تلفیق مدل‌های تصمیم‌گیری بر پایه بهینه‌سازی، نسبت فاصله و وزن‌‌دهی تجمعی در تعیین الگوی اقلیمی

الموضوعات :

لاله پرویز ¹ , ندا عزیزی ² , خدیجه خانی زنگبار ³

1 - دانشیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
2 - دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
3 - دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

تاريخ الإرسال : 24 السبت , صفر, 1445 تاريخ التأكيد : 15 السبت , رجب, 1445 تاريخ الإصدار : 08 الأربعاء , جمادى الأولى, 1445

الکلمات المفتاحية: رتبه بندی, شاخص, حدی, داده‌های هواشناسی,

ملخص المقالة :

شاخص‌های اقلیمی با آشکارسازی تنوع اقلیمی منطقه منجر به توسعه سیاست‌های مدیریتی در بخش کشاورزی، منابع آب و محیط زیست شده‌اند. عملکرد شاخص‌های دومارتن، ایوانف، باران موثر، ضریب بری، دمایی، درصد نرمال بارش، ناهنجاری بارندگی، پوشش گیاهی، خشکی و سیلیانینوف با استفاده از داده‌های 15 ایستگاه هواشناسی بررسی شد. تعیین شاخص اقلیمی موثر با استفاده از روش وزن‌دهی تجمعی ساده (SAW)‌،TOPSIS و ارزیابی همزمان معیارها و گزینه‌ها (SECA) انجام گرفت. تحلیل حساسیت روش SECA نسبت به ضریب β در نتایج تاثیر قابل توجهی داشت. براساس نتایج رتبه‌بندی سه روش تصمیم‌گیری چند معیاره، شاخص ایوانف در وضعیت اقلیمی حاد (با مقادیر حدی بالا و پایین) دارای عملکرد خوبی است و در سایر شرایط اقلیمی بهتر است همراه با شاخص اقلیمی دیگری استفاده شود. مقدار عددی شاخص درصد نرمال بارش در بیشتر ایستگاه‌‌ها حالت بیش برآوردی داشت. شاخص ناهنجاری بارندگی نیز وضعیت اقلیمی بیشتر ایستگاه‌ها را نزدیک به نرمال توصیف کرد. در تعیین شاخص اقلیمی موثر تعداد داده‌های هواشناسی، نوع ارتباط ریاضی آنها و چگونگی مرز بندی اقلیمی دارای اهمیت ویژه‌ای است. بیشترین مقدار شدت و درصد تغییرات در مورد روشSAW و SECA، TOPSIS و SECA بود. بیشترین تعداد رتبه‌های یک در سه روش تصمیم‌گیری چندمعیاره مربوط به شاخص‌های دومارتن، خشکی، پوشش گیاهی و سپس شاخص باران موثر است.