بررسی تأثیر سالیسیلیک اسید بر میزان متابولیت‎‌های ثانویه ریشه‌های نابجای و کالوس گیاه سرخارگل

محورهای موضوعی : زیست شناسی سلولی تکوینی گیاهی و جانوری ، تکوین و تمایز ، زیست شناسی میکروارگانیسم

عباسعلی دهپور جویباری ¹

1 - گروه زیست شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر

تاریخ دریافت : 1400/10/08 تاریخ پذیرش : 1400/12/08 تاریخ انتشار : 1401/03/01

کلید واژه: اسید سالیسیلیک, سرخارگل, ریشه نابجا, متابولیت ثانویه,

چکیده مقاله :

در این تحقیق به بررسی تاثیر سالیسیلیک اسید در محیط کشت بافت بر میزان متابولیت‌های ثانویه کالوس و ریشه‌های نابجای گیاه سرخارگل (Echinacea purpurea L) پرداخته شد. لپه جهت تشکیل کالوس در غالب آزمایش فاکتوریل با هورمون بنزیل آدنین (5/0 و 1 میلی‌گرم بر لیتر) و توفوردی و نفتالین استیک اسید (5/0 و 1 میلی‌گرم بر لیتر) کشت شدند. جهت تهیه ریشه نابجا نیز لپه در محیط حاوی نفتالین استیک اسید و ایندول بوتیریک اسید (0، 2/0، 1، 5/1 و 2 میلی‌گرم بر لیتر) بر پایه طرح کاملا تصادفی کشت شدند. تیمارهای اسیدسالیسیلیک در غلظت‌های 0، 50، 100 و 200 میلی‌گرم بر لیتر در محیط کشت MS مایع اعمال شد و سپس ترکیباتی شامل میزان کلروفیل کل، فنل، فلاونوئید، فعالیت آنتی اکسیدانی، اسیدکافئیک و اسیدگالیک اندازه‌گیری شد. بهترین تیمار از نظر تولید کالوس محیط کشت MS حاوی نیم میلی‌گرم بر لیتر هورمون بنزیل آدنین و یک میلی‌گرم بر لیتر هورمون توفوردی و همچنین بهترین تیمار جهت تولید ریشه‌های نابجا از محیط کشت MS2/1 حاوی نیم میلی‌گرم بر لیتر هورمون ایندول بوتیریک اسید بدست آمد. بیشترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی بترتیب در تیمار 100 و 200 میلی‌گرم بر لیتر اسیدسالیسیلیک در کالوس و ریشه‌های نابجای مشاهده شد. بیشترین مقدار اسیدگالیک با 11/2 میلی‌گرم در گرم وزن تر در ریزنمونه ریشه در غلظت 100 میلی‌گرم بر لیتر اسیدسالیسیلیک در روز سوم نمونه برداری ثبت شد. بالاترین مقدار اسیدکافئیک با 58/2 میلی‌گرم بر گرم وزن تر در ریزنمونه ریشه در غلظت 200 میلی‌گرم در لیتر اسید سالیسیلیک در روز پنجم نمونه‌برداری مشاهده شد.

چکیده انگلیسی:

Echinacea purpurea L. is very important in the pharmaceutical industry due to its valuable secondary metabolites. In this experiment, the investigation of salicylic acid in tissue culture medium on callus and adventitious root secondary metabolites of Echinacea was conducted. The best treatment for callus production was MS medium contain 0.5 mg/l BA and 1 mg/l 2,4-D. The best treatment for adventitious root was obtained in 1/2 MS medium contain 0.5 mg/l IBA in dark condition. Salicylic acid at concentrations of 0, 50, 100 and 200 mg/l in liquid MS medium, and then fresh weight, phenol content, flavonoids and antioxidant activities were measured. The highest antioxidant activity was observed in 100 and 200 mg/l of salicylic acid in callus and adventitious root respectively. Salicylic acid promoted phenol and flavonoid content rather than control medium (without hormone). The highest gallic acid content with 2.11 mg/g root fresh weight was recorded in 100 mg/l 3 days after inoculation. Also the best medium for cafeic acid content was observed in 200 mg/g root fresh weight 5 days after inoculation.