بررسی ترکیب اسانس و فعالیت آنتی اکسیدانی Achillea eriophora به عنوان یک گیاه دارویی
Subject Areas : Journal of Medicinal Herbs, "J. Med Herb" (Formerly known as Journal of Herbal Drugs or J. Herb Drug)مالک طاهر مقصودلو 1 , جعفر ولی زاده 2 , جواد متقی پیشه 3 , ناهید راه نشان 4
1 - گروه شیمی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
2 - گروه زیست شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
3 - گروه شیمی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
4 - گروه شیمی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
Keywords: camphor, اسانس, سیستان, Achillea eriophora, فعالیت آنتی اکسیدانی, بلوچستان,
Abstract :
مقدمه و هدف: بومادران ( از خانواده Asteraceae) یک گیاه دارویی است که گونه های مختلف آن استفاده های متعددی در طب سنتی در سراسر جهان دارند. گونه های بومادران برای درمان در شرایطی همچون تب، اختلالات شایع گوارشی، درمان تدریجی زخمها و التهاب پوست مورد استفاده قرارمی گیرد. هدف در این مطالعه بررسی ترکیب اسانس و فعالیت آنتی اکسیدانی در بخشهای هوایی Achillea eriophora جمع آوری شده از شهر خاش در استان سیستان و بلوچستان است. روش تحقیق: ترکیب شیمیایی اسانس جمع آوری شده با روش تقطیر آبی توسط دستگاه کلونجر با استفاده از GC/MS مورد آنالیز قرار گرفت. نتایج و بحث: در اسانس Achillea eriophora سی و سه ترکیب شناسایی شدند که Camphor (55/21%(، َArtemesia ketone (84/13%)، Alpha-Thujone (85/11%)،Borneole (94/8%)، Yomogi alcohol(74/7%)، 1,8-cineole (19/5%)، Terpinene-4-ol(23/4%) و Myrtenol (10/3%) مهمترین ترکیبات تشکیل دهنده بودند. به علاوه فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره به دست آمده با اتیل استات و اتانول با استفاده از معرف DPPH و بر اساس خاصیت مهار رادیکالهای آزاد مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که IC50 برای عصاره استخراج شده با اتیل استات و عصاره اتانولی بخشهای هوایی و نیز BHT به عنوان استاندارد به ترتیب 20/245، 25/89 و 5845 پی پی ام بود. در نهایت باید خاطر نشان شد که فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره اتیل استات ضعیف تر از عصاره اتانولی بوده و هر دو عصاره در مقایسه با BHT به عنوان آنتی اکسیدان مصنوعی ضعیف تر عمل کردند. برخی از ترکیبات مانند 1,8-cineole و Terpinene-4-ol می توانند مسئول فعالیت آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی باشند در حالیکه Camphor و Borneole به عنوان آنتی اکسیدانهای قوی مورد تایید قرار نگرفته اند. توصیه های کاربردی/صنعتی: نتایج این تحقیق نشان داد که Achillea eriophoraکشت داده شده در سیستان و بلوچستان می تواند به عنوان منبعی از آنتی اکسیدانهای طبیعی در نظر گرفته شود و در محصولات دارویی و غذایی برای ارتقای سلامتی انسان و جلوگیری از بیماریها استفاده شود.
Adams, R.P. 2007. Identification of essential oils components by gas chromatography/mass spectrometry, 4th ed. Allured Business Media: Carol Stream, IL, USA, pp. 1–804.
Asgarirad, H., Pourmorad, F., Hosseinimehr, S.J., Saeidnia, S., Ebrahimzadeh, M.A. and Lotfi, F. 2010. In vitroantioxidant analysis of Achillea tenuifolia. African Journal Biotechnology, 9: 3536-354.
Brand-Williams, W., Cuvelier, M.E. and Berset, C. 1995. Use of a free radical method to evaluate antioxidant activity. Food Science and Technology, 28: 25-30.
Bua-In, S. and Paisooksantivatana, Y. 2009. Essential oil and antioxidant activity of Cassumunar Ginger (Zingiberaceae: Zingibermontanum) collected from various parts of Thailand. Kasetsart Journal, 43: 467-475.
Farhoudi, R. and Mehrnia, M.A. 2013. The essential oil composition and antioxidant activity of Achillea spp. growing in the Southwest of Iran.Journal of Medicinal Plants and By-products, 2: 123-130.
Gharibi, S., Rahimmalek, M., Mirlohi, A., Majidi, M.M. and Tabatabaei, B.E. 2011. Assessment of genetic diversity in Achillea millefolium subsp. millefolium and Achillea millefolium subsp. elbursensis using morphological and ISSR markers. Journal of Medicinal Plant Research, 5: 2413-2423.
Ghasemi, Y., Khalaj, A., Mohagheghzadeh, A. and Khosaravi, A. 2008.Composition and in vitro antimicrobial activity of the essential oil of Achillea eriophora. Chemistry of Natural Compounds, 44: 663-665.
Hassanpouraghdam, M.B., Akhgari, A.B., Aazami, M.A. and Emarat-Pardaz, J. 2010. New menthone type of Mentha pulegium L. volatile oil from Northwest Iran. Czech Journal of Food Science, 29: 285-290
Ho, J.C. 2010. Chemical composition and bioactivity of essential oil of seed and leaf from Alpiniaspeciosa grown in Taiwan. Journal of the Chinese Chemical Society, 57:758-757.
Jaimand, K. and Rezaee, M.B. 2001. Comparative study of the essential oils of three Achillea species from Iran. Journal of Essential Oil Research, 13: 354-356.
Jaimand, K., Rezaee, M.B. 2007. Investigation on chemical constituents of essential oils from Achillea eriophora DC by Distillation methods. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 20: 90-98.
Kokkini, S., Hanlidou, E., Karousou, R. and Lanaras, T. 2004. Clinal variation of Mentha pulegium essential oils along the climatic gradient of Greece. Journal of Essential Oil Research, 16: 588-593.
McKay, D.L. and Blumberg, J.B. 2006. A review of the bioactivity and potential health benefits of chamomile tea (Matricaria recutita L.). Phytotherapy Research, 20: 519-530.
Rechinger, K.H. 1963. Flora Iranica, No. 158. Akademische Druke Verlags antalt, Wien, Austria, pp. 49-71.
Nadim, M.M., Malik, A.A., Ahmad, J. and Bakshi, S.K. 2001. The essential oil composition of Achillea millefolium L. cultivated under tropical condition in India. World Journal of Agricultural Science, 7: 561-565.
Nemeth, E. and Bernath, J. 2008. Biological activities of yarrow species (Achillea spp.). Current Pharmacutical Design, 14: 3151-67.
Rezaeipoor, R., Saeidnia, S. and Kamalinejad, M. 1999. Immunosuppressive activity of Achillea talagonica on humoral immune responses in experimental animals. Journal of Ethnopharmacology, 65: 273-6.
Rustaiyan, A., Komeilizadeh, H. and Shariatpanahi, M.S. 1998. Comparative study of the essential oils of three Achillea Species from Iran. Journal Essential Oil Research, 10: 207-209.
Saberi-ameli, S., Sadipour, A., Ghelichnia, H., Amanzadeh, Y. and Kazemi-gourti, M. 2007. Phytochemical analysis of Achillea eriophora DC from Khebr, national park of Kerman by GC/MS. 3rd Conference on Medicinal Plants, Shahed University, Tehran, pp. 557 - 8.
Saeidinia, S., Gohari, A.R., Yassa, N. and Shafiee, A. 2005. Composition of the volatile oil of Achillea conferta DC. From Iran. Daru, 13:34-36.
Soares, J.R., Dinis, T.C., Cunha, A.P. and Almeida, L.M. 1997. Antioxidant activities of some extracts of Thymus zygis. Free Radical Research, 26: 469-78.
