بررسی تأثیر آموزش روش مونته سوری بر خلاقیت کودکان پیش‌دبستانی 4 و 5 ساله شهر تبریز*

الموضوعات :

آناهیتا اوبالاسی ¹ (دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه روانشناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران)
سیدداود حسینی‌نسب ² (استاد گروه روانشناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران)

تاريخ الإرسال : 15 السبت , محرم, 1436 تاريخ التأكيد : 10 الأربعاء , رجب, 1436 تاريخ الإصدار : 11 الثلاثاء , ربيع الأول, 1437

الکلمات المفتاحية: پیش‌دبستانی, خلاقیت, روش آموزشی مونته سوری,

ملخص المقالة :

هدف اساسی این مطالعه تعیین تأثیر آموزش روش مونته سوری بر خلاقیت کودکان پیش‌دبستان (4 و 5 ساله) است. براساس پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و اجرای آزمون تورنس فرم ب تصویری، اطلاعات لازم جمع‌آوری شد. جامعه آماری پژوهش را کلیه مراکز آموزشی کودکان 4 و 5 ساله‌ی شهر تبریز که شامل 500 مرکز پیش‌دبستانی در سال‌تحصیلی 93-92 می‌باشند، تشکیل می‌دهد. نمونه در این تحقیق شامل 50 نفر نوآموز ( 25 نفر گروه آزمایش و 25 نفرگروه کنترل) می‌باشد که با روش تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. پس از برگزاری کلاس آموزشی مونته سوری طی 3 ماه و تحلیل داده‌ها با روش کوواریانس، نتایج نشان داد که آموزش به روش مونته سوری بر خلاقیت کودکان 4 و 5 ساله پیش‌دبستانی مؤثر بوده است. در خصوص ابعاد چهارگانه خلاقیت، روش آموزشی مونته سوری در افزایش ابعاد سیالی، انعطاف‌پذیری، ابتکار و بسط کودکان مؤثراست.

المصادر:

اسمیت، فیلیپ و هولفیش، گوردون (1371). تفکر منطقی. ترجمه علی شریعتمداری. تهران: انتشارات سمت.

اسبورن، الکس‌اف (1382). پرورش استعداد همگانی ابداع و خلاقیت. ترجمه حسن قاسم‌زاده. تهران: انتشارات نیلوفر.

بودو، آلن (۱۳۵۸). خلاقیت در آموزشگاه. ترجمه علی خان‌زاده،  تهران: انتشارات مهر.

پیرخائفی، علیرضا (1373). بررسی رابطه هوش و خلاقیت در بین دانش‌آموزان پسر مقطع دوم نظری دبیرستان‌های شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.

پیرخائفی، علیرضا (1384). بررسی و مقایسه هوش و خلاقیت دانشجویان در رشته های مختلف تحصیلی. طرح پژوهشی معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار.

پیرخائفی، علیرضا (1388).آزمون تفکر خلاق تورنس فرم تصویری ب. تهران: مؤسسه‌ی تحقیقات علوم رفتاری-شناختی سینا.

پیرخائفی، علیرضا، برجعلی، احمد، دلاور، علی و اسکندری، حسین (1388). تأثیر آموزش خلاقیت بر مؤلفه‌های فراشناختی تفکر خلاق دانشجویان، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، سال سوم، شماره 2، صص 61-51.

تورنس، ئی پال (1375). استعدادها و مهارت‌های خلاقیت و راه‌های آموزش و پرورش آنها. ترجمه حسن قاسم‌زاده (1979). تهران: نشر دنیای نو.

حسابی، مژگان (1390). ﺭﻭﺵ ﻣﻮﻧﺘﻪ ﺳﻮﺭﻱ ﻭ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺁﻥ ﺑﺮ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﻧﻔﺲ، ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻭ ﻣﻬﺎﺭﺕﻫﺎﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ.مجله ﺭﺷﺪ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﻴﺶ ﺩﺑﺴﺘﺎﻧﻰ. ﺩﻭﺭﺓ ﺩﻭﻡ، ﺷﻤﺎﺭﺓ 3، صفحه13.

دیور، مارتا و فالکونر، رنه (1388). اصول و تغییرات در تعلیم و تربیت اوایل دوران کودکی. ترجمه سیدداود حسینی‌نسب و همکاران (2008). تبریز: انتشارات شایسته.

سلطانی، محمد (1390). بررسی تأثیر روش شش کلاه تفکر بر افزایش خلاقیت دانش‌آموزان دختر و پسرسوم راهنمایی مراکز آموزشی تیزهوشان شهر تبریز. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز.

شکوهی نژاد، نغمه (1380). مقایسه تأثیر شیوه‌های آموزشی (کودک - محور و مربی - محور) در بروز خلاقیت کودکان پیش‌دبستانی (6- 5 سال) شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه الزهراء تهران.

شهنی ییلاق، منیجه، سهرابی، فریبا و شکرکن، حسین (1384). تأثیر آموزش بارش مغزی بر خلاقیت دانشجویان دختر دانشگاه شهید چمران اهواز با کنترل هوش. مجله علوم تربیتی و روانشناسی. دوره 12، شماره4، صص26-1.

صمدی، علی (1387). ماریا مونته سوری (نظام نوین تربیتی و آموزشی کودکان). تهران: نشر دانژه.

فیشر، رابرت و ویلیامز، مری (۱۳۸۸). شکوفا سازی خلاقیت. ترجمه ناتالی چوبینه (۱۹۴۳). تهران، پیک بهار.

کومبز، راتوررایت (1370).آموزش تخصصی معلمان. ترجمه عبدالرحیم جواهرفروش. تهران: انتشارات رشد.

گنجی، حمزه، شریفی، حسن‌پاشا و میرهاشمی، مالک (1384). اثر روش بارش مغزی در افزایش خلاقیت دانش‌آموزان. فصلنامه علوم انسانی. سال بیست و یکم، شماره 1، صص112-89.

مونته سوری، ماریا (1387). کودک در خانواده. ترجمه و نگارش سعید بهشتی (1970). تهران: نشر بین‌الملل.

مهدوی، صدیقه (1384). علم و عمل در کلاس مونته سوری. تهران: نشر متن گستران آریا.

میرکمالی، سیدمحمد و خورشیدی، عباس (1387). روش‌های پرورش خلاقیت در نظام آموزشی. تهران: انتشارات یسطرون.

هاشمی مقدم، شمس‌الدین و نظری، عباس (1382). بررسی تأثیر روش ایده‌سازی در پرورش خلاقیت دانش‌آموزان مقطع دوم متوسطه دبیرستان‌های ناحیه 2 اراک. طرح پژوهشی سازمان آموزش و پرورش استان مرکزی.

Adair, j. (1995).the art of creative thinking. England: Tal bot Adair press.

Amabile, T., & Scrysdiewiezss, U. (1989). Creativity in the RD Laboratory. Technical report number 30 gerensboro. Nc.

Britton, L. (1992). Montessori Play and Learn. New York: Crown.

Bryant goertz, Donna. (2013). Owners manual for a child. Published by frog books, an imprint of north atlantic books.

Castallanos. A. G. (2003). A comparison of traditionalvs Montessori education in relation to childirens self-esteem, self-efficacy and prosocial behavior. Unpublished doctoral disstation carlos albizu university.

Ervin, B., Wash, P, & Mecca, M. E. (2010). Montessori and non-montessori clssrooms. Montessori Life: A publication of the American Montessori society. 22, (2), 22-31.

Guilford, J. P. (1967). The Nutare of human intelligence. New York: McGrawHill.

Harris, Maureen. (2008).The effects of music instruction onlearning in the Montessori classroom. Montessori Life: A publication of the American Montessori society. l20, (3), 24-31.

Kayili, G., & Ari, R. (2011). Examination of the Effects of the Montessori Method on Preschool Children’s Readiness to Primary Education. Educational sciences: Theory and practice. 7 (4), 2104-2109.

Kerr. B. & Gagliardi. (2006). Measuring creativity in research and practice. Arizona state university.

Lillard, A., S. (2012).preschool Children's development in classic montassori, supplemented Montessori and conventional programs. Journal of school psychology. 50(3), 379-401.

Manner, J. C. (2000). A comparision of academic achievement of montassori and non-montessori students in a public school setting. Unpublished doctoral disstation Florida international university.

Milgram, R., m. (1981). Theories of the creative process. USA.

Montessori, M. (1939). The Montessori Method. New York: Ballantine books.

Montessori, M. (1982).The secret of childhood. New Yor: Ballantine books.

patumai, K. (2006). Characteristicsof Creativity chrge in students. Vilniaus University.

Sternberg, R., J. (2006). The nature of creativity.Creativity research journal. 18(1), 87-98.

Torrance, E. P. (1974). Normstechnical manual Torrance test of creative thinking. Minisota unpress.     

Torrance, E, P. (1962). Developing creative thinking through school experiences. New York.

Yunik, G., & Reuter, Jeanette. (1973). Social interaction in nursery school. Developmental psychology. 9(3), 319-325.