سازمان اداری و تشکیلات دیوان ها در دوره ساسانی
حسین صالحی
1
(
دانشجوی دکترا دانشگاه شبستر
)
معصومه قره داغی
2
(
گروه تاریخ ، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی ، شبستر ، ایران
)
سید حسین رئیس السادات
3
(
گروه تاریخ، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
)
احد عبادی
4
(
گروه معارف دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
)
الکلمات المفتاحية: ساسانیان, تشکیلات اداری, دیوان ها, سازمان ها,
ملخص المقالة :
اساس و استخوان بندی همه حکومت ها بر ساختار و سازمان های اداری آن ها استوار است به شکلی که این چهارچوب ها کمک می کند امور گوناگون سر و سامانی بگیرد و بتوان بیشترین بهره وری از امکانات موجود بدست آورد. ساختار اداری ساسانی به واسطه پیشینه تاریخی اش در حکومت های ایلامی، هخامنشی، سلوکی و اشکانی به پختگی لازم رسیده بود و با گذر قرن ها با هرس و ویرایش خود توانسته بود از معایبش بکاهد و کاربری خود را بالا ببرد. دیوان های ساسانی با توجه به شرایط زمانی خود کاردکرد مناسبی داشتند. تقریبا برای هر امری که ضروری به نظر می رسید دیوان یا سازمان مخصوصی وجود داشت تا به رتق و فتق امور جاری بپردازند. سازمان اداری ساسانیان یکی از نقاط قوت این امپراطوری به شمار می آمد. این ساختار ادارای در کنار دیگر عوامل تمدنی، ساسانیان را به عنوان یک نیروی فعال در جهان آن روز حفظ می کرد. این ساختار تا قرن ها بعد مورد استفاده خلفای اسلامی و فرمانروایان حاکم بر ایران قرار می گرفت.
