تحلیل محتوای دیدگاه مقام معظم رهبری (آیتالله خامنهای) پیرامون «ارتباط با آمریکا» در بازه زمانی 1395-
الموضوعات :ثریا ودادی 1 , محمّدرضا رسولی 2
1 - کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات آذربایجان‌شرقی، تبریز- ایران.
2 - دانشیار گروه علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران- ایران.
الکلمات المفتاحية: سیاست خاورمیانه‌ای آمریکا, اسلام و آمریکا, آسیب‌شناسی آمریکا, انزوای آمریکا, مذاکره و رابطه با آمریکا,
ملخص المقالة :
نرمش قهرمانانه، اصطلاحی بود که توسط مقام معظم رهبری در سال 1392، پیرامون تعاملات سیاسی مطرح شده بود. نظر بر این که هر دو کشور ایران اسلامی و آمریکا به عنوان دو قدرت و گفتمان مؤثر در عرصه بین المللی شناخته می شوند و هر نوع تقابل و تعامل بین دو کشور، بسیاری از معادلات منطقه ای و جهانی را دچار تغییر می سازد. بنابراین، اهمیت شناخت راهبردها و تاکتیک ها و گفتمان سیاسی حاکم بر این دو کشور، ضروری و مهم است. در این تحقیق، تحلیل محتوای دیدگاه مقام معظم رهبری- پیرامون آمریکا با تأکید بر چیستی و چگونگی مذاکره و ارتباط با آمریکا در بازه زمانی 1368 تا 1395 را دنبال کردیم تا به شناختی علمی و دقیق از دیدیگاه ایشان نسبت به آمریکا برسیم؛ طبق نمونه گیری هدف مند از بین کل بیانات ایشان، تعداد 209 سخنرانی مرتبط با مفهوم آمریکا به دست آمد و آن ها را در پنج محور موضوعی: اسلام و آمریکا، آسیب شناسی آمریکا، انزوای آمریکا، سیاست خاورمیانه ای آمریکا و مذاکره و رابطه با آمریکا طبقه بندی و مقوله بندی کردیم که بیشترین فراوانی و تأکید در موضوعات فوق به ترتیب عبارتند از: در کلید واژه های مرتبط با مقوله ی اسلام و آمریکا، مربوط به اسلام آمریکایی است؛ در کلید واژه های مرتبط با مقوله آسیب شناسی آمریکا، مربوط به ضعف و افول قدرت در آمریکاست؛ در کلید واژه های مرتبط با مقوله انزوای آمریکا، مربوط به انزوای آمریکا نزد ملّت های جهان است؛ در کلیدواژه های مرتبط با مقوله سیاست خاورمیانه ای آمریکا، مربوط به شکست سیاست های خاورمیانه ای آمریکا است و بیشترین فراوانی در کلید واژه های مرتبط با مقوله مذاکره و رابطه با آمریکا، مربوط به ویژگی و خصوصیات آمریکاست که عبارتند از: سلطه طلبی، زورگویی، دیکتاتوری، تجاوزگری، جنگ افروزی و ظالم بودن؛ در کنار این ویژگی ها، دشمنی و دشمن بودن آمریکا و روحیه استکباری و غرور آن نیز مورد تأکید بود. بنا بر یافته های تحقیق، آمریکا به دنبال مذاکره غیر مشروط با جمهوری اسلامی ایران برای تحمیل خواسته هایش است و در زمینه روابط هم به رابطه مشروط (تسلیم شدن جمهوری اسلامی) می اندیشد که در شرایط فعلی، نه مذاکره و نه رابطه با آمریکا، ضررش بیشتر از سودش است.
آشنا، حسامالدین. (1382). الگویهنجاریمطلوببرایرسانههایجدیداسلامی. مجموعه مقالات جهانشمولی اسلامی و جهانیسازی، (2). تهران: مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی.
اداره کل پژوهش و آموزش سیما. (1386). صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران. تجلی پیام در افق رسانه ملی (جلد 5-1)، (نشر داخل سازمانی).
امیرپور، محمّدتقی. (1393). اصول دیپلماسی در جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر دیدگاه مقام معظم رهبری. پایاننامه ارشد، دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره) قزوین، دانشکده علوم اجتماعی.
ببی، ارل. (1384). روشهای تحقیق در علوم اجتماعی. (جلدهای 1 و 2)، مترجم: رضا، فاضل. تهران: سمت.
جاویدی، رقیه. (1391). شاخصهاص نظام سیاسی پیشرفته در اندیشه امام خمینی (ره) و آیتالله خامنهای. پایاننامه ارشد، دانشگاه باقرالعلوم علیهالسّلام، دانشکده علوم سیاسی و اجتماعی، 1391.
خسروپناه، عبدالحسین. (1388). جریان‌شناسی فکری ایران معاصر. قم: مؤسسة فرهنگی حکمت نوین.
داناییفرد، حسن؛ و مظفری، زینب. (1387). ارتقا روایی و پایایی در پژوهشهای کیفی مدیریتی: تاملی بر استراتژیهای ممیزی پژوهشی، پژوهشهای مدیریت. شماره 1، صص 162-131.
دهقان، علیرضا؛ با همکاری حمید، عبداللهیان؛ و نورالدین، رضویزاده. (1387). بررسی رابطه میان افکار عمومی و رسانه. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتا... العظمی خامنهای، بازیابی سال 1390، از WWW.KHAMENEI.IR
شعبانی ساروئی، رمضان. (1389). جریان‌شناسی سیاسی فرهنگی ایران. قم: اعتدال.
مقامی، عبّاس. (1392). ارتباطات میان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در جهان اسلام: با تأکید بر مسئله فلسطین (تحلیل محتوای بیانات و پیام‌های منتشر شده رهبران جمهوری اسلامی ایران در سایت رهبری). پایاننامه ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی.
منصورزاده، زهرا. (1391). سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، مبانی، مواضع و چگونگی آن از دیدگاه آیتالله خامنهای. پایاننامه ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، پردیس آموزشهای نیمه حضوری.
مهدی‌زاده، سیدمحمد. (1391). نظریه‌های رسانه، اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی. تهران: همشهری.
نبوی، بهروز. (1380). مقدمهای بر روش تحقیق در علوم اجتماعی. تهران: فروردین.
واعظی دهنوی، عبّاس. (1392). مبانی فقهی سیاست خارجی در اندیشه مقام معظم رهبری. پایاننامه ارشد، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی.
ویمر، راجر؛ و دومینیک، جوزف آر. (1384). تحقیق در رسانههای جمعی. مترجم: کاووس، سیدامامی. تهران: سروش. (نشر اثر اصلی بیتا).
هومن، حیدرعلی. (1389). راهنمای عملی پژوهش کیفی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). چاپ دوم.
Wilson, Jamses R., and Rosy, Wilson., Mass. (2001). Media, Mass culture (fifth Edition). Boston, Mc Graw Hil.
Goffman, E. (1981). Forms of talk, Blackwell publication.
Scheufel, D., and Tewksbury, D. (2007). Framing, Agenda setting, and priming, Journal of communication. Vol (57), No (l).
_||_