شناسایی و پهنه‌بندی نواحی مستعد وقوع خطر سیلاب در سطح شهرستان هشترود با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند‌معیارۀ مارکوس

الموضوعات :

صیاد اصغری سراسکانرود ¹ (هیئت علمی دانشگاه محقق اردبیلی)
الناز پیروزی ² (دکتری ژئومورفولوژی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.)

تاريخ الإرسال : 23 الأحد , ربيع الأول, 1445 تاريخ التأكيد : 13 الإثنين , جمادى الأولى, 1445 تاريخ الإصدار : 13 الإثنين , جمادى الأولى, 1445

الکلمات المفتاحية: سیستم اطلاعات جغرافیایی, MCDM, سیل, مخاطره, شهرستان هشترود,

ملخص المقالة :

پژوهش حاضر به دنبال پهنه‌بندی شهرستان هشترود، در برابر خطر سیلاب می‌باشد. در این مطالعه ابتدا با بررسی‌های میدانی، مطالعه منابع و پیمایش عقاید افراد صاحب‌نظر، عوامل مؤثر برای ایجاد خطر سیلاب در منطقه شناسایی شد. سپس لایه‌های اطلاعاتی توسط سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه گردید و ارزش‌گذاری و استاندارد‌سازی نقشه‌های معیار، به صورت توأم با استفاده از روش‌فازی انجام گرفت. در مرحله بعد عوامل مورد بررسی به صورت وزن‌دهی کریتیک بررسی شد و در نهایت، تحلیل و مدل‌سازی نهایی با استفاده از روش مارکوس به عنوان یکی از روش‌های تحلیل تصمیم‌گیری چند‌معیاره انجام شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد، عوامل ارتفاع، شیب، زمین‌شناسی و بارش به ترتیب؛ با ضریب‌وزنی 150/0، 143/0، 139/0 و 133/0، مهم‌ترین عوامل ایجاد سیلاب در شهرستان هشترود هستند. به علاوه به ترتیب 06/514 و 95/150 کیلومتر‌مربع، از مساحت محدوده، در طبقه بسیار پر خطر پرخطر قرار دارد که نشانگر پتانسیل این شهرستان، برای وقوع سیلاب می‌باشد. با توجه به نتایج صحت‌سنجی، مساحت زیر منحنی ROC، برای روش مارکوس 89/0، محاسبه شد و لذا، دقت این روش عالی است. نقشه مناطق آسیب‌‌پذیر حاصل از پژوهش حاضر، می‌‌تواند به عنوان ورودی ارزشمندی برای تصمیم‌‌گیرندگان، در فرآیند اجرای طرح‌‌های اضطراری و همچنین گزین‌ه‌های مدیریتی بلند مدت کاهش سیل، مؤثر باشد.