تأثیر قارچ کش های مختلف در کنترل بیماری زنگ جارویی زرشک بی دانه در استان خراسان جنوبی

الموضوعات :

محمد رضا میرزائی ¹ (استادیار پژوهش بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،)
هادی محمودی ² (محقق بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بیرجند،)
همایون کاظمی ³ (مربی پژوهش بخش تحقیقات بیماری های گیاهی ، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران)
علی آذری نصرآباد ⁴ (استادیار پژوهش، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بیرجند، ایران)

تاريخ الإرسال : 13 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1445 تاريخ التأكيد : 13 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1445 تاريخ الإصدار : 07 الأربعاء , صفر, 1445

الکلمات المفتاحية: بیماری, قارچ‌کش, Berberis vulgaris,

ملخص المقالة :

استان خراسان جنوبی بزرگ ترین تولید کننده زرشک بی دانه (.Berberis vulgaris L) در ایران و دنیا است. تولید و کیفیت این محصول تحت تأثیر بیماری های ناشی از بیمارگر های زنده و غیر زنده قرار می گیرد. زنگ جاروئی زرشـک، با عامل Puccinia arrhenatheri، از مهم ترین بیماری های این درختچه در استان خراسان جنوبی است. آزمایشی دو ساله به منظور بررسی تأثیر چند قارچ کش در کنترل بیماری زنگ جارویی شامل فالکن (تبوکونازول + تریادیمنول + اسپیروکسامین) با دوزهای 0/6 و 1 در هزار، فولیکور 1 و 1/5 در هزار، آمیستاراکسترا (آزوکسی استروبین + سیپروکونازول) 0/75 و 1/2 در هزار و تیلت با دوز 0/5 و 1 در هزار در دو مکان در خراسان جنوبی، طی سالهای 1397و 1398، در زمان بروز علایم بیماری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. بر اساس یافته های این پژوهش، تفاوت معنی داری بین تیمارهای مختلف و دوزهای قارچ کش ها نسبت به تیمار شاهد در کنترل بیماری وجود داشت. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب، یک نوبت کاربرد قارچ کش فولیکور به نسبت های 1 و 1/5 در هزار در زمان بروز علایم به عنوان مؤثرترین قارچ کش در کنترل بیماری تعیین شد. بالاترین میزان شدت بیماری مربوط به تیمار شاهد و اثر تیمارهای قارچ کش در کاهش شدت بیماری به ترتیب شامل فولیکور با دوز 1 در هزار، فولیکور (به میزان 1/5 در هزار)، فالکن (به میزان 0/6 در هزار)، آمیستاراکسترا (به میزان 1/5 در هزار)، آمیستاراکسترا (به میزان 0/75در هزار)، فالکن (به میزان 1 در هزار)، تیلت (به میزان 0/5 در هزار) بود. بنابراین بر اساس نتایج حاصل از مطالعه حاضر و آزمایش های مزرعه ای، کاربرد فولیکور (1 در هزار) یا فالکن (0/6 در هزار) در زمان بروز علایم به منظور کنترل مؤثر علیه بیماری و کاربرد تناوبی این دو قارچ کش با یکدیگر یا با تیلت (1 در هزار) جهت جلوگیری از بروز مقاومت نسبت به بیمارگر توصیه می شود. ضمن این که کاربرد فولیکور به نسبت های 1 و 1/5 در هزار و آمیستاراکسترا با دوز 0/75در هزار، در زمان بروز علایم، نیز به عنوان موثرترین تیمارها در کاهش تعداد جاروک تعیین شدند.