بررسی هیستومورفومتریک تاثیر صمغ درخت کاج بر ترمیم زخم پوستی موش صحرایی نژاد ویستار

Subject Areas : Journal of Medicinal Herbs, "J. Med Herb" (Formerly known as Journal of Herbal Drugs or J. Herb Drug)

احمد روزبهانی ¹ , الهام مقتدایی ² , مصطفی نوربخش ³

1 - دکترای دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد،شهرکرد، ایران
2 - بخش پاتوبیولوژی دانشکده دامپزشکی دانشگاه ازاد اسلامی واحد شهرکرد ،شهرکرد-ایران
3 - بخش علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه ازاد اسلامی واحد شهرکرد ،شهرکرد، ایران

Received: 2018-08-08 Accepted : 2019-01-21 Published : 2019-02-01

Keywords: گیاهان دارویی, زخم پوستی, صمغ درخت کاج,

Abstract :

مقدمه و هدف :از مهم‌ترین خواص درمانی ذکر شده برای گونه‌های مختلف رده کاج، خاصیت ضد میکروبی، خاصیت ضد التهابی، تسکین‌دهندگی، برطرف کننده­ی خارش­های پوستی، درمان کننده زخم‌ها، جوش‌ها و بثورات جلدی و بهبود اولسرها و زخم‌های مزمن می باشد. در متون طبی کهن ایران از ترکیبات قسمت‌های مختلف انواع رده کاج به خصوص صمغ آن برای درمان زخم‌های مزمن استفاده شده است. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر عصاره صمغ درخت کاج تهرانی  بر روند ترمیم زخم پوستی در حیوان رت به اجرا درآمد. روش تحقیق : به همین منظور پس از عصاره‌گیری؛ پماد 40 درصد با پایه اوسرین از این نوع صمغ تهیه شد. پس از آن در مقام مقایسه 24 سر  رت نژاد ویستار به 4 گروه 6 تایی تقسیم شدند.گروه دریافت کننده صمغ (گروه تجربی) گروه کنترل مثبت (پماد فنی توئین)،گروه کنترل منفی (گروه اوسرین) و گروه شاهد که تیماری بر روی آنها صورت نگرفت. سپس بر روی ناحیه کمری رت‏ ها زخمی با مساحت حدود 2 در 2 سانتی‌متر پس از بیهوشی ایجاد شد. پس از ایجاد زخم عمل ضماد کردن پمادها تا 21 روز پس از برش انجام گردید. نتایج و بحث: در روز 3 ،7 و 21 پس از ایجاد زخم صفات مورفولوژیک و هیستوپاتولوژیک زخم‌ها مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج بررسی آماری مساحت زخم در روزهای مختلف حاکی از آن بود که در روزهای مختلف سطح زخم به صورت معناداری کاهش یافت(05/0>p) و مشخص شد که تاثیر فنی توئین و صمغ درخت کاج یکسان می‌باشد و کاهش زخم در این روش تفاوت معناداری نداشته است. از طرفی کاهش سطح زخم در هر سه روش آزمایش شده از گروه شاهد بیشتر بود. از نظر هیستوپاتولوژیک نیز در گروه صمغ درخت کاج نظم رشته‌های کلاژن بهترین شکل و سلول‌های التهابی در کمترین میزان خود بودند که احتمالا به دلیل اثر بر روی فیبروبلاست‌ها می‌باشد. توصیه‌های کاربردی/صنعتی:  با توجه به اثرات مثبت صمغ درخت کاج در التیام زخم می توان از آن در ساخت پمادهای سوختگی استفاده نمود.