بررسی وضعیت مدیریت کیفیت فراگیر در دانشگاه علوم پزشکی تبریز و ارائه راهکارهای مناسب بهبود

الموضوعات :

محمدعلی فرنیا ¹ (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، گروه علوم تربیتی، تبریز، ایران.)
آمنه محمدپور ارمنیان ² (کارشناس‌ارشد مدیریت آموزشی)

تاريخ الإرسال : 06 الأربعاء , رجب, 1437 تاريخ التأكيد : 06 الأربعاء , رجب, 1437 تاريخ الإصدار : 17 الأحد , ربيع الأول, 1432

الکلمات المفتاحية: مدیریت کیفیت فراگیر, مدیران آموزشی, راه کار مناسب بهبود,

ملخص المقالة :

پژوهش حاضر به منظور بررسی وضعیت مدیریت کیفیت فراگیر و ارائه راه کارهای مناسب بهبود در دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام یافته است. روش تحقیق حاضر توصیفی(پیمایشی) و از لحاظ هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه مدیران گروه های آموزشی در معاونت آموزشی-پژوهشی، معاونت درمان، دانشکده ها و بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی به تعداد 300 نفر می‌باشند. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 169 نفر به دست آمد. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی پرسشنامه از طریق بهره گیری از نظرات استاد راهنما و استاد مشاور و پایایی آن از طریق اجرای مقدماتی آن در بین 30 نفر و با استفاده از فرمول آلفای کرانباخ محاسبه گردید که مقدار آن 96/0 به دست آمد. هم چنین از تکنیک تحلیل عاملی جهت دسته بندی سؤالات استفاده گردید و ملاحظه ‌شد که مقدار 91/0=KMO بدست آمده بزرگتراز 5/0 است پس تعداد نمونه‌ها برای اجرای تحلیل عاملی بسیار مناسب بوده است از آمار توصیفی برای پاسخگویی به سؤالات و از آزمون تی‌تست، تحلیل واریانس یکطرفه (ANOVA)و ضریب همبستگی پیرسون برای آزمون فرضیه ها استفاده شده است. نتایج حاصله نشان داد وضعیت مؤلفه های مدیریت کیفیت فراگیر در دانشگاه علوم پزشکی درحد متوسط قرار دارد. همچنین نتایج به دست آمده از آزمون ها نشان داد بین مدیران آموزشی به لحاظ جنسیت، مدرک تحصیلی، رشته تحصیلی، سابقه خدمت، سابقه مدیریت، مرتبه علمی و سمت آنها رابطه معنی دار وجود ندارد، ولی نسبت به محل اشتغال مدیران آنان معنی‌دار می‌باشد بطوریکه TQM[1] در EDC[2] بیشترین مقدار را کسب کرده است. 3- Total Quality Management [2]- Education Development Central

المصادر:

احمدی، غ.، رجایی‌پور، س.، و اکبری، ا.، (1382). بررسی راه­های بهبود کیفیت مدیریت دبیرستان­های شهر اصفهان از دیدگاه کارکنان آموزش و پرورش، فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش، شماره 33 و34، ص ص 143-144.

احمدی، مریم و کرمی، زهرا (1388). بکارگیری اصول و مفاهیم مدیریت کیفیت فراگیر در بخش مدارک پزشکی بیمارستان­های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران، مجله مدیریت سلامت، سال دوازدهم، شماره 38.

اسلامی، م.، (1388). بررسی نقش مدیریت کیفیت فراگیر در آموزش سازمان­های دانش آفرین،  www.creativity,ir

اسماعیل‌پور، رضا (1372). بررسی نقش مدیریت عالی در سیستم مدیریت کیفیت جامع(TQM)، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.

الن بیج (1382). مدیریت کیفیت برای آموزش، ترجمه: لامعی، ابوالفتح (1383)، [چاپ اول]، ارمیه: مؤسسه فرهنگی انتشاراتی شاهد و ایثارگران دانشگاه علوم پزشکی.

اولادی، رمضان (1380). ارزیابی نیازمندی­های اساسی اجرای مدیریت کیفیت جامع (TMQ) در صنایع پتروشیمی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.

ایران‌زاده، سلیمان (1380). جهانی شدن و تحولات استراتژیک در مدیریت و سازمان، [چاپ اول]، تبریز: ناشر مؤلف.

باران‌دوست، رامبد و رحمانی، شادی (1382). بررسی رابطه تطبیقی مدیریت کیفیت جامع و سازمان یادگیرنده، ماهنامه تدبیر، سال سیزدهم، شماره 134.

تقی­پوردهخوارقانی، صمد (1380). بررسی موانع اجرای TQM از دیدگاه مدیران مراکز آموزشی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.

تورانی، سوگند و همکاران (1387). عوامل مؤثر بر اجرای مدیریت کیفیت فراگیر در بیمارستان­های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران، مجله پژوهشی حکیم، دوره یازدهم، شماره دوم، ص ص 32-23.

تولایی، روح‌الله (1388). بررسی نقش الگوی تعالی مدیریت کیفیت جامع در تغییر و تحول راهبردی سازمان، ماهنامه توسعه انسانی پلیس، شماره 21.

جوشقانی‌زاده، مرتضی(1385). مدیریتکیفیتجامعوفرایندحلمسائلآن، مجله روش، دوره پنج، شماره 105، آوند، ص ص 56-51.

حسین‌زاده، امید علی (1386). بررسی دیدگاه­های متخصصان و کارکنان نسبت به مؤلفه­های مدیریت کیفیت جامع(TMQ) به منظور ارائه چارچوب ادراکی برای دبیرستان­های متوسطه آموزش و پرورش شهرستان اهر در سال تحصیلی 86-85، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز.

حسینی، سیدفاضل (1381). ارزیابی ارتقاء مستمر کیفیت (روش Focuses PCDA) از دیدگاه صاحبان فرآیند در دانشگاه علوم پزشکی تبریز، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، مرکز آموزشی مدیریت دولتی آذربایجان‌شرقی.

حمیدی، یدالله و دکتر طبیبی، سیدجمال‌الدین (1383). بررسی نتایج اجرای مدیریت کیفیت فراگیر در شبکه­های بهداشت و درمان استان همدان 81-1379، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی همدان، سال 11، شماره 1، بهار 1383، شماره مسلسل31.

خورشیدی، ع.، (1379). مدیریت کیفیت جامع در مراکز آموزش عالی در ایران، مجله دانش مدیریت، سال دوازدهم، شماره 47، ص ص 32-43.

دانیال، زهرا (1388). تأثیر مدیریت کیفیت فراگیر در تعیین نیازهای آموزشی پرستاران بخش­های ویژه، مجله پرستاری مراقبت ویژه، دوره دوم، شماره 3.

دلگشایی، بهرام و همکاران(1383). ارزیابی نیازهای اساسی اجرای مدیریت کیفیت فراگیر در مجتمع آموزشی– درمانی حضرت رسول اکرم(ص)، دانشگاه علوم پزشکی ایران، فصلنامه پایش، سال سوم، شماره سوم، ص 212.

دهنویه، رضا (1382) ارزیابی عوامل بحرانی موفقیت مدیریت کیفیت فراگیر، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.

رستمی، رضا (1381). ارزیابی عوامل بحرانی موفقیت مدیریت کیفیت فراگیر، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.

سالیس، ا.، (1380). مدیریت کیفیت فراگیر در آموزش، ترجمه: حدیقی، سید علی، تهران: نشر هوای تازه.

سلطانی، ایرج، دستاوردهای فرهنگی مدیریت کیفیت فراگیر، مجله تدبیر، شماره ۱۱۲، خرداد ۱۳۸۰، ص ۵۳

صومی، محمد حسین و همکاران (1380). بهبود فرآیندهای بیمارستانی در دانشگاه علوم پزشکی تبریز، اولین همایش کشوری مدیریت جامع کیفیت، تهران.

عظیمی، جواد (1386). بررسی راه­های بهبود کیفیت مدارس راهنمایی براساس مدیریت کیفیت فراگیر در مدارس راهنمایی شهرستان میاندوآب، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز.

کریمی، م.، (1382). تکنیک­ها و مفاهیم TQM در شرکت­های برتر ایران، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.

لامعی، ابوالفتح (1382). مدیریت جامع کیفیت (اصول، کاربرد و درس­هایی از یک تجربه)، ارومیه: مؤسسه فرهنگی انتشاراتی شاهد و ایثارگران دانشگاه علوم پزشکی.

لامعی، ابوالفتح (1387). مبانی مدیریت کیفیت، تهران: انتشارات کمیته کشوری ارتقاء کیفیت وزرارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی.

مدنی، سید مهدی (1378). بررسی امکان بهره­گیری از TQM در بیمارستان­های آموزشی اصفهان و ارایه راه حل، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی، دانشگاه علوم پزشکی ایران.

موسی‌خانی، م.، (1375). بررسی عوامل مؤثر در کامیابی یا ناکامیابی نظام کیفیت جامع و ارائه روش­های بهبود و فراگیر کردن آن، مجله دانشمدیریت، شماره 31، ص 77.

نیک‌نیاز، علیرضا و همکاران (1380). الزامات مدیریت جامع کیفیت، تهران: خلاصه مقالات اولین همایش کشوری مدیریت جامع کیفیت.

 

Abdullah, F., (2006). Measuring service quality in higher education:HEDPERF versus VPERF ,Marketing Intelligence & Planning, 24,1.

Anderson, I., (1993). Total Quality Management as the procedure, for management of integrated Academics.

Harrington, D., (1999). Quality management in Irish health care, Internal Journal of Health Care Quality Assurance, 6:234-237.

Kulkarini, S., (2005). Graph theory and matrix approach for performance evaluation of TQM in industries, The TQM Magazine, 17, 6: 509–526.

Nejati, M., Nejati, M., Bayat Nejad, F., (2007). Quality enhancement in medical Ducation, Lex ET Scientia International Journal, 1,4.

Raj Kumar, Dixit Garg, T.K., Garg, (2009). Total quality management in Indian industries: relevance, analysis and directions, The TQM Journal, 21, 6: 607–622.

Sirvanci, Mete B., (2004). TQM implementation: critical issues for TQM implementation in higher education, The TQM Magazine, 16, 6: 382–386.

Soltani, E., & Vander Meer, R.B., & Genna, d.j., & Williams M.T., (2004). Have TQM organizations adjusted their performance management, The TQM Magazine, 16, 6:403-417.

Svensson, Goran (2005). Corporate ethics in TQM: management versus employee expectations and perceptions, The TQM Magazine, 17, 2: 145 – 159.

Tribus, m., (1993).TQM in Education, the theory and how to put in to work, ERIK.