شناسایی و تحلیل ابعاد و شاخص‌های توسعه پایدار گردشگری شهری (مطالعه موردی: مناطق 1، 3 و 5 شهر اصفهان)

الموضوعات :

مهشاد گل آمیز ¹ , لیلا سلطانی ²

1 - موسسه اموزش عالی غیرانتفاعی امین
2 - موسسه اموزش عالی غیرانتفاعی امین

تاريخ الإرسال : 28 الثلاثاء , ذو الحجة, 1441 تاريخ التأكيد : 25 الأحد , محرم, 1442 تاريخ الإصدار : 06 السبت , ربيع الثاني, 1442

الکلمات المفتاحية: شهر اصفهان, توسعه پایدار گردشگری شهری, شاخص‌های توسعه پایدار گردشگری,

ملخص المقالة :

توسعه گردشگری شهری به عنوان یکی از نیروهای توسعه اقتصادی –اجتماعی بسیار مهم به شمار می‌آید که نمی‌توان انکار کرد که یک نیروی فوق العاده برای تغییر است و در بسیاری از کشورها به عنوان یکی از مهم‌ترین راه‌های کسب درآمد فراوان محسوب می‌شود. روش تحقیق حاضر با توجه به هدف کاربردی و با توجه به روش کیفی می باشد. در این پژوهش از روش تحلیل مضمون برای شناخت، تحلیل و گزارش الگوهای موجود استفاده شده است. بر اساس نظر متخصصین در زمینه شناسایی شاخص‌های توسعه پایدار گردشگری شهری در شهر اصفهان، در کل 5 بعد و 112 شاخص شناسایی شد که به ترتیب برای بعد اقتصادی 35 شاخص، برای بعد فرهنگی- اجتماعی 29 شاخص، برای بعد زیست‌محیطی (اکولوژی) 22 شاخص، برای بعد زیرساختی (کالبدی) 16 شاخص و برای بعد مدیریتی (نهادی) 10 شاخص مورد شناسایی و ارزیابی قرار گرفت. به منظور اولویت‌بندی مناطق سه گانه شهر بر اساس ابعاد توسعه پایدار گردشگری شهری، نظر کارشناسان در خصوص اهمیت هر یک از 5 بعد تایید شده در مصاحبه، اخذ شد و بر اساس میانگین این نظرات، مقایسه زوجی بین 5 بعد در نرم‌افزار Expert Choice صورت پذیرفت و وزن هرکدام از معیارها محاسبه شد. سپس با انجام معادلات مربوط به مدل ویکور منطقه 3 شهر اصفهان با وزن یک رتبه اول، منطقه پنج شهر اصفهان با وزن 76/0 رتبه دوم و منطقه یک شهر اصفهان با وزن صفر رتبه سوم را به خوداختصاص داد.

المصادر:

• امینیان، ناصر، سید نقوی،میرعلی، جهانیان، منوچهر، امامی، سید محسن (1396)، وضعیت ارزیابی شاخص‌های حکمروایی مطلوب در توسعه گردشگری شهری (مطالعه موردی: شهر تهران)، فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، شماره هجدهم، ص ص 127- 139.


• پوراحمد، احمد، حسینی سیاه گلی، مهناز، صفدری مولان، امین(1395)، ارزیابی شاخص­های توسعه پایدار گردشگری در جوامع میزبان. مطالعه موردی: شهر ساری، فصلنامه آمایش جغرافیایی فضا، سال ششم، شماره بیست و یکم، ص ص 159- 172.


• تقوایی، مسعود، صفرآبادی، اعظم (1390)، نقش مدیریت شهری در دستیابی به توسعه پایدار گردشگری شهری مطالعه موردی- شهر کرمانشاه، فصلنامه مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، سال اول، شماره چهارم، ص ص 35- 52.


• تقوایی، مسعود، وارثی، حمیدرضا، صفرآبادی، اعظم (1391)، عوامل موثر در توسعه گردشگری شهری کرمانشاه، فصلنامه انجمن جغرافیای ایران، دوره جدید، سال دهم، شماره 33، ص ص 27- 47.


• راسق قزلباش، سلیمان (1388)، گردشگری روستایی، لزوم توجه به آن در برنامه­های توسعه و آبادانی روستا، فصلنامه مسکن و محیط روستا، شماره 129، ص ص 53 -56.


• رضوانی، علی اصغر (1389) جغرافیا و صنعت توریسم، انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران، چاپ هشتم، صفحه ص ص 104 -108.


• رکن­الدین افتخاری، عبدالرضا، مهدوی، داوود، پورطاهری، مهدی (1389)، فرآیند بومی­سازی شاخص‌های توسعه پایدار گردشگری روستایی در ایران، فصلنامه پژوهش­های روستایی، شماره 4، ص ص 1- 41.


• شاطریان، محسن، غلامی، یونس، میرمحمدی، محمد (1396)، ارزیابی شاخص­های توسعه گردشگری پایدار شهری مطالعه موردی «شهر کاشان»، فصلنامه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال هفدهم، شماره 46، ص ص 195-214.


• فرهودی، رحمت­اله، شورچه، محمود، صبوری، حسین (1389)، برآورد اثر تغییرات فصلی بر درآمد گردشگری معبد آناهیتا با تحلیل رگرسیونی، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره 17، ص ص 45 -62.


• محسنی، رضاعلی (1388)، گردشگری پایدار در ایران: کارکردها، چالش‌ها و راهکارها، فصلنامه فضای جغرافیایی، شماره 28، ص ص 149 –


• Atsbha Gebreegziabher Asmelash, Satinder Kumar, (2019) , Assessing progress of tourism sustainability: Developing and validating sustainability indicators, Journal of Tourism Management, Vol 71, pp 67-83.


• Braun, V. & Clarke, V. (2006), “Using thematic analysis in psychology”, Qualitative Research in Psychology, Vol. 3, No. 2, Pp. 77-101


• J. Blancas , M.Lozano- 0yola , M. Gonzalez , F.M. Guerrero, R. Caballero, (2011), How to use sustainability indicators for tourism planning: The case of rural tourism in Andalusia (Spain), Journal of Science of the Total Environment, Vol 412-413, pp 28-45.


• Francisco Javier Blancas , Macarena Lozano-Oyola , Mercedes Gonzalez, (2015), A European Sustainable Tourism Labels proposal using a composite indicator, Journal of Environmental Impact Assessment Review, Vol 54, pp 39-54.


• Higham, J, Lueck, M (2002), Urban Ecotourism: A Contradiction in Terms?: Journal of Ecotourism [J. Ecotourism]. 1, no. 1, pp. 36-51.


• Jingjing Liu, peter Nijkamp, Xuanxuan Huang, Derong Lin, (2017), Urban livability and tourism development in China: Analysis of sustainable development by means of spatial panel data, Journal of Habitat International, Vol 68, pp 99-107.


• Josip Mikulic, Ivan Kozic, Damir kresic, (2015), Weighting indicators of tourism sustainability: A critical note, Journal of Ecological Indicators, Vol 48, pp 312-314.


• Rossana, G (2007), Tourism and the city: Opportunity for Regeneration, Tourismos: An International Multidisciplinary Journal of Tourism, Volume 2, Number 2, pp. 95-111


• Tay Kai Xin , Jennifer Kim Lian Chan , (2014) , Tour operator perspectives on responsible tourism indicators of Kinabalu National Park, Sabah , Journal of Procedia – social and Behavioral Sciences , Vol 144 , pp 25-34.


• (2016). Tourism Highlights. 2015 Edition


• Victor Perez , Flor Guerrero , Mercedes Gunzalez , Fatima Perez , Rafael Caballero, (2013), Composite indicator for the assessment of Sustainability: The case of Cuban nature-based tourism destinations, Journal of Ecological Indicators, Vol 29, pp 316-324.