ارزشگذاری منابع آب زیرزمینی در مصارف کشاورزی، مطالعه موردی: شهرستان بیجار

Subject Areas : Irrigation and Drainage

سمیه ذوالفقاری ¹ , احمد قیدی ²

1 - دانشگاه زنجان،گروه مدیریت کشاورزی،زنجان، ایران.
2 - دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان،گروه آموزش ترویج و آموزش کشاورزی، زنجان،ایران.

Received: 2012-05-27 Accepted : 2012-08-31 Published : 2012-09-21

Keywords:

Abstract :

بخش کشاورزی از اهمیت ویژه ای در شهرستان بیجار برخوردار است. عمده ترین منبع تأمین کننده آب بخش کشاورزی در این منطقه، منابع آب زیرزمینی می باشد که به دلیل بهره برداری بیش از حد از آن، میزان افت سالانه سطح این منابع قابل توجه است. بنابراین محاسبه ارزش اقتصادی هر واحد آب و محاسبه اثرات جنبی برداشت بیش از حد از منابع آب زیرزمینی در این منطقه از اهمیت بالایی برخوردار است. بدین منظور در این مطالعه برای برآورد ارزش اقتصادی منابع آب زیرزمینی در مصارف کشاورزی، از روش ارزشگذاری مشروط (CVM) استفاده گردید که با توجه به عدم وجود بازار مشخصی برای آب کشاورزی  در ایران و همچنین با توجه به نتایج به دست آمده ازمیزان تمایل به پرداخت، برای برآورد سهم آب مصرفی بر درآمد تولید کنندگان  تابع تولید مناسب تخمین زده شد. داده های مورد نیاز از یک نمونه تصادفی مشتمل بر 110 کشاورز در سال آبی 1390 به دست آمد. نتایج حاصل از محاسبات حاکی از آن بود که، میانگین تمایل به پرداخت  حقیقی زارعین در ازای هر مترمکعب آب مصرفی مزرعه در شرایط معمولی بارندگی و خشکسالی به ترتیب، 44/274 و 573 تومان می باشد. همچنین مازاد رفاه مصرف کنندگان آب کشاورزی (کشاورزان) در شرایط معمولی و خشکسالی به ترتیب، 16/594 و 23/3553 تومان کاهش می یابد.

References:

احسانی، م.، دشتی، ق.، حیاتی، ب. و قهرمان زاده، م. (1390). برآورد ارزش اقتصادی آب شبکه آبیاری دشت قزوین با استفاده از کاربرد رهیافت دوگان، نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی، جلد 25، شماره دوم، ص. 245-237.

باغستانی، م. و زیبایی، م. (1389). اندازه گیری تمایل به پرداخت کشاورزان برای آب های زیرزمینی در منطقه رامجرد با کاربرد روش CVM، نشریه اقتصاد و توسعه. ص. 71-65.

راسخی، س. و حسینی طالعی، ر. (1390). ارزشگذاری مشروط کیفیت آب آشامیدنی: یک مطالعه موردی برای پل سفید، فصلنامه مدلسازی اقتصادی، سال چهارم، شماره یک، ص. 71-55.

زارع پور، ز.،تهامی پور، م.و شاوردی، ع. (1390). کاربرد روش ارزشگذاری مشروط در تعیین ارزش اقتصادی آب در مصارف شهری، دومین کنفرانس ملی پژوهش های کاربردی منابع ایران. ص. 61-57.

فتحی، ف.و زیبایی، م. (1390). کاهش رفاه ناشی از افت سطح آب های زیرزمینی در دشت فیروزآباد، نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی)، جلد 25، شماره یک، ص. 19-10.

صبوحی، م. و مجرد، ع. (1389). کاربرد نظریه بازی در مدیریت منابع آب زیرزمینی حوزه آبریز اترک، نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی، جلد 24، شماره یک، ص .12-1.

غزالی، س. و اسماعیلی، ع. (1390). درونی سازی تأثیرات جانبی برداشت آب از چاه های کشاورزی اطراف دریاچه پریشان: یک مطالعه موردی برای محصول گندم، نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی، جلد 25، شماره دوم، ص. 171- 161.

Christophe, B. (2001). Is the irrigation water demand really convex, Annual meeting of the American Agricultural Economics assocition, August 2001,pp. 587-591.

Gomez, J.A. and Risege, L. (2004). Irrigation water pricing differential impacts on irrigated farms, Agricultural Economics, 31, pp.47-66.

Gayarti, A. and Barbier, E. (2000).Valuting groundwater recharge through agricultural production in the hade jia-nguru westland in northen nigeria, Agricultural Economics, 22, pp. 247-259.

Genius, M. and Patry, A. and Hatzaki,E. and Kouromichelaki, E.M. and Kouvakis, G. and Nikiforaki, S. and Tsagarakis, K.P. (2008). Evaluating consumers willingness to pay for improved potable water quality and quantity, Water Resource Manage, 22, pp. 1825-1834.

Lee, C. (1997). Valuation of nature-based tourism resources using dichotomous choice contingent valuation method, Tourism Management, 8, pp. 587-591.