گونهشناسی سیاستهای خلفا در جعل روایات مرتبط با خلافت خاندان وحی -«مطالعه موردی دوران خلافت خلفای سهگانه تا ابتدای به قدرت رسیدن امویان»
الموضوعات : فصلنامه تاریخ
1 - کارشناس ارشد امامت از مرکز تخصصی امامت اهل بیت علیهم السلام قم، دانش پژوه سطح4 رشته امام شناسی موسسه معارف اهل بیت قم، مدرس و عضو
الکلمات المفتاحية: خاندان وحی, وضع و جعل روایات, شخصیتتراشی, همسانسازی, فضیلتتراشی,
ملخص المقالة :
داستان جعل و وضع اخبار، بدون شک در شمار وقایع تلخ و دردناک تاریخ اسلام به شمار میآید، به خصوص زمانی که از ورق زدن صفحات منابع کهن تاریخ اسلام به گزارشها و روایات سخیفی برمیخوریم که ساحت پاک پیامبراکرم و اهلبیت آن حضرت را نشانه رفتهاند. روایاتی که با اهدافی خاص به دستور خلفای وقت و به واسطه وضاعین حدیث جعل و بعدها به صورت گسترده توسط برخی محدثان معلوم الحال، دانسته و یا نادانسته نقل و ترویج شده است. فارغ از اینکه چه اموری زمینهساز جعل این اخبار شده است به نظر میرسد، یگانه عامل اصلیِ جعل چنین اخباری در سدههای نخستین صدر اسلام که از سیاهنمایی در خاندان وحی آغاز شده و تا اسطورهسازی از مدعیان دروغین خلافت با هدف مشروعیتبخشی به آنها ادامه یافته است، تلاش در جهت تصاحب جایگاه خلافت و تغییر مسیر آن با کنار زدن اهلبیت پیامبرصلی الله علیه و آله از متن جامعه و در مقابل تثبیت جایگاه مدعیان خلافت بوده است. چه اینکه تحقق این مهم نیازمند برنامهریزیهای دقیق، هدفمند و کلانی بود که از مدتها قبل از شهادت رسول خداصلی الله علیه و آله توسط مدعیان خلافت، طراحی و تا سالها پس از آن نیز در قالب جعل و وضع اخباری سخیف و موهن در تنقیص جایگاه خاندان وحی و ترفیع موقعیت فردی و اجتماعی مدعیان دروغین خلافت، به اجرا درآمد. در این نوشتار به بررسی و تحلیل این سیاستها در عصر سه خلیفه اول تا ابتدای به قدرت رسیدن بنیامیه یا عصر حکومت معاویة بن ابیسفیان میپردازیم.