مقایسه عملکرد کمی و کیفی ژنوتیپ‌های برتر آویشن کوهی (Thymus kotschynus) در شرایط آب و خاک لب شور
الموضوعات :
عباس پورمیدانی
1
,
علی اشرف جعفری
2
,
راضیه عظیمی
3
1 - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی قم، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قم. ایران.
2 - استاد پژوهش، بخش تحقیقات مرتع موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران. ایران.
3 - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات گیاهان دارویی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران. ایران
الکلمات المفتاحية: آویشن, ترکیب اسانس, تیمول, شوری, گیاهان, دارویی, ,
ملخص المقالة :
این تحقیق با هدف معرفی مناسب‌ترین اکسشن در گونه Thymus kotschynus جهت توسعه کشت در شرایط لب شور در ایستگاه تحقیقات گیاهان دارویی پردیسان قم اجرا گردید. بذور 4 اکسشن منتخب و برتر به همراه شاهد (T.vulgaris) در دی ماه 1396 در جی-فی پات کشت و فروردین سال بعد نشاء‌های گلدانی در زمین اصلی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار کشت شدند. اسانس‌گیری به روش تقطیر با آب و تجزیه اسانس به روش کروماتوگرافی گازی انجام گردید. نتایج تجزیه واریانس مرکب صفات نشان داد، اثر جمعیت، سال و اثر متقابل سال در جمعیت بر عملکرد اندام هوایی، درصد اسانس و عملکرد اسانس در سطح احتمال خطای 1 یا 5 درصد معنی‌دار بود. مقایسه میانگین اثر متقابل سال و جمعیت مشخص نمود، بیشترین عملکرد اندام هوایی در شاهد با 3496 و جمعیت 5 به میزان 3405 تن در هکتار (در سال دوم آزمایش) بود. پس از جمعیت شاهد در سال اول، بیشترین درصد اسانس در جمعیت‌های 70 و 54 و در سال دوم آزمایش به ثبت رسید. همچنین بیشترین عملکرد اسانس با 30 کیلوگرم در هکتار در جمعیت‌های 5 و 54 مشاهده شد. هر چند عملکرد اسانس هر دو به میزان معنی‌داری کمتر از شاهد بود. کموتیپ‌های کارواکرول در اکسشن‌های 5 و 22، تیمول در اکسشن 54 و ژرانیول در اکسشن 5 شناسایی شدند. در مجموع اکسشن‌های 5 (قزوین 1) و 54 (نقده) می‌توانند برای توسعه کشت در شرایط آب و خاک لب شور مورد توجه قرار گیرند.
Reference
Adams, R.P., (2017). Identification of Essential Oil Components by Gas Chromatography-Mass Spectroscopy, 4nd ed. Allured Publishing Corporation, Carol Stream, Illinois.
Baher, Z., Mirza, M., Ghorbanli, M. and Rezaii, M. (2002). The influence of water stress on plant height, herbal and essential oil yield and composition in Satureja hortensis L. Flavour and Fragrance Journal, 17: 275-277.
Baser, K.H.C., Demirci, B., Krimer, N., Satil, F. and Tumen , G. (2002). The esential oils of Thymus migricus and T. fedtschenkoi var. handelii from Turkey. 2002. Flavour and Fragrance Journal. 17: 41-45.
Ezz El-Din, A., Aziz, E., Hendawy, S. and Omer, E. (2009). Response of Thymus vulgaris L. to salt stress and alar (B9) in newly reclaimed soil. Journal Applied Science Research, 5(12): 2165-2170.
Fachini-Queiroz, F.C., Kummer, R., Estevao- Silva, C.F., Bersani-Amado, C.A. and Cuman, R.K.N. (2012). Effects of thymol and carvacrol, constituents of Thymus vulgaris L. essential oil on the inflammatory response. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine.
FAO. (2021). Global Soil Partnership. Soil Salinity. Available at http://www.fao.org/global-soil-partnership/areas-of-work/soil-salinity/en.
Ghasemi Pirbalouti, A., Emami Bistghani, A. and Malekpoor, F. (2015). An overview on genus Thymus. Journal of Herbal Drugs, 6(2): 93-100.
Ghiaci Yekta, M., Khalighi Sigaroodi, F. and Bahadori, F. (2019). Comparative Evaluation of the Essential Oils Derived from Aromatic Waters of Three Thyme Species Cultivated in Semnan. Journal of Medicinal Plants, 18(69):175-184.
Habibi, H., Mazaheri, D., Majnoun Hosseini, N., Chaeichi, M.R. and Fakhr Tabatabaei, M. (2007). Effect of altitude on essential oil and components in wild thyme (thymus kotschyanus boiss) taleghan region. Pajouhesh-Va-Sazandegi, in Agronomy and Horticulture, 19(4):2-10.
Hendawy, S. and Khalid, Kh. (2005). Response of sage (Salvia officinalis L.) plants to zinc application under different salinity levels. Journal of Applied Sciences Research, 1: 147-155.
Jamzad, Z. (2010). Avishan, Publications of the Country Forests and Pastures Research Institute, 150 -165.
Kasumov, YOF. (1988). Chemical compositon of essential oils of Thymus species in the flora of Armenia. Chemistry of Natural Products, 24(1): 121-122.
Mehran , M., Hosseini, H., Hatami, AR., Taghizade, M. and Safaei, AR. (2016). Investigation of seven species of essential oils of thyme and comparison their antioxidant properties, Journal Medicinal Plants, 15 (58):134-140.
Mirza, M., Sharifi Ashourabadi, A. and Alhordi Momghani, B. (2015). Quantitative and qualitative investigation of the essential oil of Thymus species planted in the National Botanical Garden of Iran. Iranian Medicinal and Aromatic Plants Research, 31(5):864-880.
Morales, R. (2002). The History, Botany and Taxonomy of the Genus Thymus. CRC Press, 43p. - Mousa, N.A., Siaguru, P., Wiryowidagdo, S. and Wagih, M.(2007). Evaluation and selection of elite clonal genotypes of the sweet crop licorice (Glycyrrhiza glabra) in a new environment. Sugar Technology, 9: 83-94.
Nejadhabib Vash, F. and Daneshgar, M. (2018). Changes in the essential oil of thyme (Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen.) in different growth stages. Plant Research (Biology of Iran), 32(2).
Nikvar, B., Mojab, F. and Dolat- Abadi, R. (2005). Analysis of the essential oils of Thymus species from Iran. Food Chemistry, 90: 609-11
Pourmidani, A., Madah Arefi, H., Jafari, A. A., Torabi, S. and Mirza, M. (2016). Evaluation of the stability of essential oil yield of different populations of mountain thyme (Thymus kotschyanus) in different regions of Iran using GGE biplot method. Genetic research and improvement of pasture and forest plants of Iran, 24(2): 276-287.
Pourmidani, A., Madah Arefi, H., Bagheri, H. and Moradi, M. (2011). Investigation of genetic diversity, compatibility, selection and introduction of the most suitable germplasm of some species of Thyme. Final report of the research project. Research Institute of Forests and Pastures.
Siringam, K., Juntawong, N., Cha-um, S. and Kirdmanee, C. (2011). Salt stress induced ion accumulation, ion homeostasis, membrane injury and sugar contents in salt-sensitive rice (Oryza sativa L. spp. indica) roots under isoosmotic conditions. African Journal of Biotechnology, 10(8): 1340-1346.
Sefidkon F. and Askari F. (2005). Essential oil composition of 5 Thymus species. Research Institute of Forests and Rangelands. Iranian J. Med. Aromat. Plants Research, 12: 29-51.
Torras, J., Grau, M.D., Lopez, J.F. and Heras, F.X.C. (2007). Analysis of essential oils from chemotypes of Thymus vulgaris in Catalonia. 2007. Journal of the Science of Food and Agriculture. 87: 2327-2333.
Zarezadeh, A., Mirhosseini, A., Mirza, M., Jamzad, Ziba and Arabzadeh, M. (2015). Investigating the quantity and quality of essential oil extracts of mountain thyme (Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen.) cultivated in Yazd province. Iranian Medicinal and Aromatic Plants Research, 32(6 (80)): 937-947.
