نسخه‌ای تازه‌یافته از محب و محبوب (بازخوانی نسخۀ چاپ‌شده)

محورهای موضوعی : پژوهشنامه نسخه شناسی متون نظم و نثر فارسی

احمدرضا یلمه ها ¹ (استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان)

تاریخ دریافت : 1399/11/16 تاریخ پذیرش : 1399/11/16 تاریخ انتشار : 1398/12/01

کلید واژه: تصحیح, محب و محبوب, نسخۀ خطی, ده‌نامه, نسخۀ چاپی, نسخۀ تازه‌یافته,

چکیده مقاله :

نسخه‌های خطی یکی از بهترین مشخصه‌ها برای معرفی اصالت پیشینۀ فرهنگی کشورها در دنیاست. برای استفاده از این آثار گران‌بها باید نسخه‌های خطی نفیس و اصیل را گردآوری کرد و سپس بر اساس ضوابط خاصی، آن‌ها را بررسی، بازخوانی و تصحیح نمود تا بتوان به‌منظور و مقصود مؤلف و آنچه از فکر و قلم او تراوش کرده، دست یابیم. یکی از آثار کمترشناخته‌شدۀ داستان محب و محبوب است که نسخه‌ای از آن در کتابخانۀ توبینگن برلین نگهداری می‌شود. این نسخه در 353 صفحه با خط نسخ کهن راسته و چلیپا نوشته شده و سرایندۀ آن ناشناس است و از خود با تخلص اختیار در جای‌جای این مثنوی یاد می‌کند. نگارندۀ این منظومه را برای نخستین بار، بر اساس تنها نسخۀ یافت‌شده تا آن زمان، از سوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان در سال 1390 چاپ و منتشر ساخت. به‌تازگی نویسنده به نسخۀ دیگری از این اثر دست یافته است که با شمارۀ 2261 در کتابخانۀ عاطف افندی استانبول نگهداری می‌شود. این دست‌نویس که بدون تاریخ کتابت و نام کاتب در 144 برگ نگاشته شده، در خوانش و رفع ابهام و تکمیل برخی از ابیات، در مقابله با نسخۀ توبینگن کمک می‌کند. نوشتار حاضر بر آن است تا با معرفی این دست‌نوشتۀ تازه‌یافته، به تکمیل برخی از ابیات ناقص یا مبهم نسخۀ چاپی بپردازد.