بررسی فقهی اقناع مخاطب در رسانه‌های جمعی
محورهای موضوعی : نامه الهیات
حسین حاجی پور
1
(استادیار گروه معارف اسلامی، واحد یادگار امام (ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
کلید واژه: رسانه‌های جمعی, اقناع, قواعد‌فقهی, مسائل‌فقهی, فریب‌اقناعی,
چکیده مقاله :
اقناع مخاطب، فرآیند تأثیرگذاری هوشمندانه‌ای است که صاحبان رسانه‌های جمعی با شیوه‌های متنوع از آن برای جهت‌دهی افکار عمومی جهت اهدافشان استفاده می‌کنند و چه‌بسا طراحی و کاربست این شیوه‌ها،گاهی فریب‌کارانه و با شرع اسلامی ناسازگار است؛لذا ضرورت دارد مسأله بر اساس فقه اسلامی بررسی شود تا بتوان میزان جواز یا عدم جواز متقاعدسازی توسط رسانه‌های جمعی را به‌دست آورد که خود نیز دال بر نوآوری است؛به‌همین جهت پژوهش حاضر با روش تحلیلی و استنباطی،علاوه بر کشف مبانی و اصول اقناع در رسانه‌های جمعی،طبق مسائل فقهی امربه‌معروف و نهی‌از‌منکر،تدلیس،تبرج،شهادت و دروغ و بر‌اساس قواعد فقهی اصاله‌الصحه،لاضرر،نفی سبیل،اهم و مهم،و حرمت اعانه بر اثم مسأله اقناع در رسانه‌های جمعی را بررسی نموده و نتایج ذیل به‌دست آمده است.اقناع و جهاد تبیین از باب امربه معروف و نهی از‌منکر توسط رسانه‌های جمعی ضروری و اصل آن است که مردم در جامعه اسلامی به رسانه‌های جمعی اعتماد کنند،اما زودباور نباشند.وظیفه شرعی رسانه‌های جمعی،استفاده نکردن از شگردهای اقناعی نامشروع، دوری از فریب اقناعی،عدم کتمان حق و پرهیز از شایعه‌پراکنی است؛زیرا برخی از آنها مثل تهمت به ضرر مومنان و ضمان‌آور است.هم‌چنین ترویج حرام به هر‌نوعی مثل تبلیغ مدلینگ در رسانه‌های جمعی به دلیل معاونت در اثم حرمت دارد و به علاوه چون باید راه هرگونه نوع نفوذ و سلطه کفار بر جوامع اسلامی مسدود شود،حمایت از شبکه‌های اجتماعی خارجی و رسانه‌های جمعی بیگانه که مرموزانه با رصد افکار‌عمومی جامعه اسلامی به دنبال سیطره بر افکار و احساسات عامه مسلمانان هستند،کمک به آنها و اعانه بر ظلم، تجاوز و سلطه بیگانگان و نارواست.
Persuading the audience is an intelligent influencing process that mass media owners use in various ways to direct public opinion towards their goals, and perhaps the design and application of these methods are sometimes deceptive and inconsistent with Islamic Sharia; therefore, it is necessary to examine the issue based on Islamic jurisprudence. to be able to obtain the permissibility or impermissibility of persuasion by the mass media, which itself is an indication of innovation; for this reason, the present research with an analytical and inferential method, in addition to discovering the basics and principles of persuasion in the mass media, according to the jurisprudential issues , Tadlis, Tabarj, Testimony and Lying and based on the jurisprudence rules of authenticity, harmlessness, negation of mustache, important and important, and sanctity of contribution to the cause, examined the issue of persuasion in mass media.Persuasion and Jihad Explaining about the command of the good and the prohibition of the bad by the mass media is necessary and the principle is that people in the Islamic society trust the mass media, but not be gullible. It is not to hide the truth and to avoid spreading rumors, because some of them are like slander to the detriment of the believers and guarantees.Also, the promotion of haram in any form, such as the promotion of modeling in the mass media, is considered sacred because it is an accessory to the sin, and in addition, because any kind of infidel influence and domination over Islamic societies
_||_
