گروه اسمی ساده زبان ترکی آذری بر پایه چهارچوب دستور نقش و ارجاع

Subject Areas : All areas of language and translation

Afshin Dehghani ¹ , Mohammad Ali Torabi ² , Hanieh Davatgari Asl ³

1 - ِDepartment of Linguistics, Ahar Branch, Islamic Azad University, Ahar, Iran
2 - Department of Linguistics, Ahar Branch, Islamic Azad University, Ahar, Iran
3 - Department of English Language Teaching, Ahar Branch, Islamic Azad University, Ahar, Iran

Received: 2022-12-17 Accepted : 2023-02-28 Published : 2023-11-01

Keywords: گروه اسمی, مرکز, زبان ترکی آذری, هسته, دستور نقش و ارجاع,

Abstract :

در این پژوهش ساخت گروه اسمی ترکی آذری در قالب دستور نقش و ارجاع و بر پایه الگوی نظری ون ولین (2005) بررسی می‌شود. در این تحقیق ، داده‌های مورد استناد، از منابع نوشتاری و با گوش دادن به مکالمه‌های ساکنان آذری زبان استان آذربایجان شرقی انتخاب شده‌اند که به روش نمونه‌گیری هدفمند تنها جملاتِ حاوی گروه‌های اسمی ساده انتخاب شده‌اند. تحلیل داده‌ها نشان می‌دهدکه گروه اسمی ساده می‌تواند یک یا چند وابسته نیز داشته باشد. وابسته‌ها در زبان ترکی آذری پیشین و یا پسین هستند که قبل و یا بعد از هسته اسمی می‌آیند و محدودیت‌هایی برای باهم‌آیی آن‌ها وجود دارد. گروه اسمی ساده شامل لایه‌های: هسته، مرکز وگروه اسمی، حاشیه‌های پیشین و پسین که دارای عملگر هستند و افزوده‌های پیشین می‌باشد. انواع صفت: بیانی، مفعولی،، مضاف‌الیه، شاخص، صفت دوگان سازی، اسم به عنوان صفت، صفت ملکی، ضمایر انعکاسی، ممیز و بدل از، حاشیه‌های هسته‌ی اسمی هستند. نشانه متمم اسمی، گروه‌های حروف اضافه‌ای، صفت تفضیلی و عالی، صفت مبهم، صفت عددی، نشانه نفی، نشانه جمع و هر آنچه که به کمیت اسم اشاره دارد از عملگرهای مرکز اسم می‌باشند. صفت اشاره، نشانه نکره و معرفه از عملگرهای گروه اسمی می‌باشند. بررسی داده‌ها نشان می‌دهد ویژگی‌هایی وجود دارد که که مختص این دستور بوده و در دیگر دستورهای صورت‌گرا و سنتی مشاهده نمی‌شود و رابطه عناصر مختلف با توجه به لایه‌های مختلف گروه اسمی و نوع رابطه آن با هسته، مرکز و گروه اسمی قابل

References:

Aram, Y. (2009). Derivation in Azerbaijani Turkish. (PH.D), Allameh Tabataba’ei University, Tehran.  

Bejankhan, M., & Roshan Ghanbari, S. (2020). Degree of phonological contrast in contemporary persian language. Journal of Researches in Linguistics, 12(1), 109-130.

Corbett, G. G. (2000). Number: Cambridge University Press.

Ghaffari, A. A. (2017). conjugation in Azerbaijani Turkish within the framework of morphology and lexicology. (MA dissertation), Gilan University, Iran.  

Görgülü, E. (2018). Noun Semantics and Number Marking in Turkish. Dil ve Edebiyat Dergisi, 15(1), 85-104.

Kavusinejad, S. (1997). Ellipsis in the Persian noun phrase. Journal of Farhangestan, 12, 146-166.

Ketrez, F. (2003). -IAr-marked nominals and three types of plurality in Turkish. Paper presented at the Proceedings from the Annual Meeting of the Chicago Linguistic Society.

Kolahdouzipour, I. (2020). structural analysis of the noun phrase’ preceding dependents in the Turkish language within the framework of X-bar Theory. Paper presented at the sixth international conference on the language and literature studies in the world of Islam, Iran.

Lotfi, Y., Gowhary, H., karimi- dustan, g., & Azizifar, A. (2020). Lexical Features of Verb Aspects in Laki Dialect of Darehshahr (Ilam). Journal of Researches in Linguistics, 12(2), 163-188. doi: 10.22108/jrl.2021.125078.1511

Lucy, J. A. (1996). Grammatical categories and cognition: A case study of the linguistic relativity hypothesis: Cambridge University Press.

Michaelis, L. A., & Lambrecht, K. (1996). Toward a construction-based theory of language function: The case of nominal extraposition. Language, 215-247.

Nabifar, N., & Shayegh, K. (2011). A syntactic, semantic and pragmatic characteristics of simple causatives in Azeri Turkish and Persian languages on the base of role and reference grammar. Research Journal of International Studies, 22, 87-109.

Pavey, E. L. (2010). The structure of language: An introduction to grammatical analysis: Cambridge University Press.

Rasoulpour Hasanlou’ei, H. (2009). The Study of Compound Sentences in Persian Based on Role and  Refrence Grammar (M.A), Ferdousi University, Mashhad.  

Rezai, V. (2003). A role and reference grammar analysis of simple sentences in Farsi (Modern Persian). Ph. D. diss. Isfahan: Isfahan University. http://www. wings. Buffalo. edu. rrg.  

Roberts, J. R., Barjasteh Delforooz, B., & Jahani, C. (2009). A study of Persian discourse structure: Acta Universitatis Upsaliensis.

Sezer, F. E. (1991). Issues in Turkish syntax: Harvard University.

Taylor, J. (2002). Cognitive Grammar-Oxford University Press Inc.

Uygun, D. (2007). Lexical Categories in Turkish. Ms. Boğaziçi University.

Van Valin Jr, R. D. (2005). Exploring the syntax-semantics interface: Cambridge University Press.

Van Valin Jr, R. D. (2014). Role and reference grammar The Routledge Handbook of Syntax (pp. 597-621): Routledge.

Van Valin, R. D. (1993). Advances in role and reference grammar: Benjamins Amsterdam.

Van Valin, R. D., van Valin Jr, R. D., & LaPolla, R. J. (1997). Syntax: Structure, meaning, and function: Cambridge University Press.

Wickman, B. (1988). The history of Uralic linguistics The Uralic Languages (pp. 792-818): Brill.