بحران سوریه: تجزیه و تحلیل راهبردهای سیاسی و امنیتی کنشگران درگیر
احسان تقی زاده سالاری
1
(
دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
)
Keywords: سوریه, رقابت منطقه ای, محور مقاومت, جنگ های نیابتی, جنگ سایه, مبام, عقلانیت استراتژیک,
Abstract :
در یکی از خونبارترین تحولات خاورمیانه، از سال 2011 بحرانی سخت سوریه و منطقه را درگیر خود نموده است. در این میان هر کدام از بازیگران منطقهای و یا قدرتهای فرامنطقهای به فراخور وزن و جایگاه و همچنین به تناسب منافع و ملاحظات خود در این بحران مداخله، نقشآفرینی و یا حداقل اعلام موضع نمودهاند. این مقاله درصدد است تا با بررسی راهبرد سیاسی امنیتی کنشگران منطقه ای و فرامنطقه ای در قبال بحران سوریه دلایل و عوامل موثر بر این سیاستها را شناسایی نموده و راهبردها و تاکتیکهای اتخاذ شده توسط این بازیگران را مطالعه نماید. برای بررسی این موضوع سه نظریه سازه انگاری، مکتب کپنهاگ و رئالیسم تدافعی به عنوان چارچوب نظری مورد توجه قرار گرفته و برای آزمون فرضیه از روش تبیینی- تحلیلی بهره برده و با استفاده از ابزار فیش برداری، اسناد و منابع کتابخانهای و اینترنتی و مکتوبات موجود این فرضیه به اثبات رسیده که با توجه به وجود سه نوع از منافع اعم از موازی، متقابل و متداخل، الگوی رفتاری بازیگران دخیل در بحران سوریه، نشان دهنده سه سطح همکاری، رقابت و تقابل در صحنه سیاسی و میدانی سوریه است و هر یک از طرفهای درگیر می کوشند تا با فزون سازی قدرت و نفوذ خود ضمن حفظ و ارتقاء منافع ملی خود و کنترل و تحدید نفوذ و حضور طرف مقابل، دست برتر را داشته باشد.