عوامل ارتباطی و اجتماعی موثر بر مصرف کالاهای آرایشی و بهداشتی قاچاق (مورد مطالعه: شهروندان بالای 15 سال استان آذربایجانغربی)
الموضوعات :مینا عبدالعلی زاده ترکمانی 1 , بیتا شاه منصوری 2 , ربابه پورجبلی 3
1 - گروه علوم ارتباطات، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی ، تبریز ، ایران
2 - گروه علوم ارتباطات، دانشکده علوم اجتماعی، واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران ( نویسنده مسئول )
bita.shahmansoori@iauctb.ac.ir
3 - استادیار ، گروه علوم اجتماعی، واحد زنجان ، دانشگاه آزاد اسلامی ، زنجان ، ایران
الکلمات المفتاحية: رسانه, آذربایجانغربی, مصرف‌گرایی, لوازم آرایشی و بهداشتی قاچاق,
ملخص المقالة :
گسترش مصرف در جهان کنونی تا آنجا پیش رفته است که امروزه شاخص سبک زندگی به شمار می‌آید و حتی برخی، زندگی مدرن را بدون مصرف، بی‌معنا می‌دانند. در این راستا از آنجایی که مصرف لوازم آرایشی و بهداشتی قاچاق در استان آذربایجان غربی روند رو به افزایشی پیدا کرده لذا در این تحقیق به بررسی عوامل ارتباطی و اجتماعی موثر بر مصرف کالاهای آرایشی و بهداشتی قاچاق در استان آذربایجانغربی پرداخته می‌شود. روش تحقیق از نوع پیمایشی بوده و جامعه آماری شامل شهروندان بالای 15 سال استان آذربایجانغربی می‌باشد که 674 نفر از آن‌ها به شیوۀ نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای برای مطالعه انتخاب شده‌اند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه جمع‌آوری و توسط نرم افزارهای SPSS و Lisrel تحلیل شده‌اند. نتایج تحقیق نشان داد که میزان مصرف لوازم بهداشتی و آرایشی قاچاق در میان پاسخگویان بیشتر از حد متوسط می‌باشد و میزان استفاده از رسانه‌های داخلی کمتر از حد متوسط و میزان استفاده از رسانه‌های خارجی و مجازی بیش از حد متوسط می‌باشد. نتایج تحقیق نشان داد که متغیرهای جنس (به نفع زنان)، پایگاه اقتصادی - اجتماعی (در جهت مثبت)، میزان استفاده از رسانه‌های داخلی (در جهت منفی)، میزان استفاده از رسانه‌های خارجی (در جهت مثبت)، میزان استفاده از رسانه‌های مجازی (در جهت مثبت)، سواد سلامت (در جهت منفی) و تمایزطلبی (در جهت مثبت) تاثیر معناداری بر مصرف لوزام بهداشتی و آرایشی قاچاق دارند که متغیرهای مستقل مذکور توانستند 43 درصد از کل تغییرات متغیر وابسته (مصرف لوزام بهداشتی و آرایشی قاچاق) را تبیین نمایند که تاثیر رسانه‌های خارجی و مجازی بیش از سایر متغیرها می‌باشد.
- آقائی بجستانی، فرهاد؛ مرادی حقیقی، مهدی (1390)حمایت از تولید ملی و جلوگیری از قاچاق کالا، فصلنامه علوم جنایی سمنان، 2 (6): 67-86
2- احمدی منش، حامد (1390) بررسی سبک زندگی و مصرف، کتاب علوم اجتماعی، 24:19- 60
3- اکبری، محمد؛ بوستانی، داریوش؛ زیدآبادی، الهام (1394)، بررسی عوامل موثر بر میزان استفاده دانشجویان دختر از لوازم آرایش، مجله زن در فرهنگ و هنر، زمستان، دوره 7، شماره 4: 453-437.
4- بهار، مهری (۱۳۹۰)، مجله مصرف و فرهنگ، تهران: نشر سمت، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی.
5- خانلری، امیر؛ کیماسی، مسعود؛ ترکستانی، محمدصالح؛ یعقوبیان، ایمان (1398)، ارائه مدل رفتار انتخابی مصرف کنندگان لوازم آرایشی لوکس: تحلیلی بر رفتار زنان ایرانی، مجله زن در توسعه و سیاست، بهار، دوره 17، شماره 1: 1- 25
6- سفیری، خدیجه؛ قبادی، مهناز (1392)، فرهنگ زیبایی و جامعه مصرفی (با تاکید بر مصرف‌گرایی در لوازم آرایشی)، مجله مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، تابستان، دوره دوم، شماره 2: 98-79.
7- شرف‌الدین، سید حسین (1394)، مصرف‌گرایی در سبک زندگی مدرن و دینی، مجله پژوهش‌نامه سبک زندگی، پاییز و زمستان، سال اول، شماره 1: 30-7
8- کیانی، مژده؛ موگویی، فریبا (1392)، عوامل اقتصادی- اجتماعی موثر بر میزان استفاده از لوازم آرایش توسط دختران زیر 20 سال یزدان شهر نجف آباد، مجله پوست و زیبایی، بهار، دوره 4، شماره 1: 1-9
9- کاظمی، احمد (1391) سرگردانی و زندگی روزمره ایرانی، تهران: انتشارات فرهنگ جاوید، چاپ اول
10- قربانی، ابراهیم؛ جوانمرد، محمد؛ ابراهیمی، علی (1396)، بررسی نقض فضای مجازی در افزایش ورود کالای قاچاق از مرزها (مورد مطالعه: شهرستان مرزی ارومیه)، مجله علوم و فنون مرزی، پاییز، سال 8، شماره 3: 56-31.
11- طالبی دلیر، معصومه؛ اکبری، حسین (1393)، رسانه و مصرف‌گرایی، مجله رسانه و فرهنگ، پاییز و زمستان، سال چهارم، شماره 2: 150-123
12- وارسته‌فر، افسانه (1388)، بررسی الگوی مصرف زنان شهر تهران، فصلنامه پژوهش اجتماعی، شماره 5: 62-41.
4.Clarita, N. M. A., & Setiowati, R. (2020). Factors impacting customer attitude toward buying halal cosmetics in Jabodetabek. The Winners, 21 (1).
_||_
2.Ahmadi Manesh, H. (2012). Investigating the lifestyle and Consumption, Book of Social Sciences, 24, P.p: 19-60.
3.Akbari, M. & Boustani, D. & Zeidabadi, A. (2015). Investigating factors affecting the use of cosmetics by female students, Women in Culture and Art, 7 (4), P.p: 437-453.
4.Anjana, S., S. (2018). A study on factors influencing cosmetic buying behavior of consumers. International Journal of Pure and Applied Mathematics, 118 (9), P.p: 453-459.
5.Awobamise, A., O. (2018). Increased Consumerism in a Networked-Nigeria: A Study on the Effect of E-Malls and Social Media on Youth Spending. Journal of Digital Media & Interaction, 1 (2), P.p: 40-55.
6.Bahar, M. (2012). Journal of Consumption and Culture, Tehran: Samt press, Center of Research and Development of Human Sciences.
7.Bourdieu, Pierre. (2011). Discrimination, social critique of taste judgments, translated by Hassan Chavoshian, Tehran: Sales press. .
8.Clarita, N. M. A., & Setiowati, R. (2020). Factors impacting customer attitude toward buying halal cosmetics in Jabodetabek. The Winners, 21 (1).
9.DiMaggio, P. (1994). “Social stratification, lifestyle, and social cognition”. Social stratification: Class, race, and gender in sociological perspective, P.p: 458-465.
10.Ghanji, M. & Heydarian, A. (2014). Cultural capital and the economy culture (with an emphasis on the theories of Pierre Bourdieu and David Throsby), Strategy Quarterly, 23 (72), P.p: 77-97.
11.Kazemi, A. (2013). Wandering and Iranian daily life, Tehran: Farhang Javid press, first edition.
12.Ghorbani, A. & Jawanmard, M. & Ebrahimi, A. (2017). Investigating the violation of cyberspace in the increasing entry of smuggled goods from the borders (case study: border city of Urmia), Journal of Frontier Sciences and Technology, 8 (3), P.p: 31-56.
13.Kelm, O. & Dohle, M. (2018). Information, communication and political consumerism: How (online) information and (online) communication influence boycotts and boycotts. New Media & Society, 20 (4), P.p: 1523-1542.
14.Khanlari, A. Kimasi, M. Turkestani, M. Yaqobian, A. (2019). Presenting a model of the choice behavior of consumers of luxury cosmetics: an analysis of the behavior of Iranian women, Journal of Women in Development and Politics, 17 (1), P.p: 1-25.
15.Kiani, M. & Mogoi, F. (2013). Socio-economic factors affecting the use of cosmetics by under 20 year old girls in Najaf Abad city, Skin and Beauty Journal, 4 (1), P.p: 1-9.
16.Lashi Parsa, R. (2008). Challenges and perspectives of goods smuggling, Police Human Development Journal, 5th year, No: 18, P.p: 91-118.
17.Mariji, Sh. & Moazen Sultanabadi, M. (2016). Investigating the relationship between identity and gender with consumption in two western and Islamic approaches, Journal of Religion and Cultural Policy, 7, P.p: 55-74.
18.Safiri, Kh. & Ghobadi, M. (2013). Beauty culture and consumer society (with an emphasis on consumerism in cosmetics), Journal of Social Studies and Research in Iran, 2 (2), P.p: 247-266.
19.Sama, R., & Trivedi, J., P. (2019). Factors affecting consumers' loyalty towards halal cosmetics: an emerging market perspective. International Journal of Business and Emerging Markets, 11(3), P.p: 254-273.
20.Sari, W., T. (2017). Cosmetics and consumption (An analysis of consumer culture in cosmetic product selection). International Journal of Social Science and Humanity, 7 (8), P.p: 535-539.
21.Shara Aldin, H. (2015). Consumerism in modern and religious lifestyle, Research Journal of Lifestyle, 1 (1), P.p: 7-30.
22.Sharma, V. & Kalra, R. (2020). Study of Impact of Social Media on the Buying Behavior of the Consumers in Cosmetics Industry. International Journal of Business Management Insight & Transformations [ISSN: 2581-4176 (online)], 4 (1).
23.Sundararajan, A. (2019). Commentary: The twilight of brand and consumerism? Digital trust, cultural meaning, and the quest for connection in the sharing economy. Journal of Marketing, 83 (5), P.p: 32-35.
24.Talebi Dalir, M. & Akbari, H. (2014). Media and Consumerism, Journal of Interdisciplinary Studies in Media and Culture (Media and Culture), 4 (2), P.p: 123-150.
25.Varastefar, A. & Mokhtari, H. (2009). Examining the consumption patterns among women in Tehran, Social Research Quarterly, 2nd year, 5 (1), P.p: 41-62.
26.Vijayalakshmi, S., & Anuradha, M. (2020). Influence of television cosmetic advertisements on cosmetics consumption among college students. PalArch's Journal of Archaeology of Egypt/ Egyptology, 17 (7), 12230-12237.
