دریچه‌ای از نقد اجتماعی به اشعار وحشی بافقی
محورهای موضوعی : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی
مهدی صادقی
1
(استادیار گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران. ایران.)
کلید واژه: اشعار, نقد اجتماعی, وحشی بافقی,
چکیده مقاله :
وحشی بافقی، به دلیل سبک خاصش در سخنوری و طرز واسوخت و واقع‌گرایی، اهمیت ویژه‌ای دارد و بیشتر از همه به سعدی و نظامی نظر داشته است. در این جستار با هدف نقد اجتماعی اشعار وحشی بافقی به شیوۀ توصیفی، تحلیلی و استشهادی در شعر وی پرداخته می‌شود. اگرچه وحشی در اشعارش سراسر از عشق و عاشقی دم زده اما در عین حال به موضوعات گوناگونی همچون: درد و رنج ناشی از اوضاع نابسامان جامعه، فقر اجتماعی، اوضاع طبقات مختلف، تأثیرات محیط و اقلیم بر روی او، وضعیت پدیده‌های اجتماعی، به وضوح نمایان است. با بررسی اشعار وحشی، می‌توان با نگرش حکام صفوی به طبقات مختلف، دیدگاه وحشی و جامعه نسبت به این حکام، رواج صداقت یا ریا در جامعه، جو و فضای سیاسی که در آن دوره رواج داشته‌اند، آشنا شد. این شاعر پیوند بین شعر و آگاهی‌های جمعی اجتماعی را در حد اعتدال برقرار می‌کند و تصاویر ارائۀ شدۀ کلامش، رابطه‌ای مستقیم با واقعیت اجتماعی وی دارد و بدین شیوه، علت وجودی و هدف‌های خاص شعرش را آشکار می‌کند.
Vahshibafighi is one of poets of the Safavid era, who is especially important because of his special style of rhetoric and realism. In this essay, with the aim of social criticism of Bafaghi's poems, descriptive, analytical and testimonial methods are discussed in his poetry. Although the savage is full of love and romance in his poems, at the same time, he talks about various topics such as: "pain and suffering caused by the disordered state of society, social poverty, the situation of different classes, the effects of the environment and climate on him, the state of social phenomena , is clearly visible. By examining the poems of Bahweh, one can get to know the attitude of Safavid rulers towards different classes, the view of Bahweh and society towards these rulers, the prevalence of honesty or hypocrisy in the society, the atmosphere and political atmosphere that prevailed in that period.
_||_
