واکاوی صدور رأی سازشی داور در حقوق ایران در پرتو رویه قضایی

الموضوعات : آموزه های فقه و حقوق جزاء

زینب علیپور چبنلو ¹ (دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
بختیار عباسلو ² (هیئت علمی دانشگاه ازاد تهران مرکزی)

تاريخ الإرسال : 22 الأربعاء , ربيع الثاني, 1444 تاريخ التأكيد : 23 السبت , جمادى الأولى, 1444 تاريخ الإصدار : 02 الإثنين , ذو القعدة, 1444

الکلمات المفتاحية: داوری, صدور رای سازشی, داوری در پرتو رویه قضایی,

ملخص المقالة :

تاریخ دریافت: 1401/08/25 تاریخ بازنگری: 1401/09/17 تاریخ پذیرش: 1401/09/28 با توسعه تجارت بین الملل و جهانی شدن اقتصاد ، داوری به عنوان روش حل وفصل اختلافات تجاری بین المللی به سرعت رشد پیدا کرد، به نحوی که امروزه یک روش معمول در حل و فصل اختلافات بین المللی محسوب می شود و کمتر موردی پیدا می شود که در یک قرارداد داوری پیش بینی نشده باشد. اگرچه سرعت رسیدگی در داوری قابل توجه و تقدیر است؛ اما برجستگی داوری و نقش اساسی آن زمانی مشخص می شود که رأی داور صادر گردد و طرفین بتوانند آن را مانند رأی قضائی به مرحله اجرا در آورند. عملاً اجرای رأی داور داخلی و بین المللی در مراجع قضائی با مشکلات قانونی و قضائی عدیده ای رو به رو است که بخشی از آن به علت نقص و ابهام قانونی و بخشی دیگر به علت فقدان رویه قضائی کافی می باشد. هدف اصلی این پژوهش، بررسی رأی داور و تحلیل مصادیق رأی داوری و از اهداف دیگر، مقایسه رأی سازشی با دیگر آراء داوری است. شایان ذکر است، بعد از جمع آوری اطلاعات و تنظیم از طریق فیش برداری و درج در فرم های مربوطه، فیش ها با توجه به عنوان، موضوع جزئی و فصل بندی تحقیق طبقه بندی شده و اطلاعات و مطالب در بخش های مختلف آورده شد و تجزیه و تحلیل اطلاعات به صورت توصیفی و تحلیلی انجام گرفت.

المصادر:

1. اسکندری، امیر محمد، (1392)، «بررسی نقش تکمیلی روش­های حل اختلافات جایگزین در حل و فصل دعاوی مربوط به ضمان قهری و خسارات»، مجله دادگستر، شماره 191، ص41ـ67.

2. انصاری، باقر، (1392)، نقش قاضی در تحول نظام حقوقی، تهران، نشر میزان.

3. پور استاد، مجید، (۱۳۹۲)، اصول و قواعد آیین دادرسی فراملی، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهش­های حقوقی شهر دانش.


4. تقوائی، عباس، سلطانی، عباسعلی، (1401)، «واکاوی حکم مبیع کلی از منظر فقهی و حقوقی» فصلنامه آموزه­های فقه و حقوق جزاء، سال اول، شماره سوم، ص99-112.


5. جنیدی، بعیا، (۱۳۹۲)، اجرای آرای داوری بازرگانی خارجی، تهران، موسسه مطالعات و پژوهش­های حقوقی شهر دانش.


6. حسین آبادی، امیر، (۱۳۹۰)، «موارد بطلان رأی داور»، مجموعه مقالات همایش صدمین سال تأسیس نهاد داوری در حقوق ایران، به اهتمام محمد کاکاوند، مؤسسه مطالعات و پژوهش­های حقوقی شهر دانش، چاپ اول.


7. خدا بخشی، عبدالله، (1395)، «استدلال­های پنهان در آرای هیأت عمومی دیوان عالی کشور»، نشریه پیام آموزش، شماره ۱۰، ص125-151.


8. خزاعی، حسین، (1385)، «داور در حقوق داخلی و تجارت بین المللی»، مجله کانون وکلای دادگستری خراسان، شماره ۲، ص51- 79.


9. خوئینی، غفور، (1393)، فلسفه حقوقی، تهران، انتشارات مجد.


10. درویشی هویدا، یوسف، (۱۳۹۲)، «تأملی بر سازش به عنوان روش دوستانه حل و فصل اختلافات در حقوق تجارت بین المل»، تهران، دانشگاه شهید بهشتی.


11. شمس، عبدالله؛ کریمی، عباس؛ پرتو، حمیدرضا، (1393)، حقوق داوری داخلی، تهران، انتشارات دادگستر.


12. قیطاسی، میترا. (۱۳۹۵)، «سازش در قران و حدیث»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه ایلام.


13. کاتوزیان، ناصر، (1390)، حقوق مدنی، تهران، انتشارات شرکت سهامی .


14. کاتوزیان، ناصر، (1393)، فلسفه حقوق، تهران، شرکت سهامی انتشار.


15. کمانگر، احمد، (1334)، اصول قضایی حقوقی، احکام دیوان عالی کشور و هیأت عمومی، تهران، چاپ اتحاد.


16. مصلحی، علی حسین؛ صادقی، محسن، (۱۳۸۵)، «بررسی جریان رسیدگی در شیوه­های جایگزین حل و فصل اختلاف»، مجله حقوق تطبیقی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره اول، ص1-29.