برآورد بهره وری سه محصول گندم، جو و ذرت دانه ای در خرمشهر

Subject Areas : Irrigation and Drainage

ایمان هرمزی نژاد ¹

1 -

Received: 2021-03-10 Accepted : 2021-07-09 Published : 2021-10-03

Keywords:

Abstract :

با توجه به اینکه ایران از جمله کشورهایی است که در مناطق خشک و نیمه خشک قرار دارد و با کمبود منابع آب رو به رو است به همین دلیل استفاده بهینه از منابع آب در مصارف کشاورزی، مقابله ای در برابر خشکسالی خواهد بود. لذا لزوم اعمال برنامه ریزی دقیق تری برای استفاده بهینه از منابع آب احساس می شود. در این بررسی ضمن مرور سایر نتایج موجود، مقدار شاخص کارایی مصرف آب غلات برای منطقه خرمشهر تعیین و با مقدار متوسط جهانی شاخص کارایی مصرف آب برای غلات مورد مقایسه قرار گرفت. بر اساس نتایج بدست آمده، میزان عملکرد محصول اولیه (کیلوگرم) و میزان حجم آب مصرفی (مترمکعب) برای تولید محصول، تعیین شده و در نهایت شاخص کارایی مصرف آب برای سه محصول گندم، ذرت و جو ضمن استفاده از داده های سه سال زراعی 1388تا1390محاسبه گردید. بر اساس نتایج حاصله متوسط مقدار کارایی مصرف آب محصولات زراعی گندم، جو و ذرت دانه ای به ترتیب 07/1، 02/1 و 35/1 کیلوگرم محصول بر متر مکعب آب مصرفی بدست آمد.

References:

احسانی، م. و خالدی، ه. (1382). بهره­وری آب در کشاورزی. کمیته ملی آبیاری و زهکشی، تهران، ص23.

بتوخته، ف.، میثاقی، ف. و دهقانی سانیج، ح. (1395). ارزیابی تأثیر افزایش راندمان آبیاری و افزایش سطح زیرکشت بر میزان آب برگشتی و ذخایر آب زیرزمینی با استفاده از مدل SWAT. نشریه حفاظت منابع آب و خاک، دوره6، شماره 2، ص13-1.

حیدری،ن.(1390). تعیین و ارزیابی شاخص کارایی مصرف آب محصولات زراعی تحت مدیریت کشاورزان در کشور.مجله آب و آبیاری،دوره1،شماره2،پاییز1390،ص57-43.

حیدری، ن. (1393). ارزیابی شاخص بهره­وری آب کشاورزی و عملکرد سیاست­ها و برنامه­های مدیریت آب کشور در این زمینه. فصلنامه مجلس و راهبرد، دوره 21، شماره 70، ص199-177.

حیدری، ن.، عباسی، ف. و اشرفی، ش. (1388). برنامه­ریزی راهبردی بهبود بهره­وری مصرف آب کشاورزی. گزارش پژوهشی شماره 65/88، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، صفحه 318.

حیدری، ن. و حقایقی مقدم، س. ا. (1380). کارایی مصرف آب آبیاری محصولات عمده مناطق مختلف کشور. گزارش ارائه شده به معاونت زراعت وزارت جهاد کشاورزی، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، کرج.

حمدی احمدآباد، ی.، لیاقت، ع.، رسول زاده، ع. و قادرپور، ر. (1398). بررسی روند سرانه مصرف آب در ایران براساس رژیم غذایی دو دهه گذشته. تحقیقات آب و خاک ایران، دوره 50، شماره 1، ص87-77.

زمانی، ا.، موتضوی، س. ا. و بلالی، ح. (1393). بررسی بهره­وری اقتصادی آب در محصولات مختلف زراعی در دشت بهار. نشریه پژوهش آب در کشاورزی، دوره 28، شماره یک، ص61-51.

کافی، م. و مهدوی دامغانی، م. (1380). زیست شناختی بذر و عملکرد گیاهان زراعی(ترجمه). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

کشاورز، ع. و دهقانی سانیج، ح. (1391). شاخص بهره­وری آب و راهکار آتیه کشاورزی کشور. فصلنامه راهبرد اقتصادی، دوره اول، شماره اول، ص 233-199.

مرزبان، ح.، صدرایی جواهری، ا.، زیبایی، م.، ناظم السادات، س.م. ج. و کریمی، ل. (1398). بررسی وضعیت منابع و مصارف آب در ایرانو راهکار­های بهبود وضعیت. مجله آب و فاضلاب، دوره 30، شماره4، ص32-16.

Araus, J. L., Slafer, G. A. Reynolds, M. P. and ROYO, C. (2002). plant breeding and drought in C₃ cereals: what should we breed for. Annals of Bot, 89(7), pp: 925-940.

Keshavarz, A., Ashrafi, SH., Heydari, N., Pouran, M. and Farzaneh, E. (2005). Water allocation and pricing in agriculture of Iran. Proceedings of an Iranian-American workshop on Water Conservation, Reuse and Recycling, U. S. National Research Council of the National Academies, The National Academies Press, Washington, D.C.PP.153-172.

Oweis, T. Y. and Hachum, A. (2003). Improving water productivity in the dry areas of West Asia and North Africa. In: Kijne JW, Barker R, Molden D (eds) Water Productivity in Agriculture, limits and opportunities for improvement, International Water Management Institute (IWMI), Colombo, Sri Lanka. pp179-198.

Seckler, D., Upali, A., Molden, D., de Silva, R. and Barker, R. (1998). World Water Demand and Supply, 1990 to 2025: Scenarios and Issues. Research Report 19, International Water Management Institute, Colombo, Sri Lanka, 40 pp

Zwart, S. J. and Bastiaansen, W. G. (2004). Review ofmeasured crop water productivity values for irrigatedwheat, rice, cotton and maize. Agricultural Water Management, 69(2), pp:115-133.