ولایات سرحدی غربی در دوره قاجاریه
الموضوعات : فصلنامه تاریخبهرام افراسیابی زین آباد 1 , منیره کاظمی راشد 2 , منوچهر صمدی وند 3 , معصومه قره داغی 4
1 - گروه تاریخ،واحدشبستر،دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر ،ایران
2 - استادیار گروه تاریخ، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران
3 - گروه معارف اسلامی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
4 - گروه تاریخ ، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی ، شبستر ، ایران
الکلمات المفتاحية: ولایات, سرحد غربی, آذربایجان, قاجاریه,
ملخص المقالة :
ایران دوره قاجاریه از صحنه سیاستهای اروپایی به دور بود.نواحی غربی ایران در دوره قاجاریه شاهد منازعات پیچیده ای بود وفتحعلیشاه به اداره ایالت آذربایجان حساس بودو ازجهت های مختلفی از جمله نزدیک بودن به روسیه اهمیت می داد و به همین دلیل مرکزاقامت ولیعهد خود نمود.آذربایجان سرحدبین دو دولت روسیه تزاری و عثمانی بودو سابقه خصومت و جنگ های متوالی این دو دولت با ایران ایجاب می کرد شخصی که مورد توجه و علاقه شاه بود آن حوزه را زیرنظر بگیرد و از نزدیک ناظر عملیات و نقشه های سیاسی دو همسایه باشد.نتایج ویافته های تحقیق نشان می دهد ایران به دلیل موقعیت استراتژیکی خود، جولانگاه رقابت دول قدرتمند شده و بخشهای مهمی از ایران در نتیجه عهدنامهها از خاک کشور جدا و امتیازات اقتصادی و تجاری هم به این دول واگذار گردید که منافع تجاری و بازرگانی خود را حفظ میکردند.منازعات ارضی از مهمترین اختلافات فی مابین دولت های همجواراست و محدودیت بهره وری از امکانات موجود و عدم وجود یک سلسله قوانین مسجل و مورد اعتماد بین دول و عدم تقید آنها به قول و قرارهای تاکتیکی و منحصر در شرایط زمانی خاص و هم چنین سهولت آمیختگی قومی و زبانی بین مناطق همجوار و هم مرز باعث شده تا همواره شاهد تخاصمات چندین ساله بین دول باشیم. میزان توانمندی دولتها در اداره امور داخلی به صورت یکپارچه از جمله عواملی بوده که برخی کشورهای آماده برای آغاز تنش ها راترغیب می کرد.