بررسی اثرات اقتصادی نوسانات اقلیمی برآب مصرفی و تولید محصول گندم در استان خوزستان

Subject Areas : Irrigation and Drainage

نرگس ظهرابی ¹ , نصره حمادی ² , رضا مقدسی ³

1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان،گروه آبیاری،خوزستان ،ایران.
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان،گروه اقتصاد کشاورزی، خوزستان ،ایران.
3 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران گروه اقتصاد کشاورزی،تهران،ایران.

Received: 2012-04-03 Accepted : 2012-06-19 Published : 2012-06-20

Keywords:

Abstract :

در این تحقیق، تغییر در پارامترهای اقلیمی دما و بارش و  تغییرات کمی آن­ها برای منطقه خوزستان مورد مطالعه قرار گرفت. سپس اثر اقتصادی آنها  بر آب مصرفی و همچنین بر درآمد خالص محصول گندم با بکارگیری روش ریکاردین بررسی شد. داده‌های سری زمانی دما و بارش دوره (1388- 1345) در سه منطقه دزفول، اهواز و شادگان مورد استفاده قرار گرفت. نتایج تحلیل آماری با استفاده از آزمون من کندال نشان داد که روند در سری زمانی درجه حرارت به صورت افزایشی است. اما روند در سری زمانی بارش برای منطقه اهواز کاهشی بوده، در منطقه دزفول وجود روند تایید نگردید و برای ایستگاه شادگان روند کاهشی ضعیف دیده شد. افزایش نیاز آبی محصول گندم برای منطقه دزفول، اهواز و شادگان به ترتیب برابر 2106، 2500 و 3129 متر مکعب و به طور متوسط برابر 31% در 100 سال می­باشد. کاهش بازده سالانه این محصول در اثر افزایش نیاز آب ناشی از نوسانات اقلیمی نیز برای منطقه دزفول، اهواز و شادگان به ترتیب برابر 24587، 19291 و 18360 ریال می­باشد. همچنین نتایج مدل ریکاردین نشان داد که افزایش در دما و کاهش بارندگی تا 100 سال آینده باعث کاهش جمعا 57863 هزار ریال  در بازده گندم به ازای هر هکتار می­گردد.

References:

بی نام. 1389. آمارنامه سازمان جهاد کشاورزی استان خوزستان، معاونت برنامه­ریزی و امور اقتصادی، اداره آمار و برنامه­ریزی

جامعی، م. (1388). گزارش برآورد نیاز آبیاری و هیدرومدول محصولات کشاورزی در دشت­های استان خوزستان بر اساس سند ملی. سازمان آب و برق خوزستان،ص 52.

رحیم زاده، ف.، فتاحی، ا. و حسینی دستک، س.ف. (1384). بررسی تغییر پذیری اقلیمی در ایران با بهره­گیری از مدل­های آماری. مجله علمی پژوهشی تحقیقات منابع آب ایران، شماره 2، ص 73-61

رسولی، علی اکبر. (1381). تحلیل مقدماتی سری‌های زمانی دمای هوای شهر تبریز. مجله علمی و فنی نیوار، شماره 46،47 ص 26-7 .

شاه­کرمی، ن.، مرید، س.، مساح بوانی، ع. و فهمی، ه. (1387). تاثیر عدم قطعیت مدلهای (AOGCM) بر ریسک­ تغییر در نیاز آبی محصولات کشاورزی در اثر پدیده اقلیم بر شبکه­های آبیاری زاینده­رود. مجله آبیاری و زهکشی ایران، شماره 1، ص 9- 1.

مساح بوانی، ع. و مرید، س. (1384). اثرات تغییر اقلیم بر منابع آب و تولید محصولات کشاورزی مطالعه موردی: حوضه زاینده رود. مجله علمی و پژوهشی تحقیقات منابع آب ایران، سال یکم، شماره 1، ص 47-40.

میرصانع، م.، سهرابی ملایوسف،ت.، مساح بوانی، ع. و بلوک آذری، س. (1389). بررسی اثر تغییر اقلیم بر نیاز خالص آبیاری ذرت در دوره­های آتی مطالعه موردی: دشت قزوین. سومین همایش ملی مدیریت شبکه­های آبیاری و زهکشی دانشگاه شهید چمران اهواز.

نیرومند، ح. و بزرگ­نیا، ا.  (1386). سری­های زمانی. چاپ سوم انتشارات دانشگاه پیام نور، ص 277.

واثقی، ا. و اسماعیلی، ع. (1387). بررسی اثر اقتصادی تغییر اقلیم بر بخش کشاورزی ایران: روش ریکاردین مطالعه موردی: گندم. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال دوازدهم، شماره چهل و پنجم (ب)، ص 696- 685

Chiew, F. and Siriwardena, L. (2005). Trend User Guide.  Cooperative Research Centre for Catchment Hydrology. Australia, pp: 23.

Deschenes, O. and  Kolestad, Ch. (2011). Economic Impact of Climate Change on California Agricultural.  Climate change 109: 365-386.

Gbetibouo, G.A. and R.M. Hassan. (2005). Measuring the Economic Impact of Climate Change on Major South African Field Crops: a Ricardian Approch. Global and Planetary Change 47:pp: 143-152.

Gujarati, D. (1995). Basic Econometrics, Vol. 1, 3d ed. , City University of New York.

IPCC. (2007)  Summary for Policymarkers, in: Climate Change 2007.

Kabubo-Mariara, J. and K.Karanja, F. (2007). The Economic Impact of Climate Change on Kenyan Crop Agriculture: a Ricardian Approach.  Global and   Change 57: pp:319-330.

Kabubo- Mariara, J. and F.K. Karanja. (2006). The Economic Impact of Climate Change on Kenyan Crop Agriculture: a Ricardian Approach.  http://www.webmeets.com

Medellin-Azuara, J., Howitt, RE., MacEwan, D. and  Lund J.R. (2011). Economic Impact of Climate-Related  Change to California Agricultural.  Climate change 109: pp:387-405.

Mendelsohn, R., W. Nardhaus, D. Show. (1994). The impact of global warming on agriculture. A Ricardian analysis. Am. Econ. Rev. 84:pp: 753-771.

Ricardo, D. (1817). The Principles of Political Economy and Taxation. John Murray Pub., London.

Xiong, W ., Holman, I., Lin, E., Conway, D., Jiang, J., Xu, Y., Li, Y. (2010). Climate change,

water availability and future cereal production in Chine.  Agriculture, Ecosystems and Environment. 135:pp: 58.