سنجش و ارزیابی رفع تعارضات مالکیت زمین با رویکرد بازآفرینی شهری مورد پژوهی: محله فرحزاد ، منطقه 2 تهران

محورهای موضوعی : کالبدی

کاوه کاشفی ¹ , محمدتقی رضویان ² , رحیم سرور ³

1 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی، واحد علوم تحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استاد گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی ، تهران ، ایران(نویسنده مسئول)
3 - استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد علوم تحقیقات ،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1398/07/11 تاریخ پذیرش : 1399/03/31 تاریخ انتشار : 1399/04/01

کلید واژه: بازآفرینی شهری, مالکیت زمین, تصمیم‌گیری‌های چندمعیاره, محله فرحزاد,

چکیده مقاله :

چکیده آشفتگی توسعه شهرها و عدم موفقیت دولت‌ها در زمینه سیاست‌ها و برنامه‌های تدوین شده در رابطه با زمین شهری در ایران، مبین این موضوع می‌باشد که اغلب غریب به اتفاق این سیاست‌ها به صورت آزمون و خطا تدوین شده‌اند و تنها بعد از ظهور نتایج غیرقابل جبران و بحرانی نسبت به تغییر سیاست‌های قدیمی اقدام شده است. رفع تعارضات مالکیت زمین به عنوان مؤثرترین ابزار برنامه‌ریزی شهری، مورد توجه برنامه ریزان شهری می‌باشد. در همین راستا، پارادایم بازآفرینی شهری به بهبود وضعیت اقتصادی، اجتماعی و محیطی شهر توجه دارد و طیف وسیعی از فعالیت‌ها را بیان می دارد. این رویکرد تنها به دنبال باز زنده سازی مناطق متروکه نیست، بلکه با مباحث گسترده‌تری همچون اقتصاد رقابتی و کیفیت زندگی به‌خصوص برای کسانی که در محلات فقیرنشین زندگی می‌کنند، سروکار دارد. این پژوهش از لحاظ روش تحقیق توصیفی -تحلیلی و ماهیت آن کاربردی می‌باشد. در تجزیه‌وتحلیل آن از تصمیم‌گیری‌های چنده معیاره (ویکور) استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل ویکور نشان می‌دهد که در بین مؤلفه‌های کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، جمعیتی، زیرساختی، اداری- سازمانی و زیست‌محیطی به ترتیب شاخص‌های الگوی نامناسب بافت محدوده؛ ساختار اقتصادی محله؛ میزان مشارکت مردم؛ تراکم خانوار در واحد مسکونی؛ میزان دسترسی به آب سالم؛ قوانین و مقررات مالکیت اراضی و کاهش کیفیت محیط‌زیست زندگی شهری در جایگاه‌های اول قرار دارند و بیشترین نقش در جهت رفع تعارضات مالکیت زمین از منظر بازآفرینی شهری را دارند. همچنین در بین ابعاد، مؤلفه اقتصادی، کالبدی، زیست‌محیطی مهم‌ترین نقش را در جهت تعارضات مالکیت زمین با رویکرد بازآفرینی شهری دارند.

منابع و مأخذ:

1. Alaedini Pooya and Mirzaei Ameneh(2016), Participatory Development of Farahzad as a Tourism Destination and Recreational Neighborhood of Tehran: Context and Obstacles,Iranian journal of anthropology research, Vol. 5, No. 2, [In Persian].


2. Alpopi, Cristina and Cristina, Manole, 2013, Integrated Urban Regeneration - Solution for Cities Revitalize, International Economic Conference of Sibiu 2013 Post Crisis Economy: Challenges and Opportunities, IECS, pp: 178-185.


3. Amakchi Hamideh(1997), An Analysis of the Population Exhaustion Mechanism in the Housing Program, First Specialized Conference on Housing, National Land and Housing Organization, [In Persian].


4.  Amiribesheli Masoumeh, Mogtabazadekhanghahi Hosein, Ziari Yosefali and Nourikermani Ali (2019), Pattern of decision making of urban land policies in the physical development (case study: SARI), researches in Geographical, Vol. 19, No. 54, [In Persian].


5. Amiribesheli, Masoumeh, Mogtabazadekhanghahi, Hosein, Ziari, Yosefali, Nourikermani, Ali (2019), Pattern of decision making of urban land policies in the physical development (case study: SARI), researches in Geographical Sciences, Vol 19, pp 125-146, [In Persian].


6. Azhdari Delbar and Haghighat Gholam Reza(2018), Development management planning using land readjustment method in renovation of deteriorated area (Case study: Abiverdi neighborhood in Shiraz), Journal management system, Vol. 9, No. 32, [In Persian].


7. Barak Pour Naser and Asadi, Iraj(2009), Urban Management and Governance. Tehran: Art University, Vice-Chancellor for Research. First Edition, [In Persian].


8. Behbahani, Homa Irani, Zandi Shahin and Mehro Abroukar (2002) Survival of the Urban Environment and its Optimal Use (Case Study: Farahzad Valley), Journal of Environmental Studies, No. 3, [In Persian].


9. California Health and Safety Code Sections, 2005, Declaration of State Policy, Blighted Areas


10. Chris Couch, Olivier Sykes, Wolfgang Börstinghaus (2011), Thirty years of urban regeneration in Britain, Germany and France: The importance of context and path dependency, Volume 75, Issue 1, pp 1–52.


11. daviran, Esmaeil, Meshkinini, Abolfazl, Kazemian, Gholamreza and Aliabadi, Zeinab (2011), Intervention study of urban decay and inefficient urban fabrication using a hybrid approach (Case study: Zainabieh Zanjan neighborhood), Journal of Urban Research and Planning, Second, number seven, [In Persian].


12. Ebrahimzadeh Asmin, Hossein, Astri Mehrjerdi, Abzar and Islami, emani(2019), Reverse rural migration with changing urban lifestyle, Quarterly Journal of Human Geography, Vol.12, No. 1, [In Persian].


13. Geoffrey, Payne, (2000), Urban Land Tenure Policy Option: Titles Orrights? World Bank Urban Forum, Virginia.


14. Habibi, Seyed Mohsen, Maghsoudi, Malihah(2007), Urban restoration. Publishers University of Tehran. Sixth edition, new edition, [In Persian].


15. Ghaffari, Azadeh and Saberi, Hamid (2017), Strategies for the Regeneration of Worn-Out Urban Textures (Case Study: Sheikh Suleiman City of Daran), Third National Conference and Third International Conference on Architecture, Civil and Urban Development at the Beginning of the Third Millennium, Tehran, [In Persian].


16. Glaeser, E. and J. Gyourko(2005), Urban decline and durable housing, Journal of Political Economy, Vol. 113, No 2, pp. 345 -375.


17. Habibi Kyoumars; Pour ahmad Ahmad and Meshkini Abolfazl (2007), Urban rehabilitation renovation in the old textures, First Edition, Kurdistan University Press, [In Persian].


18. Habibi, Seyed Mohsen and Haji Bandeh, Mona (2009), A Survey of the Land Reorganization Experience in Japan for its Use in Iran, hoviat shahr, Vol, 3. No. 5, [In Persian].


19. Hull city council(2000), Urbanregeneration, ̋ to promote urban regeneration and antipoverty strategies ̋, may 2000.


20. Malekuti Nia, Mohammad, Soltani, Alireza and Ezatpanah, Bakhtiar(2019) Review and Evaluation of Housing Policies for Low-Income Urban Groups Case Study: Tabriz, Quarterly Journal of Human Geography, Vol.12, No. 1, [In Persian].


21. Marans, R.W., (2015), Quality of urban life & environmental sustainability studies: Future - linkage opportunities Habitat International, Journal Elsevier, v. 45, p. 47-52.


22. Moderi, Mehdi and hosseini, ahmad (2013), Quantitative and Qualitative Evaluation of Urban Housing Approach to Achieve Spatial Justice (Case Study: Urban Areas of Khorasan Razavi Province), Quarterly Journal of Human Geography, Vol.5, No. 3, [In Persian].


23. Mohebifar Amirhossein; Sobhiyah, Mohamad Hoseein; Rafieian mojtaba; Hasas yegane; Elahi Shabaan(2017)Governance of distressed areas regeneration program of Tehran with network approach, BAGH-E NAZAR, Vol. 14, No. 53, [In Persian].


24. Mowlazadeh, Mohamad ali(2003), urban land policy: its impact on housing the urban poor, Geographical Research, Vol.31, [In Persian].


25. nasiri esmaeil and salarinia marziye (2017), Analysis of factors related tissue regeneration Urban Area 20 District 17 of Tehran Case Study, Vol, 14, No, 55, [In Persian].


26. Pilehvar ali asghar, hasan afrakhteh, eadolah karimipoor and soleimani Mohammad(2011), The Impact of Political Decisions on Instability and Transformations Structure of Land and Housing Due to Political Approach: Bojnourd, geography and development Iranian journal, Vol. 23, [In Persian].


27. Pourahmad ahmad; Keshavarz Mahnaz; Aliakbari Esmaeil and Faramarz Hadavi (2017), Analaysis of sustainable regeneration urban distressed area, case study: (District 10, Tehran city), journal management system, Vol. 10, No. 37, [In Persian].


28. PourAhmad, Ahmadm Habibi Kiomars and Keshavarz Mahnaz (2010), The Evolution of the Concept of Urban Regeneration as a New Approach in Urban Decay Textures, Quarterly Iranian Islamic Journal, no 1, [In Persian].


29. Roberts, P. (2000), The evolution, definition and purpose of urban regeneration, in P. Roberts and H. Syke(eds.). Urban Regeneration, A Handbook. British Urban Regeneration Association, SAGE Publications,London, 9–36.


30. Sadat Hosseini, Farzaneh and sobhani Nobakht, (2016), Evaluation of Urban Land Sustainable Development (Case Study: Sabzevar), urban management studies, Vol, 7, No, 24, [In Persian].


31. Sadat Shojaei, Reyhaneh, 2009, Investigating the Relationship between Land Price and Urban Land Use in Tehran Three Districts of Jamalabad, Yousefabad and Pachchiabad. Housing Economics, No. 46, [In Persian].


32. Sahizadeh, Mahshid and Izadi, Mohammad Saeed (2004), Urban Conservation and Development Two complementary or contradictory approaches?, Journal of Urban Planning and Architecture, No 45, [In Persian].


33. Saravand Consulting Engineers(2010).


34. Sedaghat Rostami Kobra, Etemad Geti, Bidram Rasol, Molaz jafar(2011), Drawing up some indexes to recognizing blighted fabrics, journal of splanning, Vol.1, No. 1, [In Persian].


35. Vilaplana, Begona(1998), partnership and networks as new mechanisms towards sustainable urban regeneration, development planning unit, university college London, 1998.


36. Ware, Terrance and Associates, 2007, An Analysis of Existing Conditions Relating to Blight, Town of Estes Park


37. Yau, Y. (2012): Homeowner Involvement, Land Readjustment, and Sustainable Urban Regeneration in Hong Kong. Journal of Urban Technology, 19(1), pp: 3-22.


38. Zangi Abadi, Ali, Gholami, Younes and Mousavi, Seyed Ali (2011),  Investigation of Urban Recreation Approach Using SWOT Model, Case Study, Mashhad Central Context, Geography, Volume 9, Number 30, pp. 57-76, [In Persian].


39. Zangi Abadi, Ali, Gholami, Younes and Mousavi, Seyed Ali (2011), Investigation of Urban Recreation Approach Using SWOT Model, Case Study, Central Mashhad, Geography, Vol. 9, No 30, [In Persian].