تأثیر واردات فناوری و شاغلان آموزش عالی بر صادرات مواد غذایی و آشامیدنی

الموضوعات :

حسین اصغرپور ¹ (دانشیار دانشگاه تبریز)
حسن عبدی ² (دانشجوی دکتری دانشگاه تبریز)

تاريخ الإرسال : 17 الخميس , رمضان, 1434 تاريخ التأكيد : 07 الإثنين , جمادى الثانية, 1435 تاريخ الإصدار : 06 الإثنين , ذو القعدة, 1435

الکلمات المفتاحية: داده‌های تابلویی, صادرات صنعت مواد غذایی و آشامیدنی, واردات فناوری, دانش‌آموختگان آموزش عالی,

ملخص المقالة :

هدف اصلی این مقاله، بررسی تأثیر واردات فناوری و به کارگیری دانش‌آموختگان آموزش عالیبه صادرات زیربخش‌های صنعتی مواد غذایی و آشامیدنی ایران با استفاده از داده‌های تابلویی طی دوره 86-1379 است. یافته‌های تجربی تحقیق نشان می‌دهد که فناوری وارداتی و شاغلان آموزش عالیتأثیر مثبت و معنا‌داری بر صادرات صنعت مواد غذایی و آشامیدنی اقتصاد ایران داشته‌است. هم‌چنین متغیرهای تولید صنعتی و نرخ ارز واقعی دارای تأثیر مثبت و معنا‌دار و متغیرهای تقاضای داخلی و شاخص قیمت کالاهای صادراتی نیز دارای تأثیر منفی و معنا‌دار بر صادرات صنعت مواد غذایی و آشامیدنی بوده است. توصیه‌ مهم سیاستی این مقاله آن است که زمینه جذب نیروی کار تحصیل کرده دانشگاهی در صنعت مواد غذایی و آشامیدنی کشور فراهم شود و با تسهیل ورود فناوری خارجی زمینه کاهش هزینه‌های تولید کالاهای صادراتی فرآهم آید.

المصادر:

منابع

-         ابونوری، عباسعلی (1381). اقتصاد خرد. انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی،تهران.

-         برانسون، ویلیام اچ. (1385). تئوری­ و سیاست­های اقتصاد کلان. ترجمه: عباس شاکری، نشر نی، تهران.

-         برقندان ابولقاسم، برقندان کامران، ستوده نیاکرانی سلمان، پازند مجید(1389). اثر سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی. مدلسازی اقتصادی، 4(2): 39-56.

-         پورعبادالهان، محسن، اصغرپور، حسین، فلاحی، فیروز، عبدی، حسن (1388).نقش سرمایه انسانی در صادرات زیربخش­های صنعتی محصولات شیمیایی و فلزات اساسی ایران. مجله سیاست‌گذاری اقتصادی، 2(1): 122-99.

-         پورعبادالهان، محسن، اصغرپور، حسین، فلاحی، فیروز، عبدی، حسن (1390). اثر انباشت سرمایه انسانی روی صادرات صنعتی استان­های کشور. سیاست­های اقتصادی (نامه مفید)، 2(7): 130-111.

-         پورعبادالهان، محسن، اصغرپور، حسین، فلاحی، فیروز، عبدی، حسن(1391). اثر سرمایه انسانیبر صادرات کالاهای صنعتی در ایران. نشریه اقتصاد پولی- مالی، 19(3): 189-216.

-         تقوی، مهدی، محمدی، حسین (1385). تاثیر سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی در ایران. پژوهش‌های اقتصادی ایران، 6(3): 44-15.

-         سوری، علی و مهرگان، نادر (1386). نقش سرمایه اجتماعی در تشکیل سرمایه انسانی. فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، 11(42): 219-207.

-         شاکری، عباس (1389). نظریه­ها و سیاست­های اقتصاد کلان. انتشارات پارس نویسا، تهران.

-         طیبی، سید کمیل، اربابیان، شیرین (1382). اثر بلندمدت و کوتاه مدت آموزش عالی بر عرضه صادرات صنعتی ایران. فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ایران، 5(16): 22-1.

-         طیبی، سید کمیل و مصری­نژاد، شیرین (1381). بررسی رابطه تعاملی کوتاه­مدت و بلندمدت تورم و عرضه صادرات غیرنفتی در ایران.مجله تحقیقات اقتصادی، 61: 22-1.

-         طیبی، کمیل و توکلی، اکبر (1379). یک چارچوب تحلیلی از تعامل بین واردات واسطه­ای–سرمایه­ای و صادرات غیرنفتی در بخش صنعتی اقتصاد ایران (1376-1340). پژوهشنامه بازرگانی، (15): 24-1.

-         طیبی، کمیل، عمادزاده، مصطفی، اربابیان، شیرین (1383). اثرات ارتقاء آموزش عالی بر عرضه صادرات صنعتی در ایران (1378-1345). مجله تحقیقات اقتصادی، 64: 54-29.

-         فتحی، یحیی (1381). تجزیه و تحلیل مزیت نسبی صادراتی گروههای مختلف صنایع غذایی ایران. اقتصاد کشاورزی و توسعه10(38): 152-129.

-         -کازرونی، علیرضا،  فشاری، مجید (1387). تأثیر شاخص‌های رقابتی قیمتی و غیرقیمتی بر صادرات زیربخش‌های صنعتی ایران (1382-1377). فصلنامه بررسی‌های اقتصادی، 1(5): 46-27.

-         مرکز آمار ایران (1386-1379). نتایج آمارگیری از کارگاه­های صنعتی ده  نفر کارکن و بیشتر. سایت مرکز آمار ایران.

_-          نوفرستی، محمد، عرب­مازار، عباس  (1373). یک الگوی اقتصادسنجی کلان برای اقتصاد ایران. فصلنامه پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، 1(2): 39-5.

-         نیکواقبال، علی اکبر، حسن ولی­بیگی (1386). رقابت­پذیری صنایع ایران در روند الحاق به سازمان تجارت جهانی، تحقیقات اقتصادی، 79: 211-193.

-         Alvarez, R. (2002). Determinants of firm export performance in less developed country. Estudies de Economia, 29: 53-78.

-         Autor, D., et al. (1997). Computing inequality: Have computers changed the labor market? NBER Working Paper, no. 59, 56.

-         Awokuse, T. O. (2007). Causality between exports, imports, and economic growth: Evidence from transition economies. Economic Letters, 94(3): 389-395. 

-         Baltagi, B. (2005). Econometrics analysis of panel data. Third Edition, John Wily and sons Ltd, USA.

-         Barrell R., & Pomerantz, O. (2007). Globalization and technology intensity as determinants of exports. ESRC MMF workshop in trinity college, Cambridge.

-         Bleany, M., & Wakelin, K. (1999). Sect oral and firm-specific determinants of export performance: Evidence from the United Kingdom. Centre for Research on Globalization and Labor Markets Research Paper, 99/12.

-         Cohen, W.M., & Levinthal, D.A. (1990). Absorptive capacity: A new perspective on learning and innovation. Administrative Science Quarterly, 35(1): 128-152.

-         Dulleck, U., & Foster, N. (2008). Imported equipment, human capital and economic growth in developing countries. Economic Analysis & Policy, 38(2): 233-250.

-         Egert, B., & Morales, A. (2005). Exchange rate regimes, foreign exchange rate volatility and export performance in central and eastern europe. BOFIT Discussion Papers: 1-37.

-         Gerdne, Th. (2005). The importance of human capital in export performance. Jonkoping International Business School, Jonkoping University.

-         Hall, J., & Scobie, G.M. (2006). The role of r&d in productivity growth: The Case of Agriculture in New Zealand: 1927 to 2001. New Zealand Treasury Working Paper, no. 06/01.

-         Hasan, R. (2000). The Impact of imported and domestic technologies productivity: Evidence from Indian manufacturing firms. EAST-WEST CENTER WORKING PAPERS, No. 6.

-         Hasan, R. (2002). The impact of imported and domestic technologies on the productivity of firms: Panel data evidence from indian manufacturing firms. Journal of Development Economics, 69: 23-49.

-         Khan, M.S., & Knight, M.D. (1988). Import compression and export performance in developing countries. ReKINview of Economics and Statistics, 70: 315-321.

-         Konya, L. (2006). Exports and growth: Granger causality analysis on oecd countries a panel data approach. Economic Modeling, 23: 978-992.

-         Kondo, M. (2001). Technology acquisition and mastering for development, UNIDO Industrial development forum (General Conference of UNIDO), Ninth‌Session-Vienna.

-         Lal, K. (2002). E-business and export behavior: Evidence from Indian firms. Discussion Paper No, 2002/68.

-         -Lutz. J.M., & Green, R.T. (1983). The product life cycle and export position of the united states. Journal of International Business Studies, 14(3): 77-93.

-         Montobbio, F., & Rampa, F. (2005). The impact of technology and structural change in export performance in developing countries. World Development, 33(4): 527-547.

-         Munch, R.J., & Skaksen, R.J. (2008). Human capital and wage in exporting firms. Journal of International Economics, 75: 363-372.

-         -Rodwell, J.J., & Teo, S.T.T. (2003). The need to accumulate human capital across levels of export intensity: Activating resources that are increasingly difficult to mobilize. Research and Practice in Human Resource Management, 11(2): 17-31.

-         Sarpong, D., & Wolf, S. (2004). Export performance and investment behavior of firms in ghana. A Paper Presented at the ISSER/Cornell University Conference on Ghana's Economy at the Half Century.

-         Svensson, R. (2008). Growth through research and development-what does the research literature say?.VINNOVA-Swedish Governmental Agency for Innovation Systems.

-         (http://www.vinnova.se/upload/EPiStorePDF/vr-08-19.pdf).

-         Tariq Majeed, M., & Ahmad, E. (2006). Determinants of export in developing countries. The Pakistan Review, 45(4):1265-1276.

-         Van Dijk, M. (2002). The determinants of export performance in developing countries: The case of indonesian manufacturing.Eindhoven Centre for Innovation Studies Working Paper, 02/01.

-         Vernon, R. (1966). International trade in the product cycle. Quarterly Journal of Economics, 80(2): 190-207.

-         Vogiatzoglou, K. (2009). Determinants of export specialization in ICT products: A cross analysis, International Network for Economic Research, Working Paper, 2009.3.

-         Wignaraja, G., & Ikiara, G. (1999). Adjustment, technological capabilities and entreprise dynamics in kenya, in S Lall (ed), The technological response to import liberalization in Subsahran Africa. London Macmillan Press Ltd: 57-111.

-         Wignaraja, G. (2002). Firm size, technological capabilities and market-oriented policies in mauritius.Oxford Development Studies, 30(1).

-         Young, A. (1995). Invention and bounded learning by doing. Journal of Political Economy, 101: 442-473.