بررسی نظرات بهره‌برداران در خصوص استفاده چند منظوره از مراتع ییلاقی چهارباغ در استان گلستان

الموضوعات :

رضا یاری ¹ (استادیار پژوهشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران)
سیده محبوبه میرمیران ² (استادیار پژوهشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران)

تاريخ الإرسال : 24 الإثنين , رمضان, 1443 تاريخ التأكيد : 25 الثلاثاء , محرم, 1444 تاريخ الإصدار : 26 الخميس , صفر, 1444

الکلمات المفتاحية: گیاهان دارویی, اکوتوریسم, پایداری اکولوژیک, معیشت جایگزین,

ملخص المقالة :

استفاده چندمنظوره و سرمایه گذاری در منابع بالقوه موجود در مراتع مانند استفاده از گیاهان دارویی و همچنین توجه به صنعت گردشگری و اکوتوریسم می تواند افراد محلی را از فوایدی ازجمله اشتغال و درآمدزایی بهره مند سازد. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی نظر بهره‌برداران در خصوص بهره‌برداری‌ها، پتانسیل‌ها، امکانات، میزان درآمد و آموزش در مورد مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان انجام شد. انجام مصاحبه از بین 27 بهره‌بردارانجام پذیرفت. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات افراد متخصص و دارای تجربه در این زمینه تایید و همچنین پایایی پرسشنامه با استفاده از روش ضریب آلفای کرونباخ برآورد گردید. پایایی پرسشنامه برای بهره‌برداران برابر 81/0 به‌دست آمد که در محدوده مناسب و مطلوبی قرار داشت. نتایج نشان دهنده بالاترین علاقه‌مندی، تجربه خوب، پتانسیل مراتع و امکانات و تجهیزات از دیدگاه بهره‌برداران در زمینه فعالیت‌های دامداری و چرای دام و کمترین میزان آن‌ها نیز در فعالیت‌های بهره‌برداری از گیاهان دارویی، صنعتی و خوراکی می‌باشد. به‌طوری‌که 1/48 درصد علاقه زیاد و خیلی زیاد به فعالیت و کسب درآمد، 78/77 درصد به تجربه خوب مراتع چهارباغ و 48/81 درصد آنان نیز به پتانسیل زیاد و خیلی زیاد مراتع و بالغ بر 88 درصد آن‌ها نیز به امکانات زیاد و خیلی زیاد مراتع در زمینه دامداری و چرای دام اشاره کردند. بیشترین میزان موافقت با حضور زنبورداران و همچنین بیشترین میزان درآمد نیز در فعالیت زنبورداری مشاهده شد. 37/70 درصد بهره برداران موافقت زیاد و خیلی زیاد با حضور زنبورداران در این مراتع داشتند و ازدیدگاه بالغ بر 50 درصد آن‌ها این فعالیت از بالاترین میزان درآمد برخوردار می‌باشد. بیشتر از 74 درصد بهره‌برداران نیز نیاز به آموزش زیاد و خیلی زیاد در زمینه بهره‌برداری از گیاهان دارویی را بیان کردند. به‌طورکلی نتایج نشان دهنده پتانسیل مطلوب منطقه جهت استفاده چندمنظوره به‌ویژه در زمینه فعالیت‌های دامداری و زنبورداری می‌باشد.