ضرورت تصحیح دوبارۀ رسالة القدس و غلطات السالکین روزبهان بقلی

محورهای موضوعی : پژوهشنامه نسخه شناسی متون نظم و نثر فارسی

غلامرضا خوش اقبال ¹ (دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز)
محمدیوسف نیری ² (استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز)

تاریخ دریافت : 1399/07/23 تاریخ پذیرش : 1399/07/23 تاریخ انتشار : 1398/06/01

کلید واژه: تصحیح, روزبهان, نسخۀ خطی, رسالة القدس, غلطات السالکین,

چکیده مقاله :

تصحیح متون کهن، تحشیه و تعلیق، هم تقویت‌کنندۀ میراث فرهنگی و مفاخر ادبی و عرفانی یک کشور است و هم اطلاعاتی وسیع در باب اندیشه و ساختارهای فکری و زبانی متفکران گذشته به دست داده و دانسته‌های بشر کنونی را می‌افزاید. تصحیح نسخه هم پژوهشی اصیل است که نیاز بزرگان علم و معرفت بوده و همۀ دانشمندان بدان تأکید دارند. در حوزۀ متون عرفانی اسلامی، رسالة القدس و غلطات السالکین روزبهان بقلی از جمله آثاری است که کمتر به آن‌ها پرداخته شده است. این رساله‌ها در سال ۱۳۵۱ توسط محمدجواد نوربخش بر اساس نسخه‌هایی که در کتابخانۀ خانقاه نعمت‌اللهی در کنار داشتند، تصحیح و به چاپ رسیده است؛ اما به‌دلیل مشکلات فراوان تصحیح مانند غلط‌های املایی که بدان پرداخته نشده، دقت در ضبط دقیق‌ترین مفهوم، نداشتن تعلیقات و... خوانش متن و درک آن دشوار است. با جست‌وجوی فراوان و یافتن نسخه‌ای متأخرتر با گذشت سال‌ها و تصحیح مجدد تلاش شده است تا در رفع کاستی‌هایی که در تصحیح قبل وجود داشت، پژوهشی مجدد انجام شود. در این پژوهش تلاش شده است لزوم تصحیح دوبارۀ این دو رساله از روزبهان بقلی مورد بررسی قرار گیرد تا هم به تصحیحی منقح‌تر دست یابیم و هم رمزها و اسرار درونی این عارف بزرگ فارس را با شناخت بیشتر این دو اثر اصیل او درک کنیم. دیگر اینکه با افزودن تعلیقات و شرح دشواری‌ها به تصحیح پیراسته‌تر و شایسته‌تر این دو اثر از روزبهان برای زمان کنونی دست یابیم.