اثر گرادیان ارتفاع از سطح دریا بر تنوع گونه های درختی در جنگل‌های بلوط هیانان ایلام
الموضوعات :
احمد حسینی
1
(عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ایلام)
الکلمات المفتاحية: ارتفاع از سطح دریا, جنگل بلوط, ساختار توده, تنوع گونه ای,
ملخص المقالة :
چکیده: برای بررسی ارتباط خصوصیات ساختاری توده با تنوع گونه های درختی و چگونگی تغییرات تنوع گونه ای در امتداد گرادیان ارتفاع از سطح دریا، منطقه ای به وسعت 450 هکتار از جنگل های هیانان در شمال شرق شهر ایلام انتخاب شد. تعداد 46 قطعه نمونه 2000 مترمربعی با استفاده از ترانسکت های ممتد به صورت تصادفی سیستماتیک در عرصه پیاده گردید. در هر قطعه نمونه قطر برابر سینه، قطر حداقل و حداکثر تاج درختان و جست گروه ها و تعداد آنها به تفکیک گونه و نیز ارتفاع از سطح دریا ثبت گردید. مقادیر 5 شاخص تنوع زیستی به وسیله نرم افزار PAST برای هر قطعه نمونه محاسبه و سپس آنالیز آماری شدند. در مجموع 6 گونه درختی در سطح قطعات نمونه حضور داشتند که بیشترین درصد حضور متعلق به گونه بلوط بود. نتایج نشان داد که ارتفاع از سطح دریا بر تنوع، غنا و یکنواختی گونه ای اشکوب درختی تاثیر معنی دار داشته و طبقات ارتفاعی میانی (2100-2000متر) بالاترین تنوع و غنای گونه ای را دارد. یکنواختی با افزایش ارتفاع روند افزایشی داشته ولی در طبقه ارتفاعی 2300 متر کاهش می یابد. همچنین تاج پوشش با غنای گونه ای همبستگی مثبت و با یکنواختی همبستگی منفی دارد.
References
1- Cannon, C.H., Peart, D.R. and Leighton M. 1998. Tree species diversity in commercially logged bornean rainforest. Science, 281: 1366-1368.
2- Elliott , J. K. Hewitt ,D. 1997. Forest Species Diversity in Upper Elevation Hardwood Forests in the Southern Appalachian Mountains Castanea 62(1): 32-42.
3-Elliott, K.J. and Swank W.T., 1994. Changes in tree species diversity after successive clearcuts in the Southern Appalachians. Vegetatio 115:11-18.
4- Fisher, M. A. and Fuel, P. Z. 2004. Changs in forest vegetation and arbuscular mycorrhizae along a steep elevation gradient in Arizona. Forest Ecology and Management. 200: 293-311.
5- Grell,G. A. Michael,G. Shelton E. H.,2005. Changes in plant species composition along an elevation gradient in an old-growth bottomland hardwood-Pinus taeda forest in southern Arkansas. Journal of the Torrey Botanical Society. 132(1): 72–89.
6- Hua, Y. 2002. Distribution of Plant Species Richness along Elevation Gradient in Hubei Province, China. International Institute for Earth System Science (ESSI). Page:14
7-Modaberi A. and Minaee H. 2014. Diversity and richness of plant species in relation to physiographic factors and Physico-chemical properties of soil (Khan-e-kamandar region in Khorramabad). Environmental Science and Engineering, 1(4): 19-27.
8-Najafifar , A. 2013. Biodiversity of Woody Species in Relation to Topographical Factors in Central Zagros Forest Ecosystems. Journal of Wood & Forest Science and Technology, Vol. 19 (4), 77-91.
9- Ozcelik R, Ugur Gul R., Merganic A., Merganicova J. K. 2008. Tree species diversity and its relationship to stand parameters and geomorphology features in the eastern Black sea region forests of turkey. J. Environ. Biol. 29(3): 291-298.
10-Pausas, J.G., Carreras J., Ferre A. and Font X.2003. Coarse-scale plant species richness in relation to environmental heterogeneity. J. Veg.Sci., 14: 661-668.
11-Sekhavati, N., Akbarinia M., Zanganeh H. and Mirzaee J. Effect of topography on diversity of Cerasus mahaleb site in the forests of Kermanshah province. Forest and rangeland, 97: 24-33.
12- Schulze, E.D. and Mooney H.A. 1993. Biodiversity and ecosystem function. Springer-Verlag, Berlin,Germany.
13-Terradas, J., Salvador R., Vayreda J. and Loret F. 2004. Maximal species richness: An empirical approach for evaluating woody plant forest biodiversity. For. Ecol. Manage. 189: 241-249.
14-Tilman, D. 1996. Biodiversity: population versus ecosystem stability. Ecology 77:350-363.
15-Vitousek, P.M. and Hooper D.U. 1993. Biological diversity and terrestrial ecosystem biogeochemistry. p. 3-14. In: Schulze, E.D. and H.A. Mooney (eds.). Biodiversity and ecosystem function. Springer-Verlag, Berlin, German.
