نقش مسیحیان در تحولات سیاسی فرهنگی عصر ساسانی(از خسرو اول تا ورود اعراب به ایران)

الموضوعات : فصلنامه تاریخ

مجتبی نقدی ¹ , فیض اله بوشاسب گوشه ² , احمد کامرانی فر ³

1 - گروه تاریخ، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
2 - گروه تاریخ، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
3 - استادیار، گروه تاریخ، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

تاريخ الإرسال : 14 الأحد , رجب, 1444 تاريخ التأكيد : 02 الأحد , رجب, 1445 تاريخ الإصدار : 28 الخميس , شعبان, 1446

الکلمات المفتاحية: مسیحیت , خسرو اول , جندی شاپور, روم, ساسانی,

ملخص المقالة :

در سدۀ چهارم میلادی یک تحول دینی بزرگ به وقوع پیوست و آن آزادی جوامع مسیحی در انجام فرایض دینی به دنبال فرمان مشهور میلان (313 میلادی) از سوی کنستانتین امپراتور روم بود.. شهریاران ساسانی که با اعمال سیاست دیاسپورا (تبعید) بخش قابل ملاحظه‌ای از مسیحیان را در شهرهای ایران اسکان دادند، ناخواسته به گسترش مسیحیت در ایران کمک کردند. تعامل با اقلیت‌های مسیحی از اهم مسائل فرا‌روی شهریاران ساسانی بود. روند رو به رشد طبقه آنشهریگ (ناشهروندان)، ناهمگونی دینی با جامعه زرتشتی ایران و قدرت گیری روحانیون ساسانی اگر چه دوره‌ای از تعقیب و آزارها را متوجه مسیحیان ساخت، لیکن محدود ساختن مناسبات مسیحیان با جامعه ساسانی به این مقدار ضعیف از روابط، خطا خواهد بود. آنان دارای روابط سیاسی وفرهنگی تأثیرگذاری نیز بوده‌اند که بیان آن هدف این پژوهش است... این نوشتار به روش پژوهش تاریخی و به شیوۀ توصیفی- تحلیلی بر آن است تا نقش مسیحیان در تحولات سیاسی،فرهنگی عصر خسرو انوشیروان تا ورود اعراب به ایران را تبیین نماید. دستاورد تحقیق نشان می دهد که بخش قابل ملاحظه ای از رشد ورونق شهرنشینی، پویایی بازار و فعالیت‌های اقتصادی وحیات فکری و فرهنگی جندی شاپور مدیون حضور جوامع مسیحی در ایران عصر ساسانی است.از آن جمله مسیحیان نسطوری به عنوان پزشکان حاذق دانشگاه جندی شاپور، میراث فرهنگی دولت ساسانی ویونانی-رومی را به مدت بیش ازدوسده درجریان پویای نهضت ترجمه به دولت اسلامی انتقال دادند.نیروهای تبعیدی مسیحی در کسوت سوداگران حرفه ای توانستند با ایجاد بنگاههای کوچک زود بازده چون نساجی به رونق اقتصادی جامعه ساسانی کمک کنند.