فلز و قداست آن در اساطیر ملی و متون دینی

محورهای موضوعی : اسطوره

ناصر نیکوبخت ¹ , هیبتاالله اکبری گندمانی ² , علیرضا محمدی کلهسر ³

1 - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس
2 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس و گیلان
3 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس و گیلان

تاریخ دریافت : 1394/03/04 تاریخ پذیرش : 1394/03/04 تاریخ انتشار : 1389/01/01

کلید واژه: قداست فلز, فلز و جاودانگی, اساطیر ملی, اساطیر دینی, جاودانگی آسمان,

چکیده مقاله :

در اساطیر ایران، فلز قداست و اهمیت بسیاری دارد. پیشینیان، این گوهر را با آسمان پیوند داده و برای آن اصلی آسمانی قائل شده‌اند؛ چنانکه گاه دیوارة آسمان را نیز از جنس فلز پنداشته‌اند. فلز به دلیل برخورداری از این پیشینه، عنصری اهریمن‌ستیز است. در نمونه‌هایی از اساطیر و داستان‌واره‌های ایرانی، فلز همچون وسیله‌ای برای به بندکشیدن و یا کشتن نیروهای اهریمنی و پلشتی به کار رفته است. از این‌رو، فلز همواره با جاودانگی و بی‌مرگی نیز پیوند داشته است؛ چنانکه در حوادث پایان جهان، این عنصر، آفرینش اورمزد را از اهریمن و جلوه‌های او پاک می‌کند و با نابود کردن اهریمن و مرگ، با جاودانگی پیوند می‌یابد.در این مقاله، پس از بررسی قداست و تأثیر و کارکرد فلز از جنبه‌ها و لایه‌های گوناگون، سعی شده است پیوندهای معنایی و اسطوره‌ای این گوهر، تا حد امکان آشکار شود.

چکیده انگلیسی:

  In Iranian mythology, metal is a scared and divine element. According to Zoroastrian texts, the stuggle between good and evil beings when man, with his conduct, takes sides and participates. The end will come when the molten metal purifies all men and brings about the complete exclusion of evil. The present paper tries to show the role of metal in Iranian mythological texts.