نقش بازارهای دوره‌ای محلی در توسعه اقتصادی - اجتماعی روستاهای استان گیلان

محورهای موضوعی : مطالعات برنامه ریزی شهری و منطقه ای

سید حسن مطیعی لنگرودی ¹ (استاد دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران)
مجتبی قدیری معصوم ² (استاد دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران)
محمد رضا رضوانی ³ (دانشیار دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران)
آئیژ عزمی ⁴ (دانشجوی دکتری‌ جغرافیا و برنامه‌ریزی ‌روستایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1390/02/18 تاریخ پذیرش : 1390/06/25 تاریخ انتشار : 1390/06/01

کلید واژه: توسعه روستایی, استان گیلان, بازارهای دوره‌ای محلی, توسعه اقتصادی - اجتماعی,

چکیده مقاله :

بازارهای دوره ای محلی، مکانی برای فروش محصولات تولیدی کشاورزان و روستائیان می باشند. این بازارها نقش مهمی در توسعه روستایی دارند. زیرا هر تغییر و تحول در این بازارها بر روی زندگی به ویژه بهره وری های اقتصادی روستائیان و کشاورزان اثر می گذارد. بر این اساس هدف این تحقیق مطالعه بازارهای دوره ای محلی و نقش آن در توسعه روستایی است. منطقه مورد مطالعه این تحقیق در 9 شهر دارای بازارهای دوره ای محلی می باشد که جامعه آماری آن شامل 300 فروشنده بوده است که به صورت قراردادی نیمی از جامعه مورد تحقیق مورد پرسش گری قرارگرفته اند. شهرهای نمونه بر اساس نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. در هر شهر با کمک نمونه گیری تصادفی سیستماتیک، نمونه ها از میان فروشندگان انتخاب شدند. پایایی تحقیق توسط آلفای کرونباخ مورد آزمون قرار گرفت و روایی آن نیز توسط متخصصان کشاورزی و جغرافیای روستایی سنجش و بررسی شده است. داده های کسب شده در پرسش گری توسط نرم افزار SPSS داده پردازی و تحلیل شدند و از روش های توصیفی (میانگین، انحراف معیار، و C.V) و تحلیل عاملی جهت تحلیل داده ها استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بازارهای دوره ای محلی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اثر مثبتی بر توسعه روستایی منطقه مورد مطالعه داشته اند. زیرا نتایج تحقیق حاکی از آن است که در بعد اقتصادی سه مؤلفه، در بعد اجتماعی و فرهنگی دو مؤلفه در بازارهای دوره ای وجود دارند که بر توسعه روستایی اثر گذارند و عامل توسعه اقتصادی و اجتماعی در نواحی روستایی منطقه می شوند.

چکیده انگلیسی:

Introduction   Local periodic markets are places that villagers and farmers go there for selling crops. Therefore these markets have an important role in local development. Thus each transformation in these markets effects on villagers and farmers. Aim of this investigation is study of the local periodic markets and its role in local development. The local periodic markets have important role in rural economic in Guilan province and therefore each change and evolution in this markets effect on rural economic and society. Therefore, solution of these problems must be principle priority in region planning. This investigation study that how these problems resolve. Therefore there are some problems that may study: 1.What are economic dimensions of the local periodic markets in rural development? 2.What are cultural and social dimensions of the local periodic markets in rural development? 3.What is effective component in economic and cultural and social dimensions of the local periodic markets in rural development?   Research Methodology   This investigation does in 9 cities in Guilan province they have local periodic markets. Statistical population includes half of total society that includes 300 sellers. Sampling method for this selection was stratified sampling. A systematic random sampling method was used to select the samples from among the sellers in each city. Reliability was calculated by Cronbach’s alfa. Validity was studied by in geographical and agricultural experts. Data was calculated by SPSS software and investigators used from per cent, mean, C.V and factor analysis for analyzing data. With regard to the study area, the study was conducted in Guilan province in Iran; Guilan is located at 36’ and 34” to 38’ and 27” northern latitude and 48’ and 53” to 50’ and 34” eastern longitude from the Greenwich meridian.Guilan is one of the northern provinces of Iran that its extent is 14711 km. It is about 9% of Iran extent. This province lies along the Caspian Sea, just west of the province of Mazandaran, east of the province of Ardabil, north of the provinces of Zanjan and Qazvin. The center of the province is the city of Rasht. Results   Results say that economic dimension is equal 2.60 that it shows that the local periodic markets have economic effects on rural development. But cultural and social dimension is equal 3.25 that it shows that local periodic markets do not have effect on rural development. In economic dimension, there are 3 components that effect on rural development (71.025 of total), and in cultural and social dimension, there are 2 components that effect on rural development (67.35 of total). Conclusion   This paper mentions that the local periodic markets have important role in rural development. In social and cultural dimension, they effect on villagers’ social situation, help to women empowerment, increase interaction between cities and villages and identify local traditions to visitors. In economic dimension, the local periodic markets produce jobs, income, decrease poverty and help to crop sale. In sellers’ motivating dimension, the sellers like their work but jobs, money and employment are important reasons for working in the market. The researchers show that there are some components in the local periodic markets that effect on rural development. In economic dimension, these factors include: production and marketing factor, income factor, and occupation factor. In social and cultural dimension, these factors include: rural and urban interaction and income factor. And in sellers’ motivating dimension, these factors include: professional factor, families’ factor, money factor and shopping factor. For the local periodic markets, the researchers have some recommendations that include: 1.it is essential that government intervene in the local periodic markets for to help the sellers; 2.the sellers are almost poor and government should protect them by credit, loam and insurance, and 3.The local periodic markets are Iranian cultural heritage that must protect.