ارزیابی اثرات طبیعی و انسانی انتقال آب سد گاوشان بر دشت میان دربند در استان کرمانشاه

Subject Areas : Climatology

امجد ملکی ¹ (دانشیار گروه جغرافیا(ژئومورفولوژی)،دانشکده ادبیات وعلوم انسانی، دانشگاه رازی،کرمانشاه،ایران)
مریم رحمتی خورشیدی ² (کارشناس ارشدژئومورفولوژی، دانشکده ادبیات وعلوم انسانی، دانشگاه رازی،کرمانشاه،ایران)

Received: 2017-05-04 Accepted : 2017-11-29 Published : 2017-12-21

Keywords: آب زیرزمینی, کانال انتقال آب, سد گاوشان, تکنیک GIS, دشت میان دربند کرمانشاه,

Abstract :

هدف ­این پژوهش بررسی اثرات طبیعی و­انسانی کانال انتقال آب سد گاوشان بر­دشت میان ­دربند­ در­استان کرمانشاه می­باشد. بدین منظور ­ابتدا داده‌های پیزومتری سطح­آب زیرزمینی ­از­ سال­۱۳۹۲-۱۳۷٠­ ارزیابی و نقشه تغییرات سطح ایستابی در­ بازه­ زمانی ۲۲ ساله تهیه گردید. میزان تغییرات مورفولوژی رودخانه رازآور به واسطه­ تغییرات دبی از محل دریافت آب ­از کانال نیز با ­استفاده ­از تصاویر ماهواره‌ای در بازه ­زمانی مورد نظر بررسی شد. همچنین به منظور شناخت ثأثیرات انسانی احداث کانال ­از روش پرسشنامه استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان می­دهد علی­رغم کاهش بارندگی در ­بازه فوق­ سطح آب زیرزمینی ­از سال بهره برداری از کانال(۱۳۸٤)­ در ­نقاطی ­از دشت افزایش یافته­ است. همچنین یافته­های پژوهش نشان از تغییرات شدید­ مورفولوژی رودخانه ­از­ محل دریافت آب به دلیل تغییرات زیاد دبی دارد. رشد­ وضعیت اقتصادی­، جلوگیری از مهاجرت و ­اشتغال ‌زایی در ­منطقه نیز­ از اثرات انسانی احداث کانال بوده­ است در حالی که به علت مکانیزه نبودن سیستم آبیاری ­راندمان­ متوسط بهره­ برداری ­از ­­­آب کانال­ کمتر ­از­۳٠ ­درصد می­باشد.

References:

۱-­اسد فسفی زاده،­ندا؛­صبوحی صابونی، محمود و مسنن مظفری، مهدیه. (۱۳۹۳).­تعیین سهم­عوامل مؤثر بر­اضافه برداشت منابع­آب زیرزمینی (مطالعه موردی: شهرستان مرودشت).­اقتصاد­کشاورزی.­جلد هشتم. شماره سوم. صص ۱۱٤-۱٠۱.

۲- چوپانی، سعید. (۱۳۷۹).­طرح توسعه­آبخوانداران سرچاهان.­جلد ­پنجم. انتشارات منابع آب.

۳- چالکش امیری، محمد.(۱۳۷۸).­اصول تصفیه آب.­انتشارات ارکان. صص 442.

٤- قاسم پور، لیلا­و نخعی، محمد.­(۱۳۸۹).اثر­احداث سد نرماب بر روی کمیت­ آب مینودشت.­چهاردهمین همایش­انجمن­ زمین­شناسی­ایران.­دانشگاه ارومیه.

۵- کردوانی، پرویز و موغلی، مرضیه. (۱۳۹۱). ارزیابی اثر سد خاکی لاور بر آبهای زیرزمینی دشت لاور فین. فصلنامه جغرافیای طبیعی. شماره 15.

٦- قبادیان، رسول؛ فتاحی چقابگی، علی و زارع، محمد. (۱۳۹۳). تأثیراحداث شبکه آبیاری و زهکشی سد گاوشان بر منابع آب زیرزمینی دشت میان دربند با استفاده از مدل GMS 6.5. نشریه پژوهش آب در کشاورزی. جلد ۲۸. شماره ٤. صص ۷۷۲-۷۵۹.

7- گزارشات شرکت مهندسین مشاور بند آب غرب سال 1395 (طرح مطالعات راندمان اب کانال گاوشان )

۷- میرعباسی، رسول و رهنما، میرباقر. (۱۳۸٦). بررسی اثرات سد تنگوئیه یر وضعیت آبخوان دشت سیرجان. ششمین کنفرانس هیدرولیکی. ایران. دانشگاه شهرکرد.

۸- نودهی، سلیمه و حافظی مقدس، ناصر. (۱۳۸٦). بررسی اثرات سد شهید رجایی بر آبخوان دشت ساری-نکا. پنجمین کنفرانس زمین شناسی و مهندسی و آلایند­های محیط زیست. دانشگاه صنعتی شاهرود.

۹- ولایتی، سعدالله و کامکار، مریم. (۱۳۸۷). بررسی اثرات سد­های مخزنی بر کمیت و کیفیت آب زیرزمینی مخروط افکنه پایین دست. مجله ی جغرافیا و توسعه ناحیه ای.

۱٠. یاری پیلمبرایی، الهام؛ شاعری کریمی، سارا و دادمهر، رضا. (۱۳۹٠)، واکنش مدل سیستم منابع آب زیرزمینی دشت زرینه رود به عوامل تغذیه و تخلیه ممکن از طریق شبکه آبیاری و زهکشی دشت. چهارمین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران. دانشگاه صعنتی امیر کبیر.

11- Bouwer, Herman. (2001). "Artificial recharge of groundwater: hydrogeology and engineering." Hydrogeology Journal 10.1: 121-142

12. Arora, A.N. and Goal, R. 2003. Conceptual groundwater modeling using GIS.

GIS India 2003, National Conference on GIS/GPS/RS/Digital Photogrammetry

and CAD, Jaipur

13- Hardisty, P. E. and Ozdemiroglu, E. (2005). The Economics of Groundwater Remediation and Protection. CRC Press: 3-9.

14-Healy, Richard W., and Peter G. Cook. (2002). "Using groundwater levels to estimate recharge." Hydrogeology journal 10.1: 91-109.

15- Kim, Jeongkon, and Mohamed Sultan. (2002). "Assessment of the long-term hydrologic impacts of Lake Nasser and related irrigation projects in Southwestern Egypt."Journal of Hydrology 262.1: 68-83.

16- Lansink, A. O. and Silva, E. (2003) CO2 and energy efficiency of different heating technologies in Dutch Glasshouse Industry. Environmental and Resource Economics, 24: 395-407.

17- Manzione, R. L.,Knotters, M. and G. B. M., heuvelink. 2006. Mapping trends in water table depths in a Brazilian Cerrado area. 7 thInternaionalSymposiuom on Spatial Accuracy Assuracy in Natural Resources and Environmental Scienes.

18- Raterman, B., Schaars, F. W. and M., Griffioen. 2005. GIS and MATLAB Integrated for Groundater Modeling.

19- Vazquez-Amabile, G. G., and B. A. Engel. 2005. Use of SWAT to compute groundwater table depth and stream flow in the Muscatatuck River watershead. Amercan society of Agricultural Engineers, 48(3), 991-1003.