نوستالژی دوران حماسی در شعر بختیاری

الموضوعات :

حاتم طایی سمیرمی ¹ (دانش آموختۀ کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران)
اطهر تجلی اردکانی ² (استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران)
علی علیزاده ³ (استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران)

تاريخ الإرسال : 11 الأربعاء , جمادى الثانية, 1441 تاريخ التأكيد : 06 الإثنين , شعبان, 1441 تاريخ الإصدار : 05 الخميس , ربيع الأول, 1442

الکلمات المفتاحية: حماسه, نوستالژی, یل بختیاری, حماسه‌سازان,

ملخص المقالة :

بخش مهمی از دیدگاه‌ها و احساسات و عواطف اقوام و ایل‌های ایران از جمله بختیاری‌ها، از طریق فرهنگ شفاهی به نسل حاضر انتقال یافته است. در این میان، شعر و ترانه های حماسی بختیاری، پژواکی از نوستالژی دوران شکوه ایل است که با دلاوری سلحشوران قوم، رقم خورده است. نام این مبارزان در شعرها و داستان های عامیانه جاودانه گشته، با تاریخ شفاهی پیوند م ی یابد. اغلب حماسه ها در پی جنگ های میان ایل‌ها و عشایر، درگیری با حکومت مرکزی و گاه رویارویی با بیگانگان پدید آمده است. از میان اسباب و آلات جنگ، بیش از همه نام تفنگ برنو دیده می شود؛ به گونه ای که گویی ارزشمندترین دارایی قهرمان، همان است. از آنجا که اغلب قهرمانان ایل در جنگ با دشمن جان می بازند اشعار حماسی این قوم، مانند اکثر حماسه ها جنبه ای تراژیک دارند. در شعر حماسی بختیاری، علاوه بر بیان حسرت دوران گذشته، می‌توان اطلاعات متنوع دیگری همچون مردم شناسی، روان شناسی، اقلیم شناسی و ... را نیز کسب کرد.

المصادر:

ــ افسر، داراب(1388)، داراب افسر و شعرای معاصر، تهران: انتشارات دنیای کتاب

ــ اوژن بختیاری، ابوالفتح(1365)، تاریخ بختیاری، تهران: انتشارات تمتی

ــ پور بختیار، غفار(1384)، بختیاری نامه، چاپ اول، تهران: انشارات پازی تیگر

ــ حاجی­ پور، جهانگیر(1386)، تاریخ­ سازان ایل بختیاری، تهران: انتشارات معتبر

ــ شمیسا، سیروس(1373)، انواع ادبی، تهران: سخن

ــ صیفوری‌آرپناهی، میرزا لطفعلی(1380)، دیوان میرزای بختیاری،به کوشش فرجی­فر، تهران: انتشارات سیم­رو

ــ طهماسبی کهیانی، ساسان(1390)، لردگان در مسیر تاریخ، چاپ اول، قم: انتشارات آوای منجی

ــ عیدیوندی، حافظ(1376)، نگرشی بر ایل بختیاری، چاپ اول، اهواز: انتشارات مؤسسه فرهنگی آیات

ــ قنبری‌عُدیوی، عبّاس(1390)، جستاری در فرهنگ و هنر بختیاری، شهرکرد: انتشارات نیوشه

ــ محمدی، مرید(1393)، دیوان ملازلف­علی کرانی، شهرکرد: انتشارات مرید