نقش جمهوری اسلامی ایران در قیف ژئوپولیتیک غرب آسیا
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی
علیرضا گلشنی
1
(استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا)
حمیدرضا سهرابی
2
(دکتری علوم سیاسی و دبیرآموزش و پرورش یاسوج)
کلید واژه: غرب آسیا, قیف استراتژیک, اتحاد ژئوپولیتیک, امنیت منطقه ای,
چکیده مقاله :
چهار کشور جمهوری اسلامی ایران، عراق، سوریه و لبنان در منطقه غرب آسیا دارای دغدغه های امنیتی مشترکی هستند. برخی از این نگرانی ها معطوف به تمهیدات لازم جهت بازدارندگی در مقابل تهدیدات مشترک در این منطقه می باشد. جمهوری اسلامی ایران منطقه غرب آسیا را منطقه امنیتی خود می داند و نمی تواند نسبت به تنش های سیاسی، قومی، نژادی، مذهبی و تحولات سیاسی آن بی تفاوت باشد. لذا اتحاد ژئوپولیتیک ایران، عراق، سوریه و لبنان در منطقه استراتژیک قیف مانند غرب آسیا منجر به شکل گیری یک اتحاد قدرتمند در این منطقه خواهد شد. هدف اصلی این مقاله آن است که با استفاده از نظریه امنیت منطقه ای بری بوزان و مدل قیف ژئوپولیتیک و با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی نقش جمهوری اسلامی در تحولات سیاسی و امنیتی منطقه غرب آسیا بپردازد. بر اساس نتایج این پژوهش، در شرایط فعلی تهدیدات رژیم صهیونیستی اسرائیل، شیعه هراسی حاکمان عرب و گروههای تکفیری و تروریستی در سوریه، عراق، لبنان و همچنین ماجراجویی های ایالات متحده آمریکا در منطقه غرب آسیا از مهمترین چالشهای امنیتی مشترک بین اعضا می باشد و شکل گیری یک اتحاد ژئوپولیتیک، پاسخی به این تهدیدات مشترک می باشد. بعلاوه، مؤلفه های قدرت ملی جمهوری اسلامی ایران از جمله، برخورداری از یک موقعیت برتر ژئوپولیتیک و ژئو استراتژیک، جمعیت زیاد و مانندآن، نقشی ممتاز و محوری در این منطقه برای ایران رقم خواهد زد.
Abstract The four countries of Iran, Iraq, Syria and Lebanon in the west Asia have common security concerns a part of which is about resistance against any regional common threat. Since the Islamic Republic of Iran regards the west Asia as its own security territory, it can not be indifferent to political, religious, ethnic and racial challenges and developments in this region. Therefore, the geopolitical alliance of Iran, Iraq, Syria and Lebanon in the funnel-like strategic region of west Asia would result in a powerful alliance. Based on 'regional security' theory and 'geopolitical funnel' model, using a descriptive-analytical methodology, the present study aims at investigating the role of Iran in political and security developments of the west Asia. The results indicate that the Zionist regime of Israel, Shiite-phobia by Arab states and terrorist groups in Syria, Iraq and Lebanon as well as the challenges caused by the USA are among the most important common security concerns of the member states in this region. It seems building a geopolitical alliance is the most reliable solution to these threats. In addition, Iran's power components particularly its superior geopolitical and geostrategic position in the region, its huge population, etc. would contribute to Iran's pivotal and prominent role in this region.
