تاثیر پرتو فرابنفش بر ساختار تشریحی گیاه شمعدانی عطریPelargonium graveolens L’Her

محورهای موضوعی : زیست شناسی سلولی تکوینی گیاهی و جانوری ، تکوین و تمایز ، زیست شناسی میکروارگانیسم

مرجان آذرافشان ¹ (گروه زیست شناسی ,دانشکده علوم زیستی، دانشگاه آزاد اسلامی , واحد تهران شمال، تهران ، ایران)
مریم پیوندی ² (عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال)
حسین عباسپور ³ (دانشگاه آزاد اسلامی)
زهرا نورمحمدی ⁴ (گروه ژنتیک، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی,واحد علوم تحقیقات، تهران ، ایران)
احمد مجد ⁵ (گروه زیست شناسی ,دانشکده علوم زیستی، دانشگاه آزاد اسلامی , واحد تهران شمال، تهران ، ایران)

تاریخ دریافت : 1398/02/02 تاریخ پذیرش : 1398/09/11 تاریخ انتشار : 1398/11/01

کلید واژه: "شمعدانی عطری", "اشعه فرابنفش", "ساختار تشریحی",

چکیده مقاله :

گیاه شمعدانی عطری (Pelargonium graveolens L′Her) گیاهی دارویی و معطر است که در صنعت داروسازی, عطر سازی و صنایع غذایی کاربرد فراوان دارد. پرتو فرابنفش اثرات متعددی بر روی گیاهان دارد و می‌تواند تغییرات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی متعددی را درگیاهان ایجاد کند که در اغلب موارد باعث کاهش رشد می‌شود. به منظور بررسی تاثیر تابش اشعه فرابنفش بر روی ساختار تشریحی ‌اندام-های مختلف گیاه شمعدانی عطری، قلمه‌های گیاه در معرض شدت‌های متفاوت پرتو فرابنفشB- W/m2)38/0و 26/0, 12/0, 0) قرار گرفتند. بررسی ساختار تشریحی برگ, ساقه, دمبرگ و ریشه گیاهان با میکروسکوپ نوری انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش شدت تابش اشعه ضخامت برگ کاهش و ضخامت دمبرگ و ساقه افزایش معنی داری می یابد. بیشترین قطر آوند مرکزی دمبرگ و ساقه در گیاهان تیمار شده با بالاترین شدت اشعه مشاهده شد. همچنین نتایج نشان داد که در دمبرگ و ساقه گیاهان تحت تیمار، با افزایش شدت تابش، ضخامت پارانشیم کاهش و قطر استوانه مرکزی افزایش معنی داری را نشان می‌دهد. مقایسه میانگین قطر ریشه، ضخامت پارانشیم، قطردسته آوند مرکزی و قطراستوانه مرکزی ریشه نشان داد که تغییرات در ریشه گیاهان تیمار شده با شدت‌های مختلف تابش در مقایسه با گیاه شاهد ، معنی دار نیست. با توجه به نتایج فوق به نظر می رسد که پرتو فرابنفش خصوصا در شدت های بالا بر ساختار اندام های هوایی گیاه تاثیر گذاشته اما بر ساختار تشریحی ریشه موثر نبوده است.

چکیده انگلیسی:

Pelargonium graveolens L′Her is an aromatic and medicinal plant that is widely used in pharmaceutical, perfumery and food industry. Ultraviolet radiation has many effects on plants and can cause many morphological and physiological changes that often decreased plant growth. In this study to investigate the effect of ultraviolet radiation on the anatomical structure of different organs of P.graveolens, the plant cuttings were exposed to different intensities of ultraviolet radiation -B (0, 0.12, 0.26 , 0.38 W/m2). The structure of leaves, stem, petiole and root of the plants were studied by light microscope. The results indicated that with increasing UV radiation, leaf thickness decreased and the size petiole thickness increased. Maximum level of the central vascular bundle diameter of petiole and stem were seen in high UV-B intensity treatment. Also results showed in petiole and stem of treated plants, parenchyma thickness decreased and the area of the stele increased by enhancing UV radiation intensity. However, in all treatments, the root structure was not affected. Considering alteration in results, it seems that shoots anatomy were affected by UV-B radiation especially in higher dose, but this radiation had no effect on root structure.