بررسی رفتاراطلاع یابی اعضای هیات علمی دانشگاه اراک در استفاده از اینترنت
محورهای موضوعی : دانش شناسییعقوب نوروزی 1 , مهدی تلخابی 2 , مهدی علیپور حافظی 3
1 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
2 - کارشناس ارشد کتابداری واطلاع رسانی و مدیر گروه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
3 - پژوهشگر پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران
کلید واژه: اینترنت, رفتار اطلاعیابی, اعضای هیات علمی, دانشگاه اراک,
چکیده مقاله :
هدف: هدف این پژوهش، بررسی رفتار اطلاعیابی اعضای هیات علمی دانشگاه اراک دراستفاده از اینترنت میباشد. بعلاوه تفاوت رفتار اطلاعیابی اعضای هیات علمی در حوزههای علوم انسانی، علوم پایه، فنی مهندسی و کشاورزی، و ارتباط عواملی همچون مهارتهای رایانهای با رفتار اطلاعیابی، رابطه جنسیت با میزان استفاده آنان را نیز مورد مطالعه قرار دهد. روششناسی: روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی بوده، جامعه مورد مطالعه، اعضای هیات علمی دانشگاه اراک و ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان میدهد مهمترین اهداف جستجوی اطلاعات توسط اعضای هیات علمی، اهداف پژوهشی، آموزشی و روزآمد کردن اطلاعات تخصصی میباشد، بیشترین استفاده از مجلات الکترونیکی و پایگاههای اطلاعاتی است. وب، پست الکترونیکی و اتاقهای گفتگو به عنوان مهمترین امکانات اینترنت و موتورهای جستجو، نشانی منابع اطلاعاتی و ابرموتورهای جستجو کارآمدترین ابزار جستجو میباشد. همچنین جستجوی پیشرفته، جستجوی کلیدواژهای و جستجوی ساده پرکاربردترین شیوههای جستجوی اطلاعات در اینترنت هستند. ترافیک شبکه و پایین بودن سرعت اینترنت و عدم دستیابی به اصل مدرک از عمده مشکلات استفاده از این فنآوری میباشد. نتایج: رفتار اطلاعیابی اعضای هیات علمی در حوزههای مختلف متفاوت است. بین نوع منابع اطلاعاتی مورد استفاده و متغیر مهارتهای زبانی و بین میزان استفاده اعضای هیات علمی از اینترنت با متغیر جنسیت ارتباط معناداری وجود دارد.
Purpose: The main object of this research is to evaluate information seeking behavior of Arak University faculty members in using the Internet. Furthermore, this research examines differences between information seeking behavior among humanities, natural sciences, engineering and agricultural science; as well as examines relation between factors such as computer skills and its impact on information searching behavior; sexuality and its relation with the rate of computer using. Methodology: The research method in this research is survey method. The faculty members of Arak University constitute the popularity of this research. Also, questionnaire is the research's information gathering tool. Findings: The findings of research showed that most important aim of information search among faculty members are research purpose, educational and updating special information, and most uses belong to electronic magazines and databases. Web, e-mail and chat rooms are most important possibilities of Internet, and search engines, address of information sources and metasearch engines are the most effective search tools. Also, advanced searching, keyword searching and simple searching are most using methods for information searching in the Internet. The network traffic and low speed of Internet are main difficulties in using of this technology. Furthermore, they mentioned that the network traffic, low speed of accessing to the Internet and the lack of access to the original files are their main challenges in using the Internet technology. Conclusion: The information seeking behavior of faculty members are different. There is a significant relation between information resources and verbal skill variables, and also between the rate of using the Internet and sex variable.
آذرنگ، عبدالحسین(1378). اطلاعات و ارتباطات . تهران: وزارتفرهنگ و ارشاد اسلامی.
اسفندیاری مقدم، علیرضا (1386) پر کردن شکاف دیجیتال: تأملی بر تأملی بر نقش کتابداران و اطلاعرسانان در هزاره سوم. فصلنامه کتابداری، اطلاع رسانی، نسخه شناسی دارای رتبه علمی - پژوهشی سال دهم، شماره 4 (پیاپی 40).
اسلامی، عباس؛کشاورز، حمید (1386)، بررسی مهارت جستجوی اطلاعات در منابع الکترونیکی پیوسته در دانشجویان دکتری دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران، فصلنامه علوم و فناوری اطلاعات. دوره 23شماره 1 و 2 (پاییز و زمستان) صفحه:45-60.
اصنافی، امیررضا؛ سهیلی، فرامرز؛ عبدالمجید، امیرحسین (1387) بررسی رفتاراطلاعیابی کتابداران کتابخانههای تخصصی شهرستان اهواز دراستفاده از اینترنت. فصلنامه کتاب (بهار87) 73.
حیاتی، رحیم؛ تصویری قمصری، فاطمه (1379). بررسی چگونگی تأثیرات اینترنت در رفتار اطلاع یابی و فعالیت های پژوهشی اعضای هیأت علمی سازمان پژوهش ها . فصلنامه کتاب. ش44و ص 63-78
رضایی شریفآبادی، سعید (1377). «تأثیر شبکه اینترنت بر ارتباط علمی میان روانشناسان دانشگاهی استرالیا». ترجمه معصومه کربلا آقایی کامران. فصلنامه علمی- پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا. سال ششم، شماره 28، ص 98ـ83 .
شعبانی، احمد؛ مهدیه نجف آبادی فیروزه (1385). بررسی تاثیر شبکه اینترنت بر رفتار اطلاعیابی اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد. مدیریت اطلاعات سلامت، بهار و تابستان 1385;3(1 (پیاپی5)): 13-18.
علی محمدی، داریوش (1381). ابر پایگاههای اطلاعاتی در شبکه جهانی وب. فصلنامه کتاب.(13) ش اول، ص 95-103.
مهراد، جعفر (1372). تکنولوژی پل های اطلاعاتی، اطلاع رسانی، (2 و3)10، ص. 31-23
نوروزی چاکلی، عبدالرضا (1380)، رفتار اطلاعیابی پژوهشگران مراجعهکننده به wide web world از طریق تماس با شبکة جهانی اینترنت مستقر در دانشگاه تربیت مدرس. پایاننامة کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
یمین فیروز، موسی؛ داورپناه، محمدرضا (1383). بررسی رفتار اطلاعیابی اعضای هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد از اینترنت. فصلنامة کتابداری و اطلاع رسانی 7(2): 64-45.
Atligen, D. and Ozlem Bayram (2006)."An Evaluation of Faculty Use of the Digital library at Ankara University, Turkey",The journal of Academic librarianship,32(1),pp.86-93.
Ellis, D. (1993). "Modeling the Information Seeking Pattern of Academic Research". Library Quarterly, 63(4): 469-486.
Nicholas, David (2009) Student digital information-seeking behaviour in context http://www.emeraldinsight.com/10.1108/00220410910926149 available at: )Accessed 30 February 2009).
Rafiq, Muhammad (2009) Information Seeking Behavior and User Satisfaction of University Instructors: A Case Study. available at http://libr.unl.edu: 2000/LPP/rafiq-kameen. Pdf (accessed 23 February 2009).
Wilson, T. D. and Streatfield, D. R. (2000). "Human Information Behavior". Special Issue on Information Science Research. 3 (2) p 50-57.