جغرافیای اقتصادی خراسان و نقش آن در مهاجرت اعراب در قرن نخست هجری
الموضوعات :اسلام کرامتی 1 , فریناز هوشیار 2 , فیض الله بوشاسب گوشه 3
1 - دانشجوی دکتری تاریخ اسلام، گروه تاریخ، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد.
2 - گروه تاریخ، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.Farinaz@Yahoo.comـHooshyar
3 - گروه تاریخ، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.f.boushasb@yahoo.com
الکلمات المفتاحية: خراسان, موقعیت‌جغرافیایی, جغرافیای‌اقتصادی, قبایل‌عرب,
ملخص المقالة :
جغرافیای اقتصادی منطقۀ خراسان از عوامل مهم جلب اعراب به این ناحیه بود. شهرهای مختلف خراسان به لحاظ تجاری، کشاورزی و وجود معادن نقش اقتصادی مهمی در ادوار مختلف ایفا می‌کردند. این پژوهش که به شیوه‌ی‌توصیفی‌ـ تحلیلی صورت گرفته است. در پی یافتن پاسخ به این پرسش است که جغرافیای اقتصادی خراسان چه نقشی در مهاجرت اعراب مسلمان درقرن نخست هجری داشت؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، خراسان به دلیل تنوع اقلیمی با ذائقۀ اعراب سازگار و با وجود رودها و چشمه‌ها دارای محصولات کشاورزی گوناگون بود و وجود صنایع‌مختلف همچون نساجی و صنایع-دستی و معادن گرانبها و قرارگرفتن در مسیرتجاری ابریشم سرزمینی‌مرفه بوده است، از این جهت در مهاجرت قبایل عرب مسلمان که بسیاری از آنان علاوه بر انگیزۀ دینی جهت تأمین معیشت درجنگها حضور داشتند نقشی بسیار مهم ایفا نمود و به همین منظور بسیاری از قبایل پس از فتوحات در قرن نخست هجری بدانجا کوچ‌کردند و سکونت گزیدند.
