طبیعت و زیست بوم در اشعار عباس باقری از منظر نقد بوم‌گرا

محورهای موضوعی : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

نرگس ادیب راد ¹ (دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
عالیه یوسف فام ² (استادیار زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (نویسنده مسؤول).)

تاریخ دریافت : 1399/08/05 تاریخ پذیرش : 1399/08/05 تاریخ انتشار : 1399/08/01

کلید واژه: شعر معاصر, طبیعت, محیط‌زیست, نقد ادبی, بوم نقد, عباس باقری,

چکیده مقاله :

نقد بوم‌گرا، مطالعه رابطه میان ادبیات و محیط‌زیست و چگونگی بازتاب ارتباط انسان با محیط فیزیکی پیرامونش در ادبیات است. این حوزه مطالعاتی با محور قرار دادن محیط‌زیست، ارزش و جایگاه طبیعت و زیست‌بوم و دقّت در تأثیر آن بر متون ادبی، موردتوجه علوم انسانی است. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی–تحلیلی (تحلیل محتوا)، به بررسی اشعار عباس باقری پرداخته؛ برای پاسخ به این سؤال که طبیعت و زیست‌بوم تا چه اندازه در شعر شاعر بازتاب یافته و دغدغه‌های مهم محیط‌زیستی او کدام است، درون‌مایه اشعار وی از منظر بوم نقد واکاوی شده است. در این مقاله‌، نقش‌آفرینی طبیعت و زیست‌بوم در آفرینش اشعار بوم‌محور شاعر و بهره‌گیری او از این عناصر برای مقاصدش، مطمح نظراست. همین ویژگی‌ها، مقالة حاضر را از آنچه درگذشته در این موضوع ارائه شده است؛ متمایز می‌سازد. لزوم توجه به طبیعت و بازتاب بحران‌های زیست‌محیطی، بخشی از نتایج اشعار بوم‌محور باقری را تشکیل می‌دهد.