بررسی و نقد گزارشهای حادثه اِفک
الموضوعات :
1 - استادیار گروه تاریخ دانشگاه پیام نور تهران
الکلمات المفتاحية: منافقان, افک, عایشه, ماریه, کلید واژه­, ها: پیامبر(ص),
ملخص المقالة :
ورود پیامبر به مدینه با پدیده ای به نام نفاق و گروهی به نام منافقان در جامعه اسلامی همراه بود. این گروه برای ایجاد مانع در راه گسترش اسلام دست به توطئه می زدند. جریان افک توطئه ای خطرناک از سوی منافقان بود. موفقیت منافقان در این ماجرا، انزوای سیاسی- اجتماعی پیامبر را به دنبال داشت. در این ماجرا یکی از همسران پیامبر متهم به زنا شد. اهل سنت ماجرای افک را مربوط به عایشه و نزول آیات را فضیلتی برای او می دانند. از سوی دیگر، شیعه این ماجرا را در ارتباط با ماریه می دانند. نگارنده بر آن است تا چگونگی ارتباط یا عدم ارتباط این ماجرا با عایشه و ماریه را نشان دهد. نتیجه پژوهش حاضر مبین آن است که هر چند بزرگان شیعه احتمال وقوع چنین ماجرایی را درباره ماریه رد نمی کنند؛ اما شان نزول آیات افک را در مورد ماریه نمی دانند. هم چنین به دلیل محور بودن عایشه در روایت مشهور افک، برخی ارتباط این ماجرا را با عایشه ردّ می کنند. هر چند می توان فرضیه شخص سومی را نیز در این ماجرا مطرح کرد. با این حال، ارتباط این ماجرا با عایشه، علی رغم اشکالات و ابهامات در متن گزارش بیشتر مورد توجه است. در مجوع حادثه افک، صرف نظر از جزئیات آن و فراتر از نزاع های خانوادگی، اساسی ترین توطئه داخلی منافقان بر ضدّ پیامبر بود که با نزول آیات افک، توطئه های منافقان خنثی شد.
_||_