اثربخشی خانواده‌درمانی راهبردی کوتاه مدت (BSFT) بر جوّ خانواده‌های دارای عضو وابسته به مواد و پیشگیری از عود

الموضوعات :

فاطمه نجفلوی ¹ , محمدرضا فلسفی‌نژاد ²

1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم‌وتحقیقات تهران، دانش‌آموخته گروه مشاوره، تهران، ایران. نویسنده‌مسئول
2 - استادیارگروه سنجش و اندازه گیری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

تاريخ الإرسال : 06 الأربعاء , رجب, 1437 تاريخ التأكيد : 06 الأربعاء , رجب, 1437 تاريخ الإصدار : 27 السبت , شوال, 1435

الکلمات المفتاحية: خانواده‌درمانی, راهبردی کوتاه مدت (BSFT), جوّ خانواده, وابستگی به مواد, پیشگیری از عود,

ملخص المقالة :

این مطالعه اثربخشی خانواده درمانی راهبردی کوتاه مدت (BSFT)، را در بهبود جوّ خانواده های دارای عضو وابسته به مواد و پیشگیری از عود بررسی کرده است. روش تحقیق نیمه آزمایشی و از طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون- آزمون مجدد استفاده شد. 30 نفر از کسانی که به مراکز درمان سرپایی مراجعه می کردند با دارا بودن شرایط ورود به پژوهش بصورت هدفمند انتخاب شدند. همگی مردان سنین30-20 سال و مجرد بودند که با خانواده اصلی خود زندگی می کردند. مواد مصرفی آنان افیونی و محرک یا ترکیبی بود. 15 نفر از آنان به همراه پدر و مادر در گروه خانواده درمانی راهبردی کوتاه‌مدت BSFT)) و 15 نفر از آنان در گروه کنترل که درمان نگهدارنده با متادون (MMT) و درمان معمول مرکز را دریافت می کردند، بصورت تصادفی جایگزین شدند. افراد به مقیاس جو خانواده (FES) (موس‌وموس، 1986) در پیش و پس از مداخله و 2 ماه بعد از خاتمه درمان پاسخ دادند. نتیجه تحلیل واریانس با اندازه های مکرر نشان داد که میزان انسجام، تعارض، سازماندهی و کنترل در دو گروه تفاوت معنی‌داری دارد. همچنین BSFT در کاهش میزان عود اثربخش تر است. نتایج بیانگر اینست که الگوی BSFT در کنار درمان‌های معمول مراکز در بهبود ابعاد جوّ خانواده و کاهش میزان عود کارآیی بیشتری دارند.

المصادر:

موسوی، اشرف‌السادات. (1383). خانواده درمانی کاربردی با رویکرد سیستمی. تهران: ناشر، دانشگاه الزهراء؛ چاپ دوم.

موسوی،اشرف­السادات. (1382). بررسی کمی/کیفی عملکرد خانواده معتادان جوان. مطالعات‌زنان،1(3):60-88.

Beavers, W. R. (2003). Functional and Dysfunctional Families. In G. P. Sholevar, & L. D. Schwoeri (Eds.), Textbook of family and couples therapy (35-54). Washington Dc: American Psychiatric publishing Inc.

Bijttebier, P; Goethahals, E; & Ansoms, S. (2006). Parental Prinking as a risk factor for children`s maladjustment: The mediating role of family environment. Psychology of Addictive Behaviors, 20 (2):126-130.

Dakof, G. A; Tejeda, M; & Liddel, H. A. (2001). Predictors of engagement in adolescent drug abuse treatment. American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. 40 (3): 274-281.

Guo, J; Hill, K; Hawkins, D; Catalano, R; & Abbot, R. (2002). A developmental analysis of socio-demographic family, and peer effect on adolescent illicit drug initiation. American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 41 (7): 838-845.

Haffmann, J. P; & Cerbone, F. G. (2002). Parental substance use disorder and the risk of adolescent drug abuse: An event history analysis. Drug Alcohol Depend, 66 (3):255-64.

Horigian,V.E; Suares-Morales,L; Robbins, M. S; Zarate, M; Mayorga, C. M; Mitrani, V.B, Zapocznik, J. (2005).Brief strategic family therapy for adolescents with behavior problems. In J. L. Lebow (Eds), Handbook of clinical family therapy (73-101). Hoboken, New Jersey: Jon willy & Sons.

Joaning, H; Thomas, F; Quinn, W; & Mullen, R. (1992). Threating adolescent drug abuse: A comparison of family systems therapy, group therapy, and family drug education. Journal of Marital and Family Therapy, 18: 345-356.

Junke, G. A.; & Hagedorn, W. B. (2006). Counseling addicted families: an integrated  assessment and treatment model. Routledge: Taylor & francis group.

Kaufman, E & Yoshioka.M. (2005). Substance abuse treatment and family therapy: A treatment improvement protocol (TIP 39). Rockvill, MD. 20857.

Kumpfer, K. L; Alvarado, R; Whiteside, H. O. (2003). Family-based intervention for substance use and misuse prevention. Prevention Substance Use & Misuse, 38, (11-13):1759-1789.

Ledoux, S; Miller, P; Choquet, M; Plant, M. (2002). Family structure, parent-child relationships, and alcohol and other drug use among teenagers in France and United Kingdom. q. 37 (1): 52-60.

Liddle.H & Rowe (1996). Family measures in drug abuse prevention research .NIDA.

Miller, p. m. (2009). Evidence- Based addiction treatment. Academic press in.

Moos, R. H; & Moos, B. S. (1986). Family Environment Scale Manual. 2^nd Ed. Palo Alto.CA: Counsulting Psychologists Press.

Repetti, R. L; Taylor, Sh. E; & Seeman. T. E. (2002). Risky families: family social environment and the mental and physical health of offspring. Psychological Bulletin, 128 (2): 330-360.

Robbins, M. S; Alonso, E; Horigian, V. E; Bachrach, K; Burlew, K; Carrion, I. S; Hodgkins, C.C; Miller, M; Schindler. E; VanDeMark, N; Henderson, N; & Szapocznik, J. (2010). Transporting clinical research to community settings: designing and counducting a multisite trial of brief strategic family therapy. Addiction Science & Clinical Practice,

Robbins, M. S; Bachrach, K; & Szapocznik, J. (2002). Bridging the research-practice gap in adolescent substance abuse treatment: the case of brief strategic family therapy. Journal of Substance Abuse Treatment, 23: 123-132.

Robbins, M. S; Szapocznik, J; Horigian.E; Feaster, D; Puccinilli, M; Jacobs, P; Burlew, k; Werstlien, R; Bachrach, K; & Brigham, G. (2009). Brief strategic family therapy for adolescent drug abuser: A multisite effectiveness study. Contemporary Clinical Trials, 30:269-278.

Santisteban, D. A; Coatsworth, J. D; Prez-vidal, A; Kurtines, W. M; Schwartz, S. J; & Szapocznik, J. (2003). The efficacy of brief strategic family therapy in modifying adolescent behavior problem and substance use. Journal Of Psychology,17:121-133.

Santisteban, D. A; Coatsworth, J. D; Prez-vidal, A; Mitrani, V; Jean-Gilles, M; & Szapocznik, J. (1997). Brief structural/strategic family therapy with African American and Hispanic high-risk youth. Journal of Community Psychology, 25 (5): 453-471.

Schafer, G. (2008). Multiple family group therapy in a drug an alcohol rehabilitation center: resident experiences. Australian & New Zealand Journal of Family therapy, 29 (2): 88-96.

Skeer, M; McCornick, M; Normal, S. T; Buka, S. L; & Gilman, S. E. (2009). A Prospective study of familial conflict psychological stress and the development of substance use disorders in adolescence. Drug and Alcohol Dependence, 104 (1-2):65-72.

Soyes, V; Tatrai; H; Broekaert, E; & Bracke, R. (2004). The implementation of cintexual therapy in the therapeutic community for substance abuser: a case study. Journal of Family Therapy, 26: 286-305.

Szapocznik, J; Hervis, O. E; & Schwartz, S. (2003). Brief strategic family therapy for adolescent drug abuse (NIH Publication No. 03-4751). NIDA Therapy Manuals for Drug Addiction. Rockville, MD: National Institute on Drug Abuse.

Szapocznik, J; & Williams, R. (2000). Brief strategic family therapy: Twenty- five years if interplay among theory, research and practice in adolescent behavior problem and drug abuse. Clinical Child and Psychology Review, 3 (2): 117-134.

Szapocznik, J; Perez-vidal, A; Brickman, A; Foote, F. H; Santisteban, D; Hervis, O. E. (1988). Engaging adolescent drug abuser and their families into treatment: A strategic-structural system approach. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 56: 552-557.

Tafa, M; & Baiocco, R. (2009). Addictive behavior and family functioning during adolescence. The American tournal of family therapy, 37 (5): 388.

Waldron, H. B; & Turner, C. W. (2008). Evidence-based psychosocial treatment for adolescent substance abuse. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 37 (1):, 238-261.

Young, M; & Long, L. (1997). Counselling and therapy for couples. Brook: Cole publishing Company.