گزارش موردی: میزان آگاهی، نگرش و رفتار دندانپزشکان و بیماران نسبت به اثر درمانی قطره گیاهی "دنتول"
Subject Areas : Journal of Medicinal Herbs, "J. Med Herb" (Formerly known as Journal of Herbal Drugs or J. Herb Drug)پروانه نژاد سبزی 1 , فاطمه نادری 2 , بهرام رسولیان 3 , بهروز عزت پور 4
1 - مرکز خدمات تخصصی آسیب¬های اجتماعی- جهاد دانشگاهی واحد لرستان، خرم آباد، ایران؛
2 - مرکز خدمات تخصصی گیاهان دارویی- جهاد دانشگاهی واحد لرستان، خرم آباد، ایران؛
3 - مرکز تحقیقات داروهای گیاهی رازی، دانشگاه علوم پزشکی لرستان، خرم آباد، ایران؛
4 - مرکز تحقیقات داروهای گیاهی رازی، دانشگاه علوم پزشکی لرستان، خرم آباد، ایران؛
Keywords: آگاهی, نگرش, رفتار, قطره گیاهی دنتول,
Abstract :
مقدمه و هدف: در سالهای اخیر طب تکمیلی جهت مهار درد و عفونت دندان، قطره گیاهی دنتول را به بازار عرضه کرده است. با توجه به مصرف بیرویه مُسکنهای شیمیایی و عوارض جانبی آنها، موضوع سلامت فرد و توسعه آن در جامعه، و میزان آگاهی، نگرش و رفتار مثبت افراد جامعه و همچنین دندانپزشکان بهعنوان متولیان این امر، نسبت به مصرف قطره گیاهی دنتول و میزان تقاضای آنها جهت مصرف و تجویز این دارو بسیار حائز اهمیت است.مواد و روشها: پژوهش از نوع مطالعه مقطعی به روش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه بوده است. اعتبار و پایایی پرسشنامه بر اساس اعتبارسنجی محتوایی و آزمون مجدد و آلفای کرونباخ سنجیده شد. روش نمونهگیری در جامعه آماری اول (مردم ساکن شهر خرم آباد) خوشهای چند مرحلهای و در جامعه آماری دوم (دندانپزشکان سطح شهر) به دلیل محدودیت سرشماری انجام گرفت. از روشهای آماری توصیفی ( توزیع فراوانی و درصد) و روشهای آماری تحلیلی ( آزمون کایاسکوئر، ضرایب همبستگی و غیره) استفاده گردید.نتایج و بحث: در نمونههای بهدست آمده از مردم شهر خرمآباد نتایج نشان داد، آگاهی مردم نسبت به قطره گیاهی دنتول کم بوده (8 /59 درصد) و همین امر سبب شده که اکثر آنها نگرش خاصی نسبت به این قطره نداشته باشند (1/74 درصد). بیشتر آنها از داروهای مسکن شیمیایی برای تسکین درد استفاده نمودهاند (5/75 درصد)، همچنین دندانپزشکان برای درمان درد (1/71 درصد) بیماران خود بیشتر داروهای شیمیایی تجویز کردهاند و 1/87 درصد آنان هرگز این قطره گیاهی را برای درمان عفونت دندان تجویز نکردهاند. طبق یافتههای این مطالعه، سطح آگاهی مردم نسبت به این قطره پایین بوده و درصد ناچیزی از این افراد جهت کنترل درد دندان از قطره دنتول استفاده مینماید. همچنین در جامعه دندانپزشکان با سطح آگاهی متوسط و نگرش مثبتتر نسبت به این قطره، میزان تجویز آن جهت کنترل درد و عفونت دندان بسیار ناچیز بود.توصیه کاربردی/ صنعتی: اطلاعرسانی و تبلیغات در سطح جامعه و ترویج مصرف داروهای طبیعی جهت معرفی و ارتقاء سطح آگاهی دندانپزشکان و مردم از اهمیت ویژهای برخوردار است.
بینام. 1388. توسعه گیاهان دارویی و طب ایرانی- لرستان. شرکت داروسازی خرمان، لابراتوار تحقیقات کاربردی گیاهان دارویی.
بینام. 1376. جایگاه گیاهان دارویی در صنعت داروسازی. نامه اتاق بازرگانی، شماره 12، صص: 32- 31.
دلبرت، م. 1380. راهنمای سنجش و پژوهش‌های اجتماعی، ترجمه هوشنگ نایبی، چاپ اول، تهران: نشر نی.
رفیع‌فر، ج. 1379. بررسی انسان شناختی طب سنتی در میان ساکنان روستایی شهرستان ارومیه. خلاصه مقالات اولین همایش بین‌المللی طب سنتی و مفردات پزشکی. دانشگاه علوم پزشکی بهشتی تهران، معاونت پژوهشی، دفتر روابط دانشگاهی و بین‌المللی.
ساروخانی، ب. 1370. روشهای تحقیق در علوم اجتماعی. جلد دوم. انتشارات دانشگاه تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
صدیقی، ژ.، مفتون، ف. و ضیایی، و. 1383. طب گیاهی: آگاهی، بینش و عملکرد در جمعیت شهر تهران. فصلنامه گیاهان دارویی، 4: 60-67.
صنوبر طاهونی، ن.، رشیدی، ک. و صالح هژیر، م. 1385. بررسی نگرش و میزان آگاهی جامعه پزشکی شهر سنندج در مورد داروهای گیاهی و تجویز آنها. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، 11: 48-44.
گلشادی، الف.، انصاری، ر.، عسگری، ص.، صرافزادگان، ن. و بشتام، م. 1381. آگاهی، اعتقاد و عملکرد نسبت به داروهای گیاهی در مردم شهر اصفهان. فصلنامه گیاهان دارویی، 1: 21- 29.
مظفریان، و. 1376. فرهنگ نام های گیاهان ایران. انتشارات امیرکبیر، تهران.
Gray, C.M., Tan, A.W., Pronk, N.P. and O'Connor, P.J. 2002. Complementary and alternative medicine use among health plan members. A cross-sectional survey. Effective Clinical Practice., 5: 17-22.
Kessler, R.C., Davis, R.B., Foster, D.F., Rompay, M.I.V., Walters, E.E., Wilkey, S.A., et al. 2001. Long-term trends in the use of complementary and alternative medical therapies an United States. Annals of Internal Medicine., 135: 262-68.
Lafferty, W.E., Tyree, P.T., Bellas, A.S., Watts, C.A., Lind, B.K., Sherman, K.J., et al. 2006. Insurance coverage and subsequent utilization of complementary and alternative medicine providers. The American Journal of Managed Care., 12: 397-404.
