کاوشهای باستانشناسی تپه مرد آباد کرج
الموضوعات : Prehistoric Archaeology
محمد حسین عزیزی خرانقی
1
,
فرزان احمدنژاد
2
1 - استادیار پژوهشکده باستان شناسی، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ایران.
2 - دانشآموخته کارشناسی ارشد باستانشناسی، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان البرز، ایران.
الکلمات المفتاحية: توسعه شهری, مردآباد, عرصه و حریم, توالی گاهنگاری, گاهنگاری نسبی,
ملخص المقالة :
توسعة شهری در دهههای اخیر به خصوص در نواحی پیرامونی تهران و کرج، منجر به گسترش مناطقی شده که تا قبل از انقلاب، روستاهایی محصور در باغات در حاشیه شهر کرج بودند. مردآباد/ ماهدشت نیز که در گذشته نه چندان دور به شهر تبدیل شده (۱۳۷۰)، به سرعت گسترش یافته و باغات و آثار تاریخی پیرامون خویش را همچون بسیاری دیگر از شهرهای استان البرز نابود یا در معرض تخریب قرار داده است. محوطة مردآباد در شهر ماهدشت، یازده کیلومتری جنوبغربی کرج در استان البرز قرار دارد و در دیماه سال ۱۳۷۷ به شماره ۲۲۵۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. مردآباد در مرز منازل مسکونی و زمینهای زراعی واقع و ساختوسازهای مسکونی سالیان اخیر بخشهای جنوبی و تا حدی شرقی محوطه را تخریب کرده است. گمانهزنی صورت گرفته در این محوطه در بهار ۱۳۹۵ منجر به مشخص نمودن حدود عرصه و حریم این تپه شد. تپه مردآباد یکی از بلندترین تپههای باستانی استان البرز است که شواهد سفالی گویای توالی فرهنگی از هزارة ششم پیش از میلاد تا دوران میانة اسلامی در این محوطه است. قطعاً انجام کاوشهای علمی و دامنهدارتر در این محوطه منجر به کسب اطلاعات باستانشناختی بسیار دقیقتری خواهد شد؛ ولی با توجه به شواهد سفالی سطحی، این محوطه دارای توالی گاهنگاری و شواهد استقراری از: دورههای نوسنگی جدید (سیلک I / هزاره ششم ق.م)، انتقالی مسسنگی/ چشمهعلی (سیلک II / اواخر هزاره ششم و اوایل هزاره پنجم پ.م)، عصر آهن یک (اواخر هزاره دوم پ.م)، دوره تاریخی و دوران اسلامی است.
