بازسازی الگوهای استقراری فرهنگ کورا -ارس در شرق کردستان

الموضوعات :

زهرا رجبیون ¹ , علی بهنیا ² , امیر ساعدموچشی ³

1 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد باستان‌شناسی، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.
2 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد باستان‌شناسی، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر، ابهر، ایران.
3 - استادیار، گروه هنر و معماری، دانشگاه پیام نور، همدان، ایران.

تاريخ الإرسال : 10 الأحد , شوال, 1444 تاريخ التأكيد : 10 الأحد , شوال, 1444 تاريخ الإصدار : 11 السبت , جمادى الأولى, 1437

الکلمات المفتاحية: الگوی استقراری, فرهنگ کورا-ارس, شرق کردستان, نرم‌افزار GIS, زیستگاه‌های دائمی, زیستگاه‌های فصلی,

ملخص المقالة :

شرق استان کردستان، منطقة مورد مطالعة این مقاله، شامل سه شهرستان بیجار، قروه و دهگان است. این منطقه دشت مرتفعی است که از لحاظ ناهمواری متفاوت از غرب کردستان است. در نتیجه، بررسی‌های باستان‌شناختی که در سال‌های اخیر از سوی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کردستان در این منطقه صورت گرفته، محوطه‌هایی از دوران پیش از تاریخ تا دوران اسلامی شناسایی شده که در این بررسی‌ها ۲۱ محوطه مربوط به فرهنگ کورا-ارس بدست آمده است. هدف از این مقاله بازسازی الگوهای استقراری محوطه‌های مربوط به این فرهنگ در شرق کردستان و رابطة آن‌ها با محیط است. در این تحلیل شاخصه‌هایی چون میزان ارتفاع از سطح دریا، دوری و نزدیکی به منابع آب، مساحت محوطه‌ها، میزان شیب و جهت شیب محوطه‌ها در نظر گرفته شده و برای این منظور از نرم‌افزار GIS استفاده شده است. این مطالعه نشان می‌دهد که استقرارهای مربوط به فرهنگ کورا-ارس در بخش جنوبی منطقه مورد مطالعه تمرکز یافته‌اند و قسمت شمالی تقریباً فاقد محوطه‌های این فرهنگ است. نتیجه‌ای که از این مطالعات حاصل شده، شناسایی چندین الگوی استقراری مبتنی بر زیستگاه‌های دائمی و فصلی فرهنگ کورا-ارس در این منطقه است. در این مقاله به مطالعه و بازسازی این الگوها پرداخته می‌شود.