عاطفه؛ نقش و جایگاه آن در نفثه‌المصدور

محورهای موضوعی : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

مهدی دهرامی ¹ (استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه جیرفت (نویسنده مسئول).)
یوسف اصغری بایقوت ² (استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه جیرفت.)

تاریخ دریافت : 1394/06/01 تاریخ پذیرش : 1394/10/16 تاریخ انتشار : 1394/12/01

کلید واژه: تصویر, عاطفه, نفثه‌المصدور, دریافت عاطفه, انتقال عاطفه,

چکیده مقاله :

هنر با غلبۀ احساس و عاطفه بر روح هنرمند آغاز می‌شود و او را به واکنش‌هایی وامی‌دارد. این واکنش از عناصر اساسی و محرک اصلی شکل‌گیری آثار ادبی است. هدف این مقاله بررسی عاطفه و جایگاه و نقش آن در نفثه‌المصدور است که با روش توصیفی-تحلیلی، در دو محور دریافت و انتقال عاطفه بدان پرداخته شده است. در محور نخست حوزه و سطح عاطفی، انواع عاطفه، و در محور دوم تناسب و پیوند عاطفه با عناصر دیگر متن (تصویر، زبان، اندیشه و...) و چگونگی انتقال آن (تصویری، عریان و سطحی) مورد نقد و تحلیل واقع شده است. در این اثر عواطف شخصی و انسانی به‌گونه‌ای عمیق دریافت شده و غم غربت، اندوه و مصیبت، حسرت، ناامیدی، خشم و نفرت (عاطفه منفی) مهم‌ترین عواطفی است که تجلی یافته است. از سویی بیان آن‌ها سطحی نیست بلکه به مقتضای مقال با تمهیدات بیانی و تصاویر متناسب با احساسات نویسنده تقویت و منتقل شده است.