مطالعه رستنی‌های ( فلورستیکی) منطقه عین الکش کرمانشاه
الموضوعات :مهتاب شهرکی 1 , منیژه پاکروان 2 , یونس عصری 3
1 - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه الزهرا، تهران
2 - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه الزهرا، تهران
3 - موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران
الکلمات المفتاحية: شکل زیستی, فلور, استان کرمانشاه, کوروتیپ, گونه‌های اندمیک, منطقه عین الکش,
ملخص المقالة :
منطقه عین الکش با مساحت حدود 2500 هکتار در جنوب غربی کرمانشاه واقع شده است. حداقل ارتفاع منطقه 1550 متر و حداکثر ارتفاع 1850متر از سطح دریا می‌باشد. میانگین بارندگی سالانه منطقه 7/430 میلیمتر و متوسط دمای سالانه آن 1/15 درجه سانتیگراد است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی گونه‌های گیاهی و معرفی فلور منطقه، تعیین شکلهای زیستی گیاهان و پراکنش جغرافیایی آنها می باشد. به این منظور نمونه‌های گیاهی از زیستگاه‌های مختلف منطقه طی دوره رویشی سال 1385 جمع آوری و با استفاده از فلورهای مختلف شناسایی شدند. شکلهای زیستی گونه‌های شناسایی شده تعیین گردید و طیف زیستی منطقه ترسیم شد. بر اساس اطلاعات به دست آمده از پراکنش جغرافیایی گونه ها و منابع موجود، جایگاه منطقه از نظر جغرافیای گیاهی ایران مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 156 گونه و تقسیمات تحت گونه ای شناسایی شده از منطقه به 27 تیره و 118 جنس تعلق دارند. بیشترین غنای گونهای در تیره‌های Asteraceae (32 گونه)، Fabaceae (27 گونه) و Poaceae (14 گونه) دیده می‌شود. در بین گیاهان منطقه تروفیت‌ها با 91 گونه (3/58 درصد) فراوان ترین شکل زیستی منطقه هستند. پراکنش 86 گونه (1/55 درصد) به ناحیه ایران ـ تورانی منحصر می‌گردد که از این تعداد 12 گونه اندمیک ایران هستند.
آریاوند، ا.، و فتح‌پور، ح. (1380). بررسی مقدماتی گیاهان آوندی و جانوران مهره‌دار پناهگاه حیات وحش موته در استان اصفهان. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان 5(2)، صفحات 239-225.
اسدی، م.، معصومی، ع.، خاتم ساز.، م و مظفریان، و. (ویراستاران). (1385-1367). فلور ایران. شماره‌های 52-1، انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران.
اشرفی، ک.، اسدی، م.، و نجاحی، ر. (1383). معرفی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان منطقه ورامین. فصلنامه پژوهش و سازندگی 17(1)، صفحات 63-51.
بتولی، ح. (1382). تنوع زیستی و غنای گونه ای عناصر گیاهی ذخیره گاه قزاآن کاشان. فصلنامه پژوهش و سازندگی 16(4)، صفحات 103-85.
توکلی، ز.، و مظفریان، و. (1384). بررسی فلور آبخیز سد کبار قم. فصلنامه پژوهش و سازندگی 17(1)، صفحات 67-57.
دهشیری، م.، و گودرزی، م. (1384). بررسی فلورستیک شهرستان بروجرد. مجله علوم پایه (دانشگاه آزاد اسلامی) 15، صفحات 476-459.
رشید نهال، م.، عصری، ی.، زارع مبارکه، ش.، احمدی، ش.، و مریدی، م. (1385). فلور، شکلهای زیستی و کوروتیپهای گیاهان دینار کوه. فصلنامه زیست شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، جلد 1(3)، صفحات 30-21.
کاشی‌پزها، ا.، عصری، ی.، و مرادی، ح. (1383). معرفی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان منطقه باغ شاد. فصلنامه پژوهش و سازندگی 17(2)، صفحات 103-95.
کاظمیان، آ.، ثقفی خادم، ف.، اسدی، م.، و قربانلی، م. (1383). مطالعه فلورستیک بند گلستان و تعیین شکلهای زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان منطقه. فصلنامه پژوهش و سازندگی 17(3)، صفحات 62-48.
عصری، ی. (1382). فلور، شکلهای زیستی و کوروتیپهای گیاهان ذخیره‌گاه بیوسفر کویر. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان 4، صفحات 259-247.
عصری، ی.، جلیلی، ع.، اسدی، م.، و دیانت‌نژاد، ح. (1379). نگرشی بر فلور ذخیره‌گاه بیوسفر توران. فصلنامه پژوهش و سازندگی 13(2)، صفحات 19-4.
عصری، ی.، و مهرنیا، م. (1381). معرفی فلور بخش مرکزی منطقه حفاظت شده سفیدکوه. مجله منابع طبیعی ایران، 55(3)، صفحات 376-363.
قهرمان، ا. (1385-1357). فلور رنگی ایران. جلدهای 20-1،انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران.
قهرمان، ا. (1373-1369). کورموفیت‌های ایران (سیستماتیک گیاهی). جلدهای 4-1، انتشارات مرکز نشر دانشگاهی، تهران.
مریدی، م.، عصری، ی.، زارع مبارکه، ش.، احمدی، ش.، و رشید نهال، م. (1386). فلور، شکلهای زیستی و کوروتیپهای گیاهان کبیر کوه. فصلنامه زیست‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار (زیر چاپ).
معصومی، ع. (1384-1365). گونهای ایران. جلدهای 5-1، انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران.
نجفی تیره شبانکاره، ک.، جلیلی، ع.، خراسانی، ن.، جم‌زاد، ز.، و عصری، ی. (1384). فلور، شکلهای زیستی و کوروتیپهای گیاهان منطقه حفاظت شده گنو. فصلنامه پژوهش و سازندگی 18(4)، صفحات 62-50.
یوسفی، م. (1382). بررسی گیاهان پناهگاه حیات وحش قمیشلو. مجله زیست شناسی ایران 16(4)، صفحات 87-72.
Archibold, O.W. (1996). Ecology of world vegetation. Chapman & Hall, Inc., London, 509 P.
Davis, P.H. (ed.) (1965-1988). Flora of Turkey and the east Aegean Islands, vols. 1-10. Edinburgh University Press, Edinburgh.
Léonard, J. (1988). Contribution à l’étude de la flore et de la végétation des desert d’Iran, Fascicule 8: Etude des aires de distribution–Les phytochories–Les chorotypes. Bulletin of the Jardin Botanique National de Belgique, Meise, 190 p.
Rechinger, K.H. (1963-2005). Flora Iranica, nos. 1-175. Akademische Druk-u Verlagasanstalt, Graz.
Takhtajan, A. (1986). Floristic Regions of the World. University of California Press, California.
Townsend, C.C., Guest, E. and Al-Ravi, A. (1966-1988). Flora of Iraq, vols. 1-9. Ministry of the Republic of Iraq.
Zohary, M. (1973). Geobotanical foundations of the Middle East, 2 vols. Stuttgart.
_||_
آریاوند، ا.، و فتح‌پور، ح. (1380). بررسی مقدماتی گیاهان آوندی و جانوران مهره‌دار پناهگاه حیات وحش موته در استان اصفهان. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان 5(2)، صفحات 239-225.
اسدی، م.، معصومی، ع.، خاتم ساز.، م و مظفریان، و. (ویراستاران). (1385-1367). فلور ایران. شماره‌های 52-1، انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران.
اشرفی، ک.، اسدی، م.، و نجاحی، ر. (1383). معرفی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان منطقه ورامین. فصلنامه پژوهش و سازندگی 17(1)، صفحات 63-51.
بتولی، ح. (1382). تنوع زیستی و غنای گونه ای عناصر گیاهی ذخیره گاه قزاآن کاشان. فصلنامه پژوهش و سازندگی 16(4)، صفحات 103-85.
توکلی، ز.، و مظفریان، و. (1384). بررسی فلور آبخیز سد کبار قم. فصلنامه پژوهش و سازندگی 17(1)، صفحات 67-57.
دهشیری، م.، و گودرزی، م. (1384). بررسی فلورستیک شهرستان بروجرد. مجله علوم پایه (دانشگاه آزاد اسلامی) 15، صفحات 476-459.
رشید نهال، م.، عصری، ی.، زارع مبارکه، ش.، احمدی، ش.، و مریدی، م. (1385). فلور، شکلهای زیستی و کوروتیپهای گیاهان دینار کوه. فصلنامه زیست شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، جلد 1(3)، صفحات 30-21.
کاشی‌پزها، ا.، عصری، ی.، و مرادی، ح. (1383). معرفی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان منطقه باغ شاد. فصلنامه پژوهش و سازندگی 17(2)، صفحات 103-95.
کاظمیان، آ.، ثقفی خادم، ف.، اسدی، م.، و قربانلی، م. (1383). مطالعه فلورستیک بند گلستان و تعیین شکلهای زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان منطقه. فصلنامه پژوهش و سازندگی 17(3)، صفحات 62-48.
عصری، ی. (1382). فلور، شکلهای زیستی و کوروتیپهای گیاهان ذخیره‌گاه بیوسفر کویر. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان 4، صفحات 259-247.
عصری، ی.، جلیلی، ع.، اسدی، م.، و دیانت‌نژاد، ح. (1379). نگرشی بر فلور ذخیره‌گاه بیوسفر توران. فصلنامه پژوهش و سازندگی 13(2)، صفحات 19-4.
عصری، ی.، و مهرنیا، م. (1381). معرفی فلور بخش مرکزی منطقه حفاظت شده سفیدکوه. مجله منابع طبیعی ایران، 55(3)، صفحات 376-363.
قهرمان، ا. (1385-1357). فلور رنگی ایران. جلدهای 20-1،انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران.
قهرمان، ا. (1373-1369). کورموفیت‌های ایران (سیستماتیک گیاهی). جلدهای 4-1، انتشارات مرکز نشر دانشگاهی، تهران.
مریدی، م.، عصری، ی.، زارع مبارکه، ش.، احمدی، ش.، و رشید نهال، م. (1386). فلور، شکلهای زیستی و کوروتیپهای گیاهان کبیر کوه. فصلنامه زیست‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار (زیر چاپ).
معصومی، ع. (1384-1365). گونهای ایران. جلدهای 5-1، انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران.
نجفی تیره شبانکاره، ک.، جلیلی، ع.، خراسانی، ن.، جم‌زاد، ز.، و عصری، ی. (1384). فلور، شکلهای زیستی و کوروتیپهای گیاهان منطقه حفاظت شده گنو. فصلنامه پژوهش و سازندگی 18(4)، صفحات 62-50.
یوسفی، م. (1382). بررسی گیاهان پناهگاه حیات وحش قمیشلو. مجله زیست شناسی ایران 16(4)، صفحات 87-72.
Archibold, O.W. (1996). Ecology of world vegetation. Chapman & Hall, Inc., London, 509 P.
Davis, P.H. (ed.) (1965-1988). Flora of Turkey and the east Aegean Islands, vols. 1-10. Edinburgh University Press, Edinburgh.
Léonard, J. (1988). Contribution à l’étude de la flore et de la végétation des desert d’Iran, Fascicule 8: Etude des aires de distribution–Les phytochories–Les chorotypes. Bulletin of the Jardin Botanique National de Belgique, Meise, 190 p.
Rechinger, K.H. (1963-2005). Flora Iranica, nos. 1-175. Akademische Druk-u Verlagasanstalt, Graz.
Takhtajan, A. (1986). Floristic Regions of the World. University of California Press, California.
Townsend, C.C., Guest, E. and Al-Ravi, A. (1966-1988). Flora of Iraq, vols. 1-9. Ministry of the Republic of Iraq.
Zohary, M. (1973). Geobotanical foundations of the Middle East, 2 vols. Stuttgart.
