ارزیابی لاین های گندم دوروم بهاره برای تحمل به سرمای اول فصل از طریق کشت زودتر از موعد
الموضوعات : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی
ورهرام رشیدی
1
(استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز)
ناصر عفت دوست
2
(کارشناس ارشد اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز)
عبدالرضا بیرون آرا
3
(کارشناس ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز)
احمد بابازاده
4
(کارشناس باغبانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز)
لقا مقدسی
5
(کارشناس ارشد اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز)
الکلمات المفتاحية: تجزیه خوشه ای, درصد بقاء, سرما و کشت زودتر از موعد,
ملخص المقالة :
تنش سرما از عوامل محیطی محدود کننده کشت گندم به ویژه گندم دوروم در مناطق سردسیر و کوهستانی است. به منظور بررسی تحمل به سرمای اول فصل در 36 لاین گندم دوروم آزمایشی به صورت کاشت زودتر از موعد در نیمه دوم اسفند ماه سال 1386 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. طرح آزمایشی مورد استفاده لاتیس ساده بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که لاین های مورد بررسی از نظر کلیه صفات مورد مطالعه مانند درصد بقاء، عملکرد و اجزای آن واکنش متفاوتی داشتند که حاکی از وجود تنوع ژنتیکی بین لاین های مورد مطالعه می باشد. به طوری که لاین های شماره 30، 5، 16، 27، 31 و 35 از درصد بقاء بیشتری نسبت به سایر لاین ها برخوردار بودند که بیانگر تحمل بیشتر این لاین ها نسبت به سرمای اول فصل بود. مقایسه میانگین صفات نشان داد که لاین شماره 35 و لاین های 31، 16 و 5 از نظر صفات درصد بقاء و صفات دارای جهت همسو با آن مانند ارتفاع بوته و تعداد سنبله بارور در بوته و همچنین عملکرد دانه و اجزای آن( تعداد سنبله بارور در بوته و وزن هزاردانه) نسبت به سایر لاین ها به ترتیب برتر و حائز شرایط اپتیمم بودند. بنابراین می توان گفت که لاین های فوق وضعیت بهتری از نظر تحمل به سرمای اول فصل در مقایسه با سایر لاین ها داشتند. در ضمن لاین شماره 35 ضمن تحمل به سرمای اول فصل از عملکرد و اجزای عملکرد بیشتری نیز برخوردار بود که بیانگر ویژگی های خوب این لاین می باشد. تجزیه خوشه ای لاین های مورد مطالعه را به سه گروه تقسیم نمود که لاین های گروه سوم درصد بقاء ، ارتفاع بوته، تعداد سنبله بارور، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه بالاتری نسبت به میانگین کل داشتند.
