بررسی تحولات نظام اداری عصر امویان

الموضوعات : فصلنامه تاریخ

علی اکبر ارجمندمنش ¹ , ابراهیم خراسانی پاریزی ² , ایرج جلالی ³

1 - دانشجوی دکتری گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی،واحد بافت، دانشگاه آزاد اسلامی، بافت، ایران
2 - استادیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد بافت، دانشگاه آزاد اسلامی، بافت، ایران (نویسنده مسئول)
3 - استادیار، گروه تاریخ تمدن ملل اسلام ، واحد بافت ،,دانشگاه آزاد اسلامی ، بافت ، ایران

تاريخ الإرسال : 11 الأحد , صفر, 1445 تاريخ التأكيد : 29 الخميس , ذو القعدة, 1445 تاريخ الإصدار : 28 الخميس , شعبان, 1446

الکلمات المفتاحية: نظام , اداری , حاکمیت, امویان, سلطنتی,

ملخص المقالة :

چکیده: پژوهش حاضر با هدف و موضوع "بررسی تحولات نظام اداری صدراسلام درعصر اموی" صورت پذیرفته است. این مقاله که به روش توصیفی – تحلیلی و بهره گیری از اسناد، منابع و متون کتابخانهای به انجام رسیده، به این سوال که "نظام اداری صدر اسلام در عصر اموی چه تحولاتی در بر داشته است؟" پاسخ گفته است. حسب نتایج حاصله، نظام اداری اسلام منطبق با مبانی بینشی و رفتاری پیامبر اسلام(ص) تشکیل و در عصر خلفای راشدین توسعه و در عصر اموی همراه با فراز و نشیب هایی تکامل یافت. حاکمیت بنی امیه با شروع خلافت معاویه در سال 41 ه ق آغاز و در سال 132 ه ق با ضعف محسوس نظام اداری و اجرایی مروان بن محمد به پایان رسید. مهمترین تحولات اداری دوران اموی در بردارنده مسائلی همچون تشکیل دیوان های حاجب، محتسب، خراج دمشق، دگرگونی قضایی و همچنین ایجاد نظام وراثتی و سلطنتی، ولایت عهدی های دو نفره، یکسان سازی زبان و مسکوکات و جنبش تعریب بود. این نظام در دوره امویان با توجه به گستردگی جغرافیایی، ضرورت های ساختاری، اثرگذاری دبیران و صاحب منصبان ایرانی و بعضا رومی پیشرفته تر و منسجم تر گردید.