بررسی برخی زمینههای شکلگیری تفکرات ضد حکومتی در مشهد در آستانهی انقلاب مشروطیت
الموضوعات :
1 - استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد
الکلمات المفتاحية: تاریخ, مشهد, مشروطیت, جنبش تنباکو, شورشها,
ملخص المقالة :
شهر مشهد در فاصلهی سالهای 1300 هـ. ق تا 1324 هـ. ق /1324 خورشیدی (سال پیروزی انقلاب مشروطیت) یکی از بحرانیترین ایام خود را در تاریخ ایران سپری کرد. بروز شورشهای ضد حکومتی و نیز بروز بحرانهای اجتماعی و اقتصادی و دخالتهای بیگانگان از شاخصترین مسائل شهر مشهد در مقطع زمانی مورد نظر بود. مجموعهی این شورشها و بحرانها که برخی، از آنها تحت عنوان انقلاب مشهد یاد کردهاند زمینهی تضعیف حکومت قاجار از یک سو و پیشرفت کار مبارزان ضد استبدادی را از سوی دیگر فراهم کرد شورش پنج ماهه مردم مشهد بر ضد حکومت آصف الدوله شیرازی در دهه پایانی سلطنت ناصرالدین شاه قاجار، دخالتهای روسیه وانگلستان در مشهد و افزایش نارضایتیهای مردم و سوء عملکرد حکام خراسان در آستانهی انقلاب مشروطیت در زمرهی مهمترین این موارد بودند. در مقالهی حاضر کوشش شده است تا با استفاده از روش تحقیق تاریخی و نیز منابع و مآخذ گوناگون زمینههای نارضایتی مردم مشهد از حکومت قاجار که منجر به پیدایش این تحولات شد مورد بررسی قرار بگیرد.