قُرق و قُرقبانی پدیده جغرافیایی انطباق انسان با محیط در حاشیه تالاب انزلی (مورد: قرق جیرسرباقرخاله )
محورهای موضوعی : مطالعات برنامه ریزی شهری و منطقه اینصراله مولائی مولائی هشجین 1 , حسن دادرس 2
1 - دانشیار گروه جغرافیای انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
2 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
کلید واژه: دامداری, قُرق, قُرقبانی, حاشیه تالاب انزلی, جیرسرباقرخاله,
چکیده مقاله :
با توجه به شرایط جغرافیایی حاکم در حاشیه تالاب انزلی و وجود اراضی مرتعی قابل تعلیف که در فصول گرم سال با عقب‌نشینی تالاب مساحت آن افزایش پیدا می‌کند اغلب دام‌های روستاهای واقع در حاشیه تالاب که با کوهستان ارتباط ندارند حدود 5 تا 6 ماه از سال را در فصل بهار و تابستان یعنی از زمان کاشت برنج تا برداشت آن به‌طول می‌انجامد تعلیف می‌شوند. تعلیف دام‌ها در چراگاه‌های طبیعی نقش مهمی در سازمان دهی به فعالیت‌های زراعی و دامی ایفا می‌کند با پس روی آب تالاب در بهار و تابستان پوشش گیاهی انبوه و غنی آن تا اواسط پاییز مورد استفاده قرار می‌گیرد. روستاییان دامدار دام‌های خود را تحویل قُرق‌بان می‌نمایند. و در طول مدت رها‌سازی، دام‌ها در این قُرق‌ها کاملاً چاق و فربه شده و به‌خوبی از علف‌های طبیعی خوش خوراکی اطراف تالاب بهره‌مند می‌شوند. جلوگیری از تبدیل مراتع طبیعی فوق به مزارع شالیکار و احیاء و فعال‌سازی قُرق و قُرقبانی در حفظ محیط‌زیست، مراتع و تداوم فعالیت دامداری به‌عنوان فعالیت جنبی و مکمل در کنار زراعت نقش مهم و مؤثری را بازی خواهد کرد.
As regards the geographical conditions of Anzali wet land and its grasslands, which increases in area in warm seasons due to the lagoon’s regression, it becomes capable of feeding animals of the neighboring villages, being far enough from mountainous area, for about 5-6 months specially in Spring and Summer, when the farmers are busy with planting and harvesting in their rice pads. The feeding of animals in natural pastures plays an important role in managing the agricultural and animal feeding activities. With the lagoon’s regression, occurring in springs and summers, the profound and rich plant cover of the region is used until the mid autumn. The stockman farmers hand their animals over to wardens. During the period, the animals are being fed and fit and fat with notorious and tasty grass around the wet land. Preventing the alteration of natural pastures into rice farms and reviving and activating the game reserves and game reserve keeping in the environmental conservation, range management and animal breeding may play an important part as a secondary activity along with the agricultural ones.
